In het document staan alle lessen samengevat (les 1 tot en met 18). Sommige documenten met extra informatie die bij het onderwerp werden mee gegeven, heb ik ook in de samenvatting toegevoegd. Plus de opmerkingen en uitleg van de docent.
,Psychosociale problemen
• Psychische problemen: gevoelens en gedachten
• Sociale problemen: anderen, instanties,…
=> combinatie van beiden
Voorbeelden
• Stress
• Slaapproblemen
• Verslaving
• Rouw
• Relationele problemen
Gezondheidsproblemen
=> kunnen ontstaan door leefstijl/gedrag, omgevingsfactoren, aangeboren (genetische aanleg),…
Voorbeelden
• Roken, drinken, drugsgebruik
• Overgewicht en obesitas
• Te weinig bewegen
• Ongezonde voeding
• Hiv-aids-soa's
• Covid19 en andere virale infecties
LES 2 Psycho-educatie (geen behandeling of traject maar een preventieve methode)
Methode met als doel personen competenties te laten verwerven die bijdragen tot hun geestelijke
gezondheid (Van Daele et al 2010)
• Samenvoeging van psychotherapie & educatie
Begeleiding en proces over meer informatie over de aandoening /ziekte.
• Psychoeducation, patient education, patient teaching, patient interventions
➢ overdragen van kennis of informatie
➢ én aanreiken/aanleren van vaardigheden
➢ én/of uitwerken en inzetten van strategieën of hulpmiddelen
≠ psychotherapie: gericht op behandeling van een stoornis, probleem, ziekte
• Het is gericht op het begrip van het eigen functioneren.
• Cursist selecteert en verwerkt zelf informatie die voor hem relevant lijkt.
• Zorgt voor een groter zelfinzicht.
• verhelderend, normaliserend, accepterend
• Het biedt erkenning en perspectief en meer motivatie voor behandeling
• Vaak de eerste stap in een behandeltraject
,Psycho-educatie: Preventieve interventiemethode
Tertiair preventie-niveau:
Herval vermijden
Wat moeten we doen om herval te vermijden?
