Summary
Maw samenvatting hoofdstuk 14 en 15 (vwo)
- Course
- Level
Samenvatting van de hoofdstukken 14 en 15 op vwo niveau. Gebaseerd op het boek 'seneca'.
[Show more]
Seller
Follow
laravanroessel2003
Content preview
Hoofdstuk 14: verandering in de moderne samenlevingParagraaf 14.1 Context: traditioneel of modern
❖ Traditionele samenlevingen vertonen meer variatie dan de moderne.
❖ Dat gedrag in de moderne samenleving grotendeels voorspelbaar is, komt door
het proces dat we institutionalisering noemen.
➢ In het proces van institutionalisering ontstaan vaak organisaties die zich
richten op de standaard gedragspatronen die gevormd worden.
■ Organisaties zijn verbanden tussen mensen die een
gemeenschappelijk doel nastreven.
➢ Door gebrek aan institutionalisering in traditionele samenlevingen is er
sprake van meer variatie in normen dan in moderne samenleving.
❖ Een groot verschil tussen het denken en handelen in traditionele samenlevingen
en in een moderne samenleving kan worden verklaard door rationalisering.
➢ Voordelen van rationalisering volgens Max Weber:
■ verdere uitbouw van wetenschap en daardoor grotere beheersing
van sociale processen en natuur
■ rationele en efficiënte vormgeving van arbeidsorganisaties
■ nadruk op universele formele regels en gelijk behandeling van
gelijke gevallen ipv personen gunsten verlenen op basis van
emotionele bindingen
■ meten van opbrengsten en aandacht voor juiste man of vrouw op
juiste plaats
➢ Nadelen van rationalisering volgens Max Weber:
■ wereld waarin ons bestaan steeds meer dreigt te worden
gecontroleerd en waarbij middelen steeds meer de doelen gaan
overheersen
■ differentiatie in arbeidsverdeling die leidt tot enerzijds
vervreemding van werknemers en anderzijds tot grote
machtsverschillen in bedrijven, organisaties en de samenleving als
geheel.
■ onpersoonlijke benadering en formele, bureaucratische opstelling
in relaties tussen mensen
■ hoge eisen die het moderne arbeidsproces aan werknemers stelt.
Daarnaast is een onderklasse ontstaan die niet aan die eisen kan
voldoen en daardoor door samenleving wordt uitgesloten
■ toename van macht van bureaucratische organisatie
❖ Functionalisme-paradigma
➢ Rationalisering vormde volgens Weber het cement van de ontwikkeling
van de kapitalistische economie en leidde tot groei van materiële
welvaart.
, ➢ Mechanische solidariteit: gelijkvormigheid, geringe arbeidsdeling
waarvan sprake was in de traditionele samenleving
➢ Organische solidariteit: onderscheid, een verdere arbeidsdeling waarvan
sprake is in de moderne samenleving.
❖ Conflict-paradigma
➢ nadruk op ontstaan van maatschappelijke ongelijkheid verhoudingen door
dit proces van rationalisering
➢ Door kapitalisme ongelijke verdeling van de welvaart en ongelijke
verhoudingen in de samenleving.
➢ Marx: ongelijkheid tussen bezittende klasse en niet-bezittende klasse
staat centraal.
➢ vervreemding: de mens heeft geen zeggenschap meer over hoe en wat er
geproduceerd wordt.
❖ Rationele-actor-paradigma
➢ Door rationalisering kunnen actoren in toenemende mate het proces
beheersen om de eigen doelen te bereiken.
➢ Mensen ontwikkeld een samenhangend geheel van doelen en relaties die
worden onderhouden.
❖ De variatie op macroniveau tussen traditionele samenleving is groot
❖ De variatie op microniveau is het grootst binnen een moderne samenleving,
komt door individualisering
❖ De kanttekening moet gemaakt worden dat empirisch bewijs voor
individualisering niet overal even sterk te vinden is.
Paragraaf 14.2 Analyse: wording van de moderne samenleving
❖ Sociaal wetenschappers beschouwen zichzelf als de systematische
wetenschappelijke reflectie op de opkomst van de moderne samenleving.
❖ Politieke kenmerken moderne samenleving
➢ democratische rechtsstaten, volkssoevereiniteit.
➢ klassieke en sociale grondrechten.
❖ Economische kenmerken moderne samenleving
➢ door globalisering meer sprake van een wereldmarkt.
➢ gemengde economie; rol voor de overheid en ruimte voor vrije markt.
➢ productiesysteem is gerationaliseerd en gedifferentieerd
➢ meer sprake van een kenniseconomie
❖ Demografische kenmerken moderne samenleving
➢ urbanisatie (verstedelijking)
➢ heterogene samenstelling
❖ Culturele en sociale kenmerken moderne samenleving
➢ rationeel denken
➢ secularisering (verwereldlijking)
➢ zelfontplooiing en persoonlijke autonomie zijn belangrijk waarden van
moderne mensen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laravanroessel2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.99. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83750 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now