Summary
Samenvatting GZW1021: Een leven lang gezond
- Course
- Institution
complete samenvatting van alle taken (1 t/m 12) en colleges, oefentoets voor het tentamen, training levensloop en gezondheid, take home toets
[Show more]
Seller
Follow
1mk3
Content preview
Een leven lang gezondGZW1021 Een leven lang gezond
Samenvatting gemaakt in
schooljaar 2020/2021
Uitwerkingen van taken, colleges,
oefentoets, Training levensloop
en gezondheid, Take home toets
,Taak 1: wanneer ben je gezond?
Probleemstelling:
- Wat is de definitie van gezondheid?
Moeilijke woorden:
- Conceptualizering = concept maken/ lijnen bepalen van definitie
- Sense of coherence = begrijpen, beïnvloeden, betekenisvol
- Salutogenesis = hoe gezondheid tot stand komt
Leerdoelen:
- Hoe is de definitie van de WHO tot stand gekomen? En wat zijn de achtergronden?
Gezondheid in oude culturen:
• “Gezondheid is de balans tussen de vijf verschillende elementen die verschillend
kwaliteiten vertegenwoordigen: water, vuur, aarde, hout en metaal.” Er wordt vanuit
gegaan dat mensen zelf kunnen zorgen voor deze balans, soms worden ze geholpen
door de goden.
Gezondheid vanaf de 16e eeuw:
• Vesalius publiceerde in 1543 zijn theorie over de anatomie van het menselijk lichaam
(opkomst geneeskunde). Deze theorie was gebaseerd op zijn eigen observeringen.
Ziekten werden niet meer gezien als een ‘misbalans’ maar er werd gezocht naar
oorzaken van ziekten in het menselijk lichaam. Gezondheid betekende nu het ontbreken
van ziekten en gebreken.
Gezondheid sinds 1945:
• Mensen hadden na de Tweede Wereldoorlog behoefte aan een wereldorganisatie zoals
de Verenigde Naties, om wereldvrede te bewaren. Verschillende
gezondheidsorganisaties werden samengevoegd tot de WHO. De nieuwe definitie van
gezondheid is nu: “Gezondheid is een toestand van compleet fysiek, mentaal en sociaal
welbevinden, en niet alleen de afwezigheid van ziekte en gebreken”. Dit is een erg
optimistische en idealistische ‘kijk’, dit vooral omdat deze definities een reactie was op
de wreedheden van de Tweede Wereldoorlog. De WHO is opgericht door
afgevaardigden van 50 landen. Roosevelt brengt dit in beweging. In 1948 kwam de
nieuwe definitie tot stand
- Wat heeft de WHO als definitie voor gezondheid?
De definitie van gezondheid volgens de WHO luidt: “Gezondheid is een toestand van compleet
fysiek, mentaal en sociaal welzijn en niet alleen de afwezigheid van ziekte of gebreken.”
• Nadeel: deze definitie is niet haalbaar/onrealistisch. Volgens deze definitie zou bijna
niemand echt gezond zijn.
• Daarbij komt ook de vraag: wat is compleet (welbevinden)? Waar ligt de grens?
• ICF → International Classification of Functioning, een maat om gezondheid te meten
(objectieve indicator van gezondheid).
- Wat is de definitie van gezondheid volgens Huber?
,Het vermogen van mensen om zich aan te passen en zelf regie te voeren komt centraal te staan.
Huber zegt ook wel:
“Gezondheid is het vermogen om zich aan te passen en eigen regie te voeren in het licht van
lichamelijke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.” Deze definitie is dynamischer.
(GW-driehoek)
• Volgens Huber heb je je eigen gezondheid in de hand. Je kunt je eigen regie voeren,
waarbij je je aanpast aan de ziekte die je hebt. Je kijkt dus niet alleen naar hoe ziek je
bent, maar ook naar hoe gezond je buiten die ziekte bent.
• Huber vindt de definitie van de WHO te statisch en niet haalbaar, omdat ze vindt dat je,
ondanks dat je een ziekte hebt, toch gezond kan zijn. Ze vindt dat de WHO gezondheid
neerzet als toestand/einddoel, terwijl het volgens haar dynamisch is.
