Hoofdstuk 17
Verstandelijke beperking en psychiatrie
Geschiedenis
- Niet meer 'gehandicapt of zwak inning' maar 'mensen met een verstandelijke beperking'
- De eerste zorg voor mensen met een psychische, lichamelijke of verstandelijke beperking
vanuit het christelijk geloof
- In 16/17e eeuw tuchthuizen (onaangepast gedrag)
- In 18e eeuw opvoedingsgestichten
- Na WOII opvang in instituten ver weg van de samenleving
- In jaren 70: normalisatie en integratie
Heden
- Alle psychiatrische aan doeningen komen voor bij mensen met een verstandelijk beperking
- Zorg voor deze categorie nog in de kinderschoenen
Herkennen van een verstandelijke beperking
- Bij licht verstandelijke beperking niet altijd duidelijk
- Vraag naar scholing en werk/carrière
- Luister goed naar taalgebruik
- Vraag naar sociale contacten en interesses
- Laat mensen wat sommetjes maken of iets opschrijven
- Houd rekening met sociaal wenselijk gedrag
Classificatie van verstandelijke beperking
- Gemiddeld IQ is 100 (zie tabel 17.1)
- Vroeger classificatie op IQ-score (< 85 en beperkingen op aanpassingsgedrag zoals bv
communicatie)
- DSM-5: geen IQ-scores meer maar:
a) Tekorten in de intellectuele functies als redeneren, abstract denken
b) Tekorten in aanpassingsgedrag (zoals persoonlijke onafhankelijkheid en sociale
verantwoordelijkheid)
, c) Deze tekorten zijn gedurende de ontwikkeling aanwezig
- Indeling: licht, matig, ernstig en zeer ernstig
Classificatie zwakbegaafdheid
- Tussen normaal begaafd en verstandelijk beperkt in
- In de DSM-5 een V-code (andere problemen die een reden van zorg kunnen zijn)
- Internationale term: borderline intellectual functioning
- Zwakbegaafdheid op zichzelf is geen stoornis maar wel een kwetsbaarheid
- Omdat DSM-5 IQ loslaat minder duidelijkheid over zwakbegaafdheid (zie tabel 17.1)
Diagnostiek van een verstandelijke beperking
- Intelligentietest bv de WISC (cognitieve vaardigheden bepalen hoeveel begeleiding iemand
nodig heeft)
- Mate van het sociale aanpassingsvermogen (bepaald door het sociaal-emotionele
ontwikkeling en praktische vaardigheden)
- Sociaal-emotionele ontwikkeling is hetzelfde maar verloopt trager en stagneert eerder
- Sociaal-emotionele ontwikkeling loopt niet altijd gelijk met het IQ
- Begeleiding wordt afgestemd op het niveau van sociaal-emotionele functioneren
Epidemiologie
- 1-3% heeft een verstandelijke beperking
- 10-15% is zwakbegaafd
- Mensen met een verstandelijke beperking hebben drie tot vier keer zoveel risico op het
ontwikkelen van een psychiatrische aandoening
- Oorzaak: complexe interactie tussen de verschillende (o.a. biologische en omgeving) factoren
- Autisme, psychose, PTSS, depressie komt vaker voor
- Mensen met een verstandelijke beperking en psychiatrische problematiek komen in reguliere
GGZ
Gedragsproblemen
- Vaak reden voor verwijzing naar GGZ
- Moeilijk verstaanbaar gedrag betere term
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller madelonble. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.19. You're not tied to anything after your purchase.