Summary
samenvatting les + boek + PPT
- Course
- Institution
samenvatting boek + PPT + lessen
[Show more]
Seller
Follow
charlottewauters2
Content preview
Charlotte WautersPEDAGOGIEK VAN DE VOORSCHOOLSE
VOORZIENINGEN
INTRO
Voorschoolse voorziening (Early Childhood care and education) = alles wat voor het effectieve onderwijs komt, alles
voor de leerplicht. (kinderopvang en kleuterschool zijn voorschools)
Early Childhood care and education (ECCE of ECEC)
= 0 tot leerplicht België: Split system
Kinderopvang = gezinsopvang en groepsopvang
Nadruk op jongste kinderen
Kinderopvang Kleuteronderwijs
0 – 3 jaar 2,5-6 jaar
Minister van Welzijn (Wouter Beke) Minister van Onderwijs (Ben Weyts)
50 a 60% Bijna 100%
Wachtlijsten Bijna behoeftedekkend
7de jeer beroeps Bachelor
1/8 1/?
Vak is genealogisch opgebouwd = thema’s bespreken die actueel zijn en hiervan de genealogie gaan bekijken, hoe dit
probleem vroeger ontstaan is.
We zitten in een cijferdans als het gaat over voorschoolse voorzieningen.
è Paulo Frère (bekende pedagoog) : in pedagogiek en sociaal werk worden steeds meer geconfronteerd met feiten.
“kinderstand zijn achterstand” ten opzichte van andere kinderen, van PISA, PIRLS, TIMMS. Het gaat over punten en
cijfers, … wij moeten alles meten want anders gaat alles niet vooruit. Is dat wel zo?
Pedagogiek is een opvoedingswetenschap en de centrale vraag is, opvoeding waartoe? Voor welk soort wereldje
willen wij opvoeden? Welke soort wereld willen wij dat onze kinderen leven? Welke soort wereld willen wij dat
onze kinderen make? Dit heeft temaken met dromen en utopien, de wereld wensnen zoals hij nog niet bestaat. Het
heeft temaken met ideaalbeelden. Natuurlijk doen feiten er toe maar ideaalbeelden doen er ook toe. Mensen
voeren beleid over ideen die ze hebben over hoe ze willen dat de wereld eruit ziet en daar moet pedagogiek ook
over gaan.
Debat meten is weten , waarom is het wel zo?
• Trumpistische samenleving : fake news
• Verhalen over het Covid19, antivaccers
è wetenschap en feiten doen ertoe maar ook de subjectieve wereld. De manier hoe wij naar de wereld kijken
bepaald ook de realiteit.
è Het doet ertoe om vragen te stellen, waarom doen we iets zoals we dat nu doen? (Waarom is de kinderopvang
anders dan kleuteronderwijs?)
• Het woord opvoeden bestaat (de manier hoe ouders omgaan met hun kinderen) maar waarom bestaat het
omgekeerde niet? De invloed die kinderen hebben op hun ouders?
Pedagogische vragen : waarom zijn de dingen zoals ze zijn? En is dat dan altijd zo geweest? En moet dat dan altijd zo
zijn?
,Charlotte Wauters
Pedagogiek gaat over opvoeden, opvoeden over de samenleving maar ook over wat er gewenst is.
à Kritisch nadenken, niet het juiste doen maar wat is het juiste?
Prof zijn doel van de lessen : de voorschoolse voorzieningen te gebruiken om …
• Begrijpen waarom de dingen zijn zoals ze zijn
• De fragiliteit van de geschiedenis begrijpen
• Inzicht in de relaties tussen wetenschap en maatschappelijke context (het beseffen dat een bepaalde vorm
van wetenschappelijk inzicht te maken heeft met de maatschappelijke context waarin we ons begeven)
• Inzicht in de realties tussen kindbeelden, moederbeelden, ouderbeelden en hoe we denken over opvoeding
(en over de rol van voorschoolse voorzieningen)
GENEALOGIE : BEELDEN VAN KINDEREN, MOEDERS EN KINDEROPVANG
• De geschiedenis van de kinderopvang in vogelvlucht
• Hoe keek (en kijkt) men naar kinderen, naar “behoeften”, naar moeders
• Waar dient kinderopvang voor
• En waarom is dat iets anders dan kleuterschool?
• En wat heeft dat te maken met de sociale, politieke en economische context?
GESCHIEDENIS VAN DE KINDEROPVANG IN VOGELVLUCHT
EIND 19DE EN BEGIN 20STE EEUW
• Periode van de allereerste creches.
• Industriële revolutie : tekstielfabrieken
• Typisch aan die periode ; heel veel armoede. Veel mensen vluchten naar de stad om te werken in de fabrieken
in de hoop op een beter leven. Weinig de moeite want lonen lagen super laag. DUS Heel slechte werk en
woon omstandigheden
o Ca 15 mensen per woning
o 70 uren werkweek
o 1 Kg vlees = 87% dagloon
o 1 kg brood = 12% dagloon
• Vroeger werkte heel gezin samen dus gezinsinkomen. Hier ontstond het individueel inkomen. Het eerste zicht
op werkende vrouwen. De vraag ontstond : wat met werkende moeders?