Huber heeft in haar model 6 hoofddimensies met daarin 32 deelaspecten:
1. Lichaamsfuncties
2. Mentale functies- en beleving
3. Spiritueel/existentiële dimensie
4. Kwaliteit van het leven
5. Sociale maatschappelijke participatie
6. Dagelijks functioneren
- Hoe is deze definitie van Huber tot stand gekomen? En wat zijn de achtergronden?
De definitie van Huber is ontstaan doordat ze kritiek had op de definitie van de WHO. Volgens
Huber is het compleet welbevinden onrealistisch en houdt de definitie geen rekening met
ouderen en chronisch zieken.
De definitie van Huber is tot stand gekomen tijdens een onderzoek naar gezondheid
bevorderende effecten van voeding bij kippen (die model waren voor de mens). De twee
groepen gezonde kippen reageerde totaal verschillend op dezelfde ziekteprikkel. Hierdoor
ontstond de vraag ‘’welke groep is gezonder?’’. Wetenschappelijk kon dit niet worden
vastgelegd. Echter; waren vrijwel alle onderzoekers het erover eens tot welke groep ze zelf
zouden willen behoren. Kennelijk is er een aanwezig gevoel wat gezondheid is, echter staat deze
nog niet beschreven aldus Huber.
De definitie van Huber wordt vaak als ‘’nieuw’’ gezien, echter is dit niet correct. Er waren meer
voorstellen voorgelegd om de definitie van gezondheid aan te passen. Een van de bekendste is
Ottawa Charter; hij wilde de nadruk op sociale en persoonlijke middelen evenals de fysieke
capaciteit leggen.
- Sense of Coherence
, Aaron Antonovsky zijn onderzoek/studie sluit aan op de gedachte van Huber. Antonovsky ging
onderzoeken hoe het mogelijk was dat sommige mensen onder zeer moeilijke omstandigheden
kunnen overleven en gezond blijven, terwijl anderen in dezelfde omstandigheden stress hadden
en/of zelfs ziek werden. Gedurende zijn studie kwam er naar voren dat bepaalde vrouwen die
een concentratiekamp hadden overleefd; geen negatieve gezondheidsresultaten hadden als
gevolg van hun ervaringen en waren dus in staat om te gaan met stress (= veerkracht). Hij
introduceerde het concept salutogenese.
Het salutogene model ging op zoek naar de oorsprong van gezondheid in deze situaties in plaats
van de risicofactoren te onderzoeken.
Salutogenese wordt bepaald door gevoel van coherentie (sense of coherence); dit zijn drie
persoonlijkheidskenmerken namelijk;
- Begrijpen
- Beinvloeden
- Betekenisvol
Veerkracht is verhoogd bij mensen met een hoge sense of coherence!
- Capability approach
Door de bril van de Capability Approach heeft iedereen het recht om het leven te leiden dat hij
wil. Vrijheid en een goed leven gaan hand in hand. Ze vormen de ankers voor menselijke
ontwikkeling. Het gaat om de daadwerkelijke mogelijkheden die mensen beschikken om
volwaardig te functioneren en tot bloei te komen. Het houdt in dat niet zozeer hoe je leven
eruitziet en wat je allemaal doet van belang is, maar of dat wat je doet vanuit vrije keuze tot
stand is gekomen
- Kritiek op de definitie van gezondheid van de WHO.
• De definitie is niet haalbaar/onrealistisch; volgens de definitie is een groot deel van de
bevolking niet gezond. Er wordt vanuit gegaan dat wanneer iemand een chronische
ziekte heeft, deze persoon definitief ziek is. Er wordt niet gekeken hoe iemand met deze
ziekte om kan gaan.
• Er wordt gesproken over compleet; hierdoor is de vraag aanwezig wat is compleet? Waar
ligt de grens en wanneer heb je deze bereikt?
• Toenemende medicalisering
- Kritiek op de definitie van gezondheid van Huber.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 1mk3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.87. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73243 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now