Nederlands Literatuur
Hoofdstuk 6: Interbellum
6.1 Algemene inleiding
Literair maandblad 1916: ‘Het Getij’
o Nieuw begin voor de poëzie
o Verwerpen klassieke versvormen
Herman van den Bergh: voorman
o ‘Wij willen universele poëzie i.p.v. ik-lyriek van de Tachtigers.’
o ‘Wij willen geen dwang van metrum en rijm.’
Literaire stromingen in het interbellum
Tijd tussen twee oorlogen
Twee hoofdstromingen:
o Historische avant-garde: combi. van futurisme, het expressionisme, surrealisme en
andere stromingen eindigend op -isme.
o Modernisme: auteurs van wie het werk niet gerekend kan worden tot een van deze
stromingen. Deze bevatten gemeenschappelijke kenmerken.
Friedrich Nietzsche
1844-1900
‘Westerse cultuur zal ondergaan aan zwakte’
Schuld: humanisme en christendom
o Streven naar naastenliefde, gehoorzaamheid en dienstbaarheidmens wordt slaaf.
Verklaart God als ‘dood’
Streven naar heersersmoraal.
Leiden door vitalisme alleen voor elite.
Nihilisme: ‘De Übermensch moet zich in zijn geweten door niets (nihil) laten binden.
Sigmund Freud
Bewuste en onderbewuste
Psychoanalyse: meer inzicht in onderbewuste
Basis voor veranderingen in de seksuele moraal.
De historische avant-garde
Van oorsprong militaire term
Tegenwoordig: metafoor voor alles wat revolutionair en toekomstgericht is.
Met verbeelding toekomst voorspellen.,
Overkoepelende term voor allerlei bewegingen tussen 1909 en 1940.
Gaat om de manier waarop het ontstaansproces van een gedicht verloopt
Dichter stuurt het gedicht, gedicht stuurt de dichter.
Essentie van taal
Afwijkende typografie
Vooral poëzie
Het modernisme
Vooral proza
Twijfel en onzekerheid
Bijzonder begin en open einde
Verafschuwen van psychologische beschrijvingen
‘The stream of consciousness’
o Onafgebroken stroom aan gedachten en gevoelens
Opereren als individukritisch
‘Onthechting, bewustzijn, observatie’
, Verzuiling
Alles bepaald door groep/zuil waartoe men behoort
Manifesten: uiting literatuuropvattingen
Beeldende kunst en literatuur
Theo van Doesburg:
o ‘Bewust abstracte’
o Richt in 1917 tijdschrift ‘De Stijl’op
o Samen met Anthony Kok, Piet Mondriaan en Gerrit Rietveld.
Abstracte, geometrische figuren en vlakken in primaire kleuren gecombineerd met zwart, wit
en grijs.
‘De Nieuwe Zakelijkheid’
o Ontstaan in Duitsland als een richting in de bouwkunst.
o Zoekt rust en evenwicht
Forum
Discussies poëzie
Het gaat niet om de vorm, maar om de vent.
Ter Braak:
o 1931: oprichting tijdschrift ‘Forum’
o Samen met Du Perrion
Slauerhoff: ware ‘vent’
Streekroman
Erg traditioneel
Veel aandacht aan sociaaleconomische problemen, zoals armoede
Christelijke literatuur
Abraham Kuyper:
o Stichter en organisator van de Gereformeerde Kerken in Nederland.
o Grondlegger van de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam.
Literair tijdschrift:’Opwaartsche wegen’
6.4 Bordewijk
Hoort bij de 'nieuwe zakelijkheid ‘(P.227).
Boek ‘Bint’’= draagbalk.
Discussie: is 'Bint’ nationaalsocialistisch of niet?
Nieuwe zakelijkheid bij Bordewijk
Kenmerken:
o Eigenaardige woordvolgorde, buitenissige woorden en zonderlinge eigennamen.
o bijzondere metaforen.
o Stijl is kernachtig korte zinnen.
o Auctoriale verteller.
o Moderne onderwerpen. "
‘Karakter’
Roman van zoon en vader.’
Fatal flaw- fatale ondeugd
Thema's
Chaos en verwildering leiden tot degeneratie, tot de ondergang.
tucht en discipline zijn middel tot herstel maar ook tot gevaar.
Angst is een onmisbare factor.
magisch-realistische en surreële elementen.
Magisch- realist
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ilsevanosenbruggen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.