Summary
Samenvatting Premaster Rechtsgeleerdheid Strafprocesrecht
- Course
- Institution
- Book
Een samenvatting voor het vak Strafprocesrecht uit de premaster Rechtsgeleerdheid aan Tilburg Universiteit.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
wesleyve
Reviews received
Content preview
Samenvatting StrafprocesrechtHet strafprocesrecht gaat over de regels die in acht genomen moeten worden bij de
toepassing van het materiele strafrecht. Het strafprocesrecht bevat dus alle voorschriften
omtrent de opsporing, vervolging, berechting en de executiefase van strafbare feiten.
Het materiele strafrecht zegt wat er verboden is en wat de sancties zijn en het
strafprocesrecht normeert de wijze waarop het materiele strafrecht kan worden toegepast.
Functie
1. Het grote belang van een goede organisatie van strafvordering: niet te weinig
bevoegdheden en niet teveel (kernpunt: we mogen geen verkeerde beslissingen
nemen (bijvoorbeeld: Schiedamse Parkmoord).
2. Hoe moet het strafprocesrecht worden bestudeerd?
a. Kennis van de techniek (bijvoorbeeld BOB-bevoegdheden in art. 126g Sv e.v.)
b. Inzicht in achtergrond van geldend recht (vb. anti-terrorismewetgeving)
Ontwikkelingen strafprocesrecht
- Strafvordering legitimeert inbreuken op burgerlijke rechten: het schept een beperkt
macht.
- Inhoud van strafprocesrecht is afhankelijk van politieke overwegingen (niemand kan
aanspraak maken op handhaving van de status quo).
- Strafprocesrecht is dynamisch (voorbeelden: in 1993 200 artikelen van WvSv
veranderd, daarna is het tempo in veranderingen verder opgeschroefd).
- Onderzoeksproject Strafvordering 2001
- Wetgevingsproject Strafvordering 2011
- 2014-heden Project Modernisering WvSv
Project modernisering WvSv
- Boek 1: algemene bepalingen en institutioneel kader
- Boek 2: voorbereidend onderzoek
- Boek 3: buitengerechtelijke afdoening en vervolging
- Boek 4: berechting
- Boek 5: rechtsmiddelen
- Boek 6: bijzondere procedures
- Boek 7: internationale samenwerking
- Boek 8: tenuitvoerlegging (wordt buiten de moderniseringsoperatie apart ingevoerd).
Aanleiding tot modernisering
1. Doelstellingen Sv zijn verbreed
2. Aard van criminaliteit en sancties is veranderd
3. Rolverdeling van actoren is veranderd
4. Internationalisering
5. Nieuwe technieken
Stand van zaken anno 2021
- Boeken 1 en 2 (twee tranche, na Contourennota): consultatieronde afgesloten. Eerste
helft van 2018: gewijzigde wetsvoorstellen
- Boeken 3 t/m 6: (derde tranche): consultatieronde afgesloten.
- Vanwege onderlinge samenhang worden tweede en derde tranche gezamenlijk naar
de Raad van State en daarna naar het parlement gestuurd.
- Boeken 7 en 8 reeds in Staatsblad (Stb. 2017, 246 en Stb. 2017, 82).
,Waardering van ontwikkelingen?
- Gezichtspunten:
o Waarheidsvinding (materiële waarheid)
o Toelaatbare middelen
- Bekende voorbeelden: Penthotal; Zaanse verhoormethode (m.n. HR NJ 1998, 152)
- Recenter voorbeeld: mr. Big-methode (HR 17-12-2019, ECLI:NL:HR:2019:1982)
Spanning tussen beide gezichtspunten vormt de motor van de rechtsontwikkeling.
HR mr. Big methode
Er is sprake van een undercoveroperatie. (het betreft hier een fictief beveiligingsbedrijf) De
opsporingsambtenaren winnen vertrouwen en stellen voordelen in het vooruitzicht als hij
bekent. Het gevaar is dat verdachte feitelijk in een verhoorsituatie terechtkomt waarbij de
normale waarborgen ontbreken. De HR zegt dat het nooit in de algemeenheid te zeggen is of
de mr. Big methode toelaatbaar is. Hiervoor zijn een aantal wegingsfactoren.
Weegfactoren:
1. Verloop van opsporingstraject.
2. Proceshouding verdachte
3. Mate van (psychische) druk
4. Wijze van toegepaste misleiding
5. Bemoeienis politie met inhoud verklaring
6. Duur en intensiteit van het traject
7. Strekking en frequentie van contacten
8. In vooruitzicht gestelde consequenties
Plus: nauwkeurige verslaglegging; auditieve of videoregistratie; proportionaliteit &
subsidiariteit, alles moet in de motivering.