• Periode getypeerd door kindersterfte. Ongeveer een kwart van de kinderen bereikt het eerste jaar niet.
Sterfte van kinderen door moeilijke omstandigheden.
• Ideaalbeeld van het gezin is niet dat arbeidersgezin. Het is het burgerlijke gezin waar 1 inkomen is (de man
aan het hoofd). Voor de arbeidersgezinnen is het niet mogelijk voor maar 1 inkomen maar dit antwoord niet
aan het ideaalbeeld. Arbeidersmoeders zijn verdacht van slechte moeders te zijn omdat ze werken
• Liberale welvaartsstaat : meest letterlijk, de staat bemoeidt zich niet met de burgers en het gezin. De sociale
zekerheden worden beschouwd als bemoeienissen van de staat en dat is not done. Maar ook niet tussen
arbeiders en werkgevers. Je kan begrijpen dat dit voor problemen zorgt. Door deze sociale onrust ontstaan er
arbeidersbewegingen. 1886 ; algemene eerste staking. Daarna volgen er nog en dat veroorzaakte enorme
schok in burgerij. REVOLUTIE. Men is ongerust over sociale onrust.
o Gezondheid als economisch goed : gezondheid is enkel voor degene die rijk zijn
o De natiestaat :
o Consensus
§ Geen interventie van de staat
§ Maar wel in de arme gezinnen want anders loopt het hier uit de hand. Er komen een aantal
interventies ten aanzien van de arme gezinnen
,Charlotte Wauters
Het kind wordt gezien als het fragiele kind (door de hoge kindsterfte) waarvoor de moeder verantwoordelijk is.
è Hendricks : we moeten iets doen aan de hoge kindersterfte en en kindertijd moet gezien worden als aparte tijd die
beschermd moet worden. Hiervoor is de moeder verantwoordelijkheid.
“Thus the substance of the child ‘nature’ was that it differed in kind from that of the adult. […] In this sense, the
campaign to reclaim the wage-earning child for civilization was one of the first steps along the road of what can be
described as the social construction of a universal childhood (Hendricks, 1997).”
• Dubbele verantwoordelijkheid : als het kind sterft wordt dit gezien worden als fout van de moeder, als een
fout, een misdaad van de moeder. Maar ook ten aanzien van de samenleving want ze ontneemt een kind van
de samenleving. De samenleving heeft de plicht om hier iets aan te doen.
« pire qu’un ennemi, même, car c’est de l’intérieur de la société qu’il lui porte ces coups, un traître. Un “monstre”
(Foucault, 1975) »
« Le droit de punir a été déplacé de la vengeance du souverain à la défense de la société. »
ESSENTIE VAN DEZE PERIODE :
Dan krijg je de organisatie van een aantal voorzieningen waarvan de invloed tot op de dag van vandaag merkbaar is. Je
krijgt een groot beschavingsoffensief tegenover de de publieke arbeiders en meer bepaald de arbeidersmoeders.
Waarin de burgerij zich gaat bekommeren in de arbeidersgezinnen, in de context van de liberale welvaartsstaat. Dus
NIET de staat die dit doet maar private inititiatieven.
• Raadplegingen : plekken waar de arbeidersmoeders naartoe komen om goede raad te krijgen over de
opvoeding van hun kind, hygiene, soms ook kleren krijgen, …
• Melkdruppels : koemelk uitdelen in de arbeidersgezinnen. Vrouwen moesten snel terug gaan werken (anders
geen geld) dus geen borstvoeding. Kinderen kregen verdunde pattatensoep (was heel slecht) hierdoor
koemelk bedeling, was voor hen voordien onbetaalbaar.
• Kinderopvang : vrouwen die kinderen opvangen wanneer de vrouwen konden gaan werken.
è Naar aanleiding van de foto’s over kinderdagverblijf, ontstond er een interessante discussie. 2 protagonisten aan
het woord. (elkaars tegenpolen)
Henri Velghe • Dokter in de rechten, kunstgeschiedenis, politiek en sociale wetenschappen.
• kabinetssecretaris geweest van Carton de Wiart
• Secretaris-generaal SHBWK
• Secretaris-generaal NWK (voorloper v kind en gezin en vandaag agentschap opgroeien)
• Kabinetschef Henri Jaspar (verantwoordelijke van de eerste creches) + 2 1ste ministers
• APIC (verantwoordelijke van de katholieke werkgevers vereniging)
Elise Plasky • Ze komt uit arbeidersmilieu (ze is een uitzondering want is werkende vrouw)
• 1ste vrouwellijke arbeidsinspectrice
• Inspectrice crèches, fabrieken, komt op de werkvloer
• Komt op voor de rechten van de vrouw op de werkvloer
• Publiceert over crèches, alcoholisme, kinderbescherming, vrouwenarbeid
Deze 2 zijn het over alles oneens.
