De student past symptoommanagement toe bij een zorgvrager in de palliatieve fase en voert hierbij
zo nodig de volgende verpleegtechnische handelingen uit: venapunctie, medicatieverstrekking (zoals
rectaal, transdermaal, oraal, voedingssonde), perifere, centraal veneuze en subcutane infusie,
inhalatietherapie, zuurstoftoediening en complementaire zorg.
Casus 1
Vandaag ga je samen met de verpleegkundige op de afdeling chirurgie bloed afnemen bij mevrouw
Dubois. Mevrouw mag met ontslag indien haar bloedwaarden goed zijn.
Leerdoelen :
De student voert de venapunctie uit volgens protocol.
De student kan indicaties noemen voor een venapunctie.
De student kan toelichten welke venen (op welke plaatsen) geschikt zijn voor venapunctie
voor bloedafname; uitleggen wat kritieke punten zijn bij het uitvoeren van een venapunctie;
de complicaties verklaren die kunnen optreden als gevolg van een venapunctie voor
bloedafname, vertellen wat hij/zij kan doen om deze complicaties te voorkomen en wat
hij/zij kan doen als ze toch optreden.
Geschikte plaatsen voor bloedafname zijn de oppervlakkige aders van de elleboog, onderarm, handrug en ook de
enkels. De elleboog is gemakkelijk en het minst pijnlijk en dus het meest geschikt voor bloedafname.
Ongeschikte plaatsen voor bloedafname zijn:
door vocht (oedeem) gezwollen of trombosegebied;
verlamde ledematen;
plaatsen die hard aanvoelen;
plaatsen die er rood of blauw uitzien;
te opereren gebied, of geopereerd gebied (littekenweefsel);
ontstoken gebied;
gebied met wondjes of eczeem;
in de buurt van grote bloedvaten;
bestraald gebied;
ledematen met dystrofie.
Bloedafname via venapunctie
Observeer de arm op goed bruikbare aders om aan te prikken. Gebruik een stuwband om het bloed in de aders
op te stuwen. De aders worden zo voelbaar en de ligging en het verloop worden zichtbaar. Betast met de toppen
van je vingers de aders. Een gevulde ader voelt elastisch aan en is zo van andere lichaamsstructuren te
onderscheiden. De naald wordt onder een hoek van ongeveer 30o met de schuine kant van de punt naar boven
ingebracht. Prik in de richting van het verloop van de vene. Na controle of de naald in het bloedvat zit, wordt de
stuwband losgemaakt, waarna het bloed wordt afgenomen.
Aandachtspunten
Prik niet in een arm waar een infuus in zit. Wanneer dit toch noodzakelijk is (er is geen andere keus), stop dan de
toediening, flush de katheter, neem bloed af distaal (dichter bij het lichaamsuiteinde, - de hand of voet - ) van het
infuus.
Maak een zorgvuldige afweging voor een tweede keer prikken wanneer het de eerste keer niet lukt. Overleg zo
nodig met een collega. Doe niet meer dan twee pogingen.
Zorg dat de arm waarin geprikt wordt voldoende ondersteund wordt. Hiermee beperk je de kans op onverwachte
bewegingen.
, Leg de stuwband ongeveer een handbreedte boven de aan te prikken plaats aan. Stuw niet te hard, de polsslag
moet voelbaar blijven.
Stuw niet te lang, het kan een onaangenaam gevoel geven. Geef de arm minimaal 2 minuten rust, voordat
eventueel opnieuw gestuwd wordt.[1]
De keuze voor de maat van de naald is afhankelijk van de dikte van het vat (hoe dunner het vat, hoe dunner de
naald) en de hoeveelheid bloed die wordt afgenomen (bij grote hoeveelheden een dikkere naald).
Desinfecteer de huid bij bloedafname voor kweek en bij cliënten met en verminderde weerstand.
Druk bij cliënten met stollingsstoornissen of bij cliënten die bloed verdunnende medicijnen gebruiken, de
punctieplaats ten minste 5 minuten af nadat de naald is verwijderd. Leg zo nodig een drukverband aan.
Complicaties
De ader wordt onvoldoende zichtbaar of voelbaar. Laat de cliënt enkele malen de vuist openen en weer sluiten bij
een aangelegde stuwband, vraag de cliënt vanuit een liggende positie de arm naar beneden te laten hangen,
onder het niveau van het hart, beklop de te injecteren plaats stevig met wijs- en middelvinger of verwarm de arm
in een warm badje of met een warme vochtige doek of hot pack.
De vene voelt hard aan. Waarschijnlijk is de conditie van de vaatwand niet optimaal. Zoek een andere geschikte
ader.
De ader rolt weg. Fixeer de ader door huid met duim en wijsvinger goed strak te houden. Fixeer bij een injectie op
de handrug de vene door de huid over de knokkels strak te trekken. Injecteer met een dunne naald. Injecteer op
de plaats waar een handrugader zich vertakt.
Er stroomt helderrood pulserend bloed in de buis of spuit. Er is waarschijnlijk een arterie aangeprikt. Verwijder de
naald, druk de punctieplaats af en leg een drukverband aan, overleg met de arts.
Er ontstaat een zwelling. De naald heeft de ader doorboord. Maak de stuwband direct los en trek de naald
voorzichtig uit de ader.
De naald ligt naast de ader. Voel met de vrije hand hoe de naald ligt ten opzichte van de aan te prikken ader ligt.
Corrigeer de ligging van de naald of prik nogmaals met een nieuwe naald. Beweeg de naald in ieder geval niet
van links naar rechts en omgekeerd als de naald in de cliënt zit. Je snijdt dan in het onderhuidse bindweefsel.
Voorbereiding:
Ten behoeve van de training is het nodig dat je je voorbereidt.
• Bestudeer in SkillsOnline infusie:
o Uitvoeren venapunctie Doorloop de volgende onderdelen infectiepreventie uit
Skills Online (www.skilslabonline.nl):
1. Oriëntatie
a. Leerdoelen
2. Voorbereiden practicum
a. Opdrachten
b. Werkwijzen (werkwijzefilmpjes)
c. Inhoudelijke analyses
3. Test
Casus 1: mw. Dubois
De training verpleegtechnische vaardigheden gaat in deze onderwijsweek over het thema infusie. In
de les en voorbereiding daarvan wordt ingegaan op:
klaarmaken infuussysteem;
inbrengen infuussysteem (subcutaan en intraveneus);
verwijderen infuussysteem;
verzorging van de insteekopening;
inbrengen infuussysteem;
aansluiten driewegkraantje.
Casus 1 (deel A)
,Mevrouw Dubois heeft een perifeer infuus (dat postoperatief is ingebracht, in verband met vocht
toediening en intraveneuze medicatie, zoals profylactische antibiotica). Tijdens de zorgverlening
merk je dat het infuus niet goed meer loopt. De huid rondom de insteek van het infuus voelt wat
koud aan en lijkt ook enigszins verdikt. Jouw werkbegeleider besluit om het infuus te verwijderen.
Vervolgens gaat zij een nieuw perifeer infuus inbrengen bij mevrouw Dubois. Jouw werkbegeleider
vraagt of jij wil assisteren bij het inbrengen van het infuussysteem.
Casus 1 (deel B)
Na een paar dagen is het perifeer infuus verwijderd, omdat de behandeling van antibiotica is gestopt
en omdat mevrouw voldoende vochtintake heeft (per os).
Vandaag ga je samen met de verpleegkundige op de afdeling chirurgie zorg verlenen bij mevrouw
Dubois. In verband met haar pijnklachten krijgt mevrouw Dubois subcutane pijnbestrijding. Je gaat
samen met je werkbegeleider een subcutaan infuus inbrengen.
Leerdoelen
De student maakt volgens protocol een infuussysteem klaar.
De student brengt volgens protocol het infuussysteem in (subcutane infusie) en kan tevens
de inhoudelijke analyse bij deze handeling uitleggen.
De student brengt volgens protocol het infuussysteem in (intraveneuze infusie) en kan
tevens de inhoudelijke analyse bij deze handeling uitleggen.
De student kan uitleggen wat kritieke punten zijn bij het inbrengen van een perifeer infuus.
De student benoemt wat de indicaties zijn voor subcutane en intraveneuze infusie.
De student kan de (mogelijke) complicaties verklaren die kunnen optreden als gevolg van een
subcutane en intraveneuze infusie, vertellen wat hij/zij kan doen om deze complicaties te
voorkomen en wat hij/zij moet doen als ze toch optreden
De student assisteert bij het inbrengen van het infuussysteem.
Voorbereiding
De training gaat in op infusie, namelijk het klaarmaken en (assisteren bij het) inbrengen van een
perifeer en subcutaan infuus. Ten behoeve van de training is het nodig dat je je voorbereidt.
Voorbereidingsopdrachten bij het college infusie: Bestudeer de KICK-protocollen van Vilans
en bijbehorende achtergrondinformatie van bovenstaande handelingen:
o klaarmaken infuussysteem;
o inbrengen infuussysteem (subcutaan en intraveneus);
o verwijderen infuussysteem;
o verzorging van de insteekopening;
o inbrengen infuussysteem;
o aansluiten driewegkraantje.
De Vilans protocollen zijn beschikbaar via databanken van Xplora.
Bestudeer in Skills Online (www.skillslabonline.nl): van infusie de volgende items:
o Klaarmaken infuussysteem
o Assisteren bij het inbrengen infuussysteem
o Inbrengen infuussysteem
Doorloop de volgende onderdelen uit Skills Online (www.skillslabonline.nl):
1. Oriëntatie
a. Leerdoelen
2. Voorbereiden practicum
, a. Opdrachten
b. Werkwijzen (werkwijzefilmpjes)
c. Inhoudelijke analyse
3. Test
Aantekeningen college 1
Venapunctie in de vena cephalica.
Risico’s venapunctie: infectie, embolie, hematoom
Infusie:
Subcutaan: kan 4-7 dagen blijven zitten
- Medicatie
- Oppassen met
o Bestraald gebied
o Oedemateus gebied
o Gebied met ascites
o Gebied rond navel
o littekenweefsel
Perifeer: maximaal 2 weken
- vocht / medicatie / bloed
waar prik je een infuus
- handrug
- onderarm
- elleboogplooi aan radiale zijde onderarm
- onderbeen
- voetrug
- in acute situaties: vena jugilaris intra ossaal
aandachtspunten
- respecteer ervaring patiënt
- niet dominante arm
- niet aan de zijde mastectomie en/of okseltoilet
- niet aan arm die getroffen is door hemiparese
- niet aan arm waar shunt hemodialyse
- nooit meer dan 2 pogingen
- 5cm van gewricht
Aantekeningen
Centrale lijn = infuus maar dan in een centrale vene, en vaak met meerdere lumen.
1. Onderhuids geïmplanteerde poorten (porth a cath)
2. Perifeer in gebrachte katheters -> vena brachialis = PICC
3. Centrale katheter
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Neeltjepetronella. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.83. You're not tied to anything after your purchase.