Bronnen van strafprocesrecht
1. Wetboek van Strafvordering
2. Andere wetten in formele zin
3. Producten van lagere wetgevers
4. Internationaal recht
5. Ongeschreven recht (inclusief beleidsrecht)
6. Jurisprudentie
Grondrechten – art. 1 Sv – Strafprocesrecht
- Art. 7 GW Meningsuiting - art. 62 Sv + 62a Sv
- Art. 15 Fysieke vrijheid - o.a. art. 53, 54 Sv (aanhouden), art. 57
(inverzekeringstelling), art. 63 e.v. (voorlopige hechtenis).
- Art. 10 GW Privacy - Wet BOB
- Art. 11 GW (fysieke integriteit) - art. 56 onderzoek aan het lichaam (& art. 195)
- Art. 12 GW Huisrecht - art. 55, 97 + Algemene wet op binnentreden (1994).
- Art. 13 GW Telefoongeheim - art. 126m/126n afluisteren
telefoongesprekken/onderzoek van telecommunicatie
+ integriteit (bijvoorbeeld: infiltratie) en betrouwbaarheid (bijvoorbeeld: Oslo confrontatie
(aantal personen in een line up, aan getuige wordt gevraagd of ze iemand herkennen)).
Andere wetten in formele zin
- Wet wapens en munitie
- Opiumwet
- W.E.D.
- Grote reeks andere bijzondere wetten
- Bijzonderheid: ook WvSr (vb. art. 14h Sr).
, Lagere wetgevers
Art. 107 GW; art. 1 Sv -> delegatie
1. Aanwijzen opsporingsbevoegdheden (art. 142 Sv).
2. Creëren bewijsvermoedens
3. (vervolgings-)richtlijnen/’Aanwijzingen’
Voorbeeld kan een bepaling uit de APV zijn.
Internationaal recht (1)
- Minimum normen voor Sv in EVRM en IVBPR
- Ook voor Nederland van belang: voorbeelden:
o Brogan
o Kostovski
o Borgers
o Funke/Saunders/O’Halloran/J.B.
o Kamasinksi
o Salduz/Panovits
o Van de Kolk
- Ook van toepassing op quasi-strafvordering
o Voorbeeld: Öztürk
- Bilaterale & multilaterale verdragen:
o Voorbeeld: Schengen
- EU-strafrecht
o Voorheen: kaderbesluiten
o Nu: Verdrag van Lissabon
o richtlijnen
EHRM Salduz
De vraag die in deze zaak dient te worden beantwoord, is of de weigering van bijstand door
een raadsman voordat het proces is begonnen, dus in de voorfase, in strijd is met het recht
op een eerlijk proces en daarmee dus met art. 6 EVRM.
Volgens het EHRM kan art. 6 EVRM niet worden aangemerkt als een absoluut recht. Dit
betekent dat beperkingen op dit recht in beginsel zijn toegestaan. Ondanks dat art. 6 EVRM
geen absoluut recht is, kan het recht op bijstand van een raadsman toch worden aangemerkt
als een van de belangrijkste elementen van het recht op een eerlijk proces. Het EHRM dient
per zaak te bekijken of het ontbreken van bijstand door een raadsman in de voorfase van de
procedure een schending van artikel 6 EVRM oplevert. Om te kunnen beoordelen of er
sprake is van een schending van art. 6 EVRM moet er worden gekeken naar de
omstandigheden van het geval. Volgens het EHRM heeft een verdachte voordat het verhoor
aanvangt recht op bijstand van een raadsman. De verdachte moet ook worden medegedeeld
dat hij dit recht heeft. Beperking van dit recht is alleen toegestaan indien daar dringende
redenen voor zijn. Als het recht beperkt wordt mag dit geen afbreuk doen aan de
verdedigingsrechten van de verdachte. Daarnaast zegt het EHRM dat art. 6 EVRM niet
onherstelbaar aangetast mag worden. Van een onherstelbare aantasting is sprake indien
een belastende verklaring van een verdachte is gebruikt in het proces, terwijl de verdachte
bij het afleggen van de verklaring geen toegang had tot een raadsman. Indien de zojuist
genoemde rechtsnormen niet in acht worden genomen, levert dit dus een strijd op met het
recht op een eerlijk proces en met art. 6 EVRM. Een verdachte kan ook afstand doen van
zijn rechten en daarmee de garanties voor een eerlijk proces. Deze afstandsverklaring moet
ondubbelzinnig blijken. Het ondertekenen van een formulier is hiervoor niet voldoende.
Dwangmiddelen: dit zijn de maatregelen die inbreuk maken op rechten en vrijheden van
burgers, maar die nodig zijn ten behoeve van het onderzoek in strafzaken. Voorbeelden zijn
vrijheidsbeneming en inbeslagname.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wesleyve. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71184 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now