Velghe Plasky
• Creches, kinderopvang is een noodzakelijk • Werken is een recht van vrouwen en daarom
kwaad, de plaats van de vrouw is thuis. Wat we hebben we creches nodig. Die raadplegingen
nodig hebben zijn raadplegingen daar kunne vrouwen niet heen gaan want
(consultatiebureaus van vandaag) we gaan hen sluiten voordat de vrouwen gedaan hebben met
goede raad geven en gaan we hen opvoeden tot werken.
goede moeders en gaan ze vanzichzelf inzien
, Charlotte Wauters
dat ze niet moeten werken. Creches is dus maar • is de eerste stap van rijksonderwijs. Instellingen
een tijdelijk noodzakelijk kwaad. opnemen als onderwijsinstelling. Doorgaande
• heeft temaken met welzijn. Kleuterschool is lijn van 0-12jaar.
voor opvoeding maar creches heeft niks met • De enige manier om kwaliteit te garanderen is
opvoeding te maken. als de staat het zelf in handen neemt. Als het
• Het is een private aangelegenheid : staat moet een rechtmoet zijn heb je de staat nodig. Het
subsidieren maar niks doen, de staat mag zich moet een publieke aangelegenheid worden.
niet moeien. • Creches zijn een manier om vrouwen te
• Raadplegingen is een manier om emanciperen en het recht op werken te
betere/beschaafdere moeders te maken garanderen.
è Velghe is een invloedrijke man en zal op alle punten zijn gelijk halen. Dit heeft veel temaken met wat er tijdens de
1ste wereldoorlog gebeurd is. (1418)
DE 2 WERELDOORLOGEN
Armoede blijft, is schrijdend, ontzettend veel hongersnoden, de mannen zijn aan het sterven aan het front, wie nog
werkt in de fabrieken verdiend bijna niets.
Je krijgt een reeks wetten die het makkelijker maken voor de vrouwen om te gaan werken wanneer de mannen aan
het frond aan het werken zijn. Als de eerste WO gedaan is wordt het terug verstrengd, wanneer WO2 start wordt het
terug gemakkelijker. Vrouwen worden gebruikt als reserve op de arbeidsmarkt en als we ze niet meer nodig hebben
wordt het allemaal moeilijker voor hen om aan het werk te zijn.
In heel het NO halffrond ontstaat een solidariteitsbeweging met België. Dit is de plaats waar de wereld zijn oorlog
uitvecht. We kregen hulpgoederen die aangerijkt worden voor de belgische kinderen (via de raadpleginen) Dit werd
georganiseerd door de private initiatieven (want nog steeds liberale welvaartsstaat). Onder elke kerktoren had je wel
zo’n raadpleging, deze werden regionaal gestuurd met een nationaal hoofd. Dat nationale orgaan is een koepel van
private organisaties. Deze organisatie sluit een deal met de duitse bezetter dat de goederen die komen voor de
kinderen niet in beslag zouden genomen worden en bedeeld worden door het nationale orgaan naar de regionale
organen, … Heel efficient dat de kindersterfte niet nog meer toenam tijdens de eerste wereldoorlog.
= Relief for the belgian children.
26/09/1919 : Nationaal Werk voor Kinderwelzijn wordt opgericht.(NWK) Nieuwe naam voor dit nationaal orgaan. Dit
orgaan zal de raadplegingen besturen, alsook de creches tot aan de jaren 80. Dit is geen overheidsorgaan maar een
koepel van private voorzieningen. Dit is wat we noemen de gesubsidieerde vrijheid. De staat geeft geld aan het NWK
en die zorgt dat de raadplegingen en creches dit krijgt. De staat subsidieert maar bepaald niet de criteria waar je moet
aan voldoen. Het is een autonoom organisme (bepaald zelf subsidiecriteria). Minister heeft hier zelf niet over te
zeggen. De subsidie is een recht. Iedereen die een raadpleging zou oprichten heeft recht op een subsidie.
è Het blijft een zaak van het fragiele kind, de verantwoordelijkheid van de moeder MAAR je krijgt een hele machine
voor filantropie (caritas). De creches zijn een gunst van de mensen, geen recht.
« microphysique du pouvoir: un certain mode d’investissement politique et détaillé du corps (Foucault, 1975) »
“Thirdly, from the end of the nineteenth century a compulsory relationship involving the State, the family and the
public health and welfare services was legalized into practice. This built upon ideals of domesticity and, through
psycho-medicine reinforced the ‘natural’ childhood in terms of education, socialization and the culture of dependency.
Of course, none of this just happened. It was a
consciously executed political and cultural enterprise and, therefore, was often fiercely contested territory as the
different beliefs concerning the ‘nature’ of childhood struggled for supremacy. And not least important among the
contestants where children themselves. (Hendrick, 1997)”
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller charlottewauters2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.27. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53249 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now