Centrale vragen in de cursus
1. Wat zijn de dominante sociale hiërarchieën (stratificatie ladders) in de moderne
westerse samenleving en wie, of welke groep, bekleedt welke positie op de
stratificatieladder(s)?
2. Hoe kan worden begrepen en verklaard dat sommige groepen en meer of mindere
hoge positie bekleden op deze ladders?
Analytische stratificatie sociologie:
We beginnen vanuit het vaststellen van een ongelijkheid. Dus een onafhankelijke variabele X
en dan bij Y zie je dat er ongelijkheid is.
We weten dat die ongelijkheid er is, mar hoe kunnen we dit verklaren? Via verschillende
mechanismes gaan we zoveel mogelijk verklaringen identificeren hoe dat kan.
1. Eerst vaststellen van een bepaalde ongelijkheid
2. En dan verklaren
Dit is de centrale benadering van dit vak.
In het artikel van Koster wordt betoogd dat veel onderzoek vaak een relatie vaststelt, dus die
bepaalde ongelijkheid die er is. Maar eigenlijk onvoldoende verklaringen geeft van waarom
die ongelijkheid er is.
Waarom is het belangrijk dat we een dergelijke benadering hanteren?
De benadering is voort gekomen uit kritiek over ander onderzoek
Ten eerste is het belangrijk om te begrijpen waarom bepaalde ongelijkheden bestaan, dat is
belangrijk als je wil ingrijpen om ongelijkheden te verminderen moet je ook weten hoe het
werkt
De analytische stratificatie sociologie is eigenlijk kritiek op benaderingen zoals empirisme of
grand theorie.
Empirisme is een benadering waarbij je alleen kijkt naar wat voor benaderingen er
bestaan zonder die verklaringen te geven.
Bij de grand theory is een andere benadering waarbij vaak wordt geprobeerd om een
theorie te hebben voor hoe maatschappijen over het algemeen werken en die dan
ook op allerlei maatschappijen toepassen. Maar wat vaak blijkt uit onderzoek is dat je
verklaringen hebt die in sommige contexten helder zijn. bijvoorbeeld hier in
Nederland voor deze periode, maar niet in andere contexten.
,-> Bij verklaringen moet je je dus altijd afvragen in hoeverre verklaringen geldig zijn voor
bijvoorbeeld Nederland. Verklaringen zijn niet altijd 1 op 1 te kopiëren.
Middel range theorie:
De verklaringen die wij gebruiken staan bekend als middel range theorieën.
1. Je begint vanuit een observatie, Dus je ziet dat er ongelijkheid is en je hebt daar wat
ideeën over.
2. Die ideeën werk je vervolgens uit
3. Die ga je daarna toetsen.
4. En dan ga je kijken tot hoever die ideeën in welke context geldig zijn.
Maatschappelijk belang
Het is ook maatschappelijk belangrijk, namelijk als je in beleid wilt werken en je ziet dat er
een bepaalde ongelijkheid is waaraan iets gedaan moet worden dan is het ook belangrijk om
te weten hoe het werkt. Zonder te weten hoe het werkt weet je ook niet waar je moet
ingrijpen om het te verbeteren.
Voorbeeld: Overgewicht bij kinderen.
Er is een duidelijke relatie tussen sociale economische niveau (inkomen van bijvoorbeeld
gezinnen) en de mate waarin kinderen overgewicht hebben.
Wat je dus ziet is dat groepen met een lage sociale economische status meer overgewicht
hebben, dan groepen met een hoge sociaal economische status.
Als we dit gaan bekijken om te verklaren zet je dit in een schema:
Dus we zien dat er een duidelijke relatie is tussen klasse en obesitas, maar hoe kunnen we
dit verklaren?
,Mechanisme of verklaringen? Waarom als iemand zijn sociale klasse langer is, is er ook
meer overgewicht?
1. Kinderen uit een lagere klasse hebben minder geld om sport te doen
2. Gezond voedsel is duur
3. Kennis van gezonde lifestyle
4. Discipline
5. De locatie van fastfood restaurants, de drempel is lager
Side note: het is dus goed om zoveel verklaringen te hebben, maar je moet ook weten hoe
het werkt als je het wilt oplossen.
