Paragraaf 1
Betekenisvolle, persoonlijke ervaringen bepalen de waarde die we aan het leven hechten. Ze hebben
vaak te maken met de ontmoeting met jezelf, de ontmoeting van jezelf in relatie tot een dierbare
ander of het persoonlijke initiatief tot iets nieuws. Persoonlijke ervaringen kunnen je
levensperspectief op dat moment aanzienlijk veranderen.
Bij betekenisvolle, sociale ervaringen vertegenwoordigt het samen met familie, vrienden, studie- of
reisgenoten een hoge waarde.
Betekenisvolle ervaringen kunnen zowel persoonlijk als sociaal zijn. Ze zijn veelal diepgaand, geven
betekenis aan en zijn van waarde in het leven. Het zijn keerpunten in het leven.
Vaak doet de prijs die toegang gaf tot de ervaring er minder toe.
Kenmerken van betekenisvolle ervaringen:
Ze zijn emotioneel van aard.
Er doet zich een verandering van context voor.
Iemand doet iets en ondergaat iets.
Het proces is uniek voor het individu en wordt ervaren als intrinsiek waardevol.
Het is tijdgebonden, heeft een begin en een einde.
Verhoogde energie en intensiteit.
Het heeft te maken met het echte, het oorspronkelijke.
Er is sprake van het verlies van tijdsbesef.
Paragraaf 2
Het ervaringsproces:
Zintuiglijke waarneming
Onder zintuiglijke waarneming vallen zien, horen, voelen, ruiken, proeven, maar ok spiergevoel,
evenwichtszin en somatische gevoelens.
Er kan onderscheid gemaakt worden tussen hogere zintuigen (intellectueel) en lagere zintuigen
(lichamelijkheid, welzijn, genot en vertrouwen). Hogere zintuigen zijn grotendeels aangeboren. Bij
lagere zintuigen geldt dit in mindere mate.
,Door zintuigen nemen we kennis van het deel van de fysieke werkelijkheid van de wereld. Onze
kennis van de omgeving is afhankelijk van de zintuigen. Bij zintuiglijke waarneming worden neuronen
geactiveerd. In de hersenen wordt vervolgens gedetecteerd, onderscheid gemaakt, geïdentificeerd
en aangegeven hoe te handelen.
Bij waarneming vinden twee processen plaats:
- Aanpassing (geur in een lokaal)
- Leren (wijnproevers)
Bij waarneming oriënteer je je, je filtert en je zoekt. Je kunt immers geen aandacht besteden aan alle
zintuiglijke prikkels.
Ook onbewust geven we actief vorm aan de wereld om ons heen. Je interpreteert dingen vaak
onderbewust.
Emoties
Zintuiglijke waarneming leidt tot emoties. Emoties zijn een manier van informatie verwerken. De
logica van het gevoel bepaalt hoe een individu omgaat met de omgeving.
Het lymbisch systeem is het emotioneel centrum van de hersenen. Zintuiglijke prikkels worden er
vertaald in emotionele en fysieke respons. Ook vindt er afstemming plaats met de neocortex (voor
rationele processen).
Meestal voelen we een combinatie van bovenstaande emoties.
Emoties beïnvloeden gedrag. We staan open voor prikkels, of vermijden ze juist.
In het Westen staan we minder open voor ons gevoel, en zijn we meer bezig met het uitbreiden van
de ratio. In het Oosten (denk aan India en Japan) spelen emoties een veel grotere rol.
Beleving en belevenis
Beleven is een dynamisch proces waarbij we steeds een inschatting maken van de situatie in de
specifieke sociaal-culturele context n de daar geldende regels (cultuur).
Beleving is een onmiddellijke, relatief geïsoleerde gebeurtenis met een complex van emoties die
indruk maken en een bepaalde waarde vertegenwoordigen voor het individu binnen de context van
een specifieke situatie.
Daniel Kahneman stelt dat onze hersenen onderscheid maken tussen hoe wij ons dingen herinneren
(remembering self) en hoe we dingen daadwerkelijk ervaren (experiencing self).
Ook maken we onderscheid tussen primaire belevenissen en secundaire belevenissen. Primaire
belevenissen zijn belevenissen uit de eerste hand. Er is contact met de omgeving. Bij secundaire
belevenissen vertellen we erover, of we delen de beelden of verhalen. Deze belevenissen slaan in de
huidige samenleving door (sociale media).
, Belangen en stemming spelen een belangrijke rol bij een beleving. We denken eerder na en
verwerken informatie eerder wanneer we betrokken zijn en zijn gemakkelijker te beïnvloeden in een
positieve stemming.
Flow volgens Csikzentmihalyi:
- Een gevoel van speelsheid
- Een gevoel van controle over de situatie
- Opperste concentratie
- Plezier in de activiteit op zich
- Verlies van tijdsbesef
- Een goede balans tussen uitdaging en je eigen capaciteiten
- Een duidelijk doel
Ervaren
Ervaren is een continu interactief proces van doen en ondergaan, van actie en reflectie, van oorzaak
en gevolg, dat een betekenis heeft voor het individu in (meer dan één) verschillende contexten van
zijn leven. Een ervaring zorgt ervoor dat het individu een ander beeld van de wereld en/of zichzelf
krijgt.
In het kader van het ervaren realiseert iemand zich wat een belevenis/ervaring voor hem betekent.
Hij ondergaat de belevenis en het gevoel en realiseert zich tegelijkertijd de betekenis. Deze reflectie
leidt tot inzichten en de verandert de wijze waarop men zichzelf ziet.
Ervaren is behalve een individueel leerproces, ook een sociaal gebeuren. We beleven zaken in
interactie met anderen. We verschillen wel in de manier waarop we openstaan voor inzichten,
meningen en waardeoordelen van anderen en in de mate waarin we ons aanpassen.
Drijfveren van de mens
Volgens Frijda:
- Niet alleen willen zijn
- De controle willen behouden over de vertrouwde omgeving
- Iets nieuws willen meemaken
- Erkend en gewaardeerd worden
Mensen bewegen zich in dit dynamische veld tussen individuele ambitie en erkenning van zichzelf
aan de ene kant, en het zich verbonden voelen en weten met gelijkgestemden aan de andere kant.
Dit geeft inzicht in wat mensen beweegt in hun zoektocht naar betekenisvolle belevenissen en
ervaringen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sanneleisure. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.