Dit document bevat al mijn aantekeningen van alle hoor- en werkcolleges van het vak formeel belastingrecht. Door het leren van deze aantekeningen heb ik mijn tentamen ook bij de eerste kans gehaald.
Hoorcollege 1 Formeel Belastingrecht
4-2-2021
Voorbereiden:
• Okhuizen: Hoofdstuk 1 en hoofdstuk 2 m.u.v. par. 2.2.2, 2.3.7, en 2.4 t/m 2.7
• Hoge Raad 16 oktober 1991, BNB 1991/339 (verrekening VH en VA)
• Hoge Raad, 29 januari 1997, BNB 1997/159 (uitstel duidelijk kenbaar)
• Hoge Raad 7 december 2007, BNB 2008/281 (onderzoeksplicht inspecteur)
• Hoge Raad 5 juli 2019, NTFR 2019/1755 (verschoonbare termijnoverschrijding
boetezaken)
Aantekeningen:
Contactgegevens
Diana van Hout (prof. mr. dr. M.B.A. van Hout)
d.vanhout@uvt.nl
M.B.A.vanHout@tilburguniversity.edu
013-466 3272 /2412
M817
Agenda
• Inleiding
• Formeel belastingrecht
• Verhouding Awb en AWR
• AWR
- Algemeen
- Heffingsmethoden: aangifte- en aanslagbelasting
- Navorderen/naheffen
Opzet FBR
• Opzet: verschillende onderwerpen
- Vrijwel chronologisch
- Beter bestudeerbaar boek
- Stel je vragen (via de chat)!
• Hoorcolleges: grote lijnen: kernbegrippen en belangrijkste leerstukken maar ook
academische vorming
• Werkcolleges: oefenen van stof, oefenen in beantwoorden van vragen voor tentamen
• Responsiecollege: vragen en tentamen
• Behoefte aan vragenuurtje?
• Tentamen: goed onderbouwen waarom…..
Wat is FBR?
• Formeel belastingrecht:
- typisch juridische invalshoek: op welke wijze worden belastingen geheven (vastgesteld)
en ingevorderd?
• Relevante vragen:
- bevoegdheden Belastingdienst?
- welke procedures gelden?
- rechten en plichten van belastingplichtigen
,Wat & Hoe
• Materieel belastingrecht:
- wat (inhoudelijk)
• Formeel belastingrecht:
- hoe (procedures, bevoegdheden, rechten en plichten)
• Spanning rechtshandhaving en rechtsbescherming
- rechtshandhaving: spontane & juiste belastingbetaling is illusie
- rechtsbescherming belastingplichtige tegenover machtige Belastingdienst
Begrip belastingschuld
• Materiële belastingschuld
- Vloeit voort uit de wet (legaliteitsbeginsel)
- Niet invorderbaar
- Tijdstipbelastingen (bijv. overdrachtsbelasting) en tijdvakbelastingen (bijv. de
inkomstenbelasting)
• Formele belastingschuld
- Formalisering materiële belastingschuld
- Betalingsverplichting
Juridische kader FBR
• Bronnen: AWR, Algemene wet bestuursrecht (Awb), Invorderingswet, privaatrecht,
burgerlijke rechtsvordering, strafrecht, EVRM, IVBPR.
Awb versus AWR
• Systematisch:
- Awb: algemene wet (gelaagde structuur)
- AWR: bijzondere (algemene) wet
• Volgorde raadplegen
- Eerst Awb, dan AWR (lex specialis: bijzondere wet gaat voor algemene wet, dus AWR
gaat voor op Awb):
- Dan lagere regelgeving zoals besluiten: art. 4:84 Awb: Besluit Fiscaal Bestuursrecht
(BFB), (‘beleidsbesluit’; bevat beleidsregels)
AWR bevat uitzonderingen en specifieke regelingen t.o.v. Awb
• Soms ‘teruggenomen’ in Besluit Fiscaal Bestuursrecht (=>Awb-conform), of zelfs nog
soepeler behandeling!
• beleidsbesluit tbv uniforme uitvoering
AWR
Let op indeling AWR:
• Alg. bepalingen, Hoofdstuk I
• Aangifte, Hoofdstuk II (artt. 6 t/m 10a AWR)
• Bij wege van aanslag, Hoofdstuk III AWR (artt. 11 t/m 18a AWR)
• Bij wege van aangifte, Hoofdstuk IV AWR (artt. 19 en 20 AWR)
De inspecteur
• Wie is inspecteur [ontvanger]?: landelijke bevoegdheid (art. 3 AWR)
(regionale) directeur art. 3 AWR jo. art. 5 Uitv.reg.Bd
• Bevoegdheid inspecteur (competentie).
- over welke bevoegdheden beschikt ambtenaar; bijv. art 11 AWR: aanslag vaststellen
• Art. 3 Uitv. Reg Bd: organisatie structuur Belastingdienst
,Elektronisch berichtenverkeer
Wet elektronisch berichtenverkeer BD (afwijking van art. 2:14 Awb)
Art. 3a AWR jo Regeling elektronisch berichtenverkeer BD
• Formele verkeer zoveel mogelijk elektronisch
* digitaal domein
* in de wetgeving benoemd
* gefaseerde invoering via ministeriële regeling
* machtigingsvoorzieningen
• Gevolg: elektronisch communiceren wordt de hoofdregel
Wenselijk? → “doen-vermogen” (mensen met een laag iq, beperking, niet met elektronica om
kunnen gaan of het niet bij kunnen houden, etc.)
Aanslagbiljet
• Art. 5 AWR
• Vaststelling aanslag door opmaken aanslagbiljet
• Dagtekening biljet = dagtekening aanslag
• Aanslagbiljet ter invordering naar de ontvanger
- art. 8 Inv. Wet: ontvanger maakt aanslag bekend
Aanslagbiljet II
Belastingdienst in cijfers
Uitreiking aangifte
• Art. 6 AWR (algemene bepaling)
• Verplichting om uitreiking van biljet te verzoeken
• Hoofdstuk II AWR, artikel 2 t/m 4 AWR Uitvoeringsregeling
• “gehouden aangifte te doen”
Tijdslijn
• Art. 6 lid 3 AWR juncto art. 2 Uitv. Reg AWR
• Inkomstenbelasting
Aangifte doen
• Aangifte ex art. 8 AWR
Let op: Wet elektronisch berichtenverkeer BD
• Bijlagen en specificaties
• Vooringevulde aangifte (VIA)
• Verkorte aangifte (horizontaal toezicht)
• Duidelijk, stellig en zonder voorbehoud”
• Geen beschikking op aanvraag
Heffingsmethoden
• AWR
- Aanslag- en aangiftebelastingen
• Heffing bij wege van uitnodiging tot betaling
• Heffingen op overige wijzen
• Heffingsmethoden: afhankelijk van complexiteit
, Heffingsmethoden
Afdrachtsbelasting: ander dan de belastingplichtige betaalt
Voldoeningsbelasting: de belastingplichtige betaalt zelf
Aanslagbelastingen
• De aanslag (artikel 11 AWR)
• Jij dient de aangifte in, de inspecteur controleert het
• “de inspecteur” heeft de bevoegdheid om van de aangifte af te wijken (in het voordeel van
de staatskas)
• Ambtshalve vaststellen
- BNB 1955/51 en BNB 1989/145
Voorbereiding
• Zorgvuldige voorbereiding (zorgvuldigheidsbeginsel)
• Informatie ex art. 47 e.v. AWR
• Informatie van derden
• Reikwijdte onderzoeksplicht (navordering)
* Niet in redelijkheid hoefde te twijfelen aan de juistheid
* Niet onwaarschijnlijke mogelijkheid dat hij correct kan zijn
* Vgl. Hoge Raad 7 december 2007, BNB 2008/281, V-N 2007/58.14 en Hoge Raad 9
januari 2009, BNB 2009/64 etc.
De aanslag
• Vaststelling aanslag (aanslagbiljet: artikel 5 AWR)
- Meerdere beschikkingen
• Dagtekening
• Termijn aanslag, artikel 11, lid 3 AWR (juncto art. 11, lid 4 AWR)
• Verleende uitstel (BNB 1997/159)
• Conversie
Verleende uitstel IB
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LawStudentTilburgUniversity. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