Als je zon verkering geeft, wordt er wel van je verwacht om het uitgebreid te verwoorden en
ook duidelijk. Vooral tijdens je tentamen!
De context van het vak:
In dit vak kijken we naar de westerse wereld, vanaf de jaren 50 en 60
Welke ongelijkheden bestaan er en hoe kunnen we dat verklaren?
Perspectief
Agnostische, wetenschappelijke houding (professionele sociologie)
Activistische, kritisch houding (kritische sociologie)
*Het is goed om te benadrukken dat wij tijdens dit vak de agnostische wetenschappelijke
houding aanhouden
Op basis van empirisch bewijs gaan we kijken van welke ongelijkheden er bestaan en daarbij
nemen we wel aan dat die categorieën (man en vrouw) een soort van gegeven zijn. en dan
gaan kijken welke ongelijkheden er bestaan op andere vlakken. Daarbij is het belangrijk dat
je zoekt naar verschillende verklaringen maar dat je ook open staat voor kritiek.
Conformatie bias: verklaringen die in lijn liggen met jou persoonlijke overtuigingen om die
eerder als waar aan te nemen. Daarom is het belangrijk als je verklaringen vindt waarmee je
het niet persoonlijk mee eens bent er nog steeds open minded bent.
Context van het vak: meritocratie
Meritocratie, het dominante beeld van de hedendaagse westerse samenleving.
In Nederland en in sommige samenlevingen leeft heel erg het idee van meritocratie. Dat is
eigenlijk een duur woord om te zeggen van: Dat als je kijkt naar talent en de inzet van een
persoon dat dat bepaald waar jij terecht komt in je leven.
, Die meritocratie is je beloning op basis van je talent en inzet, en het gaat er ook vanuit dat
iedereen in zijn leven gelijke kansen heeft. Dus talent kan wel ongelijk verdeeld zijn tussen
personen, maar als je kijkt naar inzet dan zou in principe iedereen terecht moeten komen
waar hij of zij zou willen.
Een meritocratische samenleving is ook een rechtvaardige samenleving omdat iedereen
krijgt wat hij of zij verdient. In theorie klinkt dit heel mooi.
Dit beeld domineert dus onze samenleving, mensen die het gemaakt hebben geloven er vaak
sterker in dan mensen die het niet hebben.
-> Klas 1 komt veder dan klas 2, op basis van meer inzet
Context van het vak: meritocratie
In 1958 schreef Young het boekje the rise of meritocracy. Toen schreef hij over de schaduw
kanten van een meritocratische samenleving.
Als iedereen dus verantwoordelijk is voor zijn eigen succes, is iedereen dan ook
verantwoordelijk voor eigen falen? In oudere samenlevingen was dit nooit echt een vraag,
omdat je gewoon werd geboren in een bepaalde maatschappelijke positie. Door de
geschiedenis heen is dit verandert. In onze hedendaagse samenleving is het zo dat je
achtergrond niet perse bepaald wat je kan bereiken.
Dus het feit dat we nu een meritocratische samenleving hebben, betekent het dat mensen
die het niet gemaakt hebben worden gezien als mensen die gefaald hebben. Dit is vooral het
idee in de US. Gek want veel ongelijkheid, maar leeft het idee van meritocratie heel sterk.
Echter is dat niet het geval. Er zijn allerlei ongelijkheidheden: de startpositie, kansen, witte
man?. Als je kijkt naar armoede worden ook nadelige socialisatie mechanismes meegegeven
binnen het gezin. Dit zijn allemaal dingen die je kan vaststellen waar bij je dus kan zien dat
die samenleving niet geheel meritocratisch is.
Wat zijn allemaal verklaringen waarbinnen die meritocratische samenleving niet zou werken.
Wel een meritocratische samenleving?
Nadruk op diploma’s
Nadruk op succes in werk
Geloof in eigen maakbaarheid van je eigen leven
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller feliceblaauw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.06. You're not tied to anything after your purchase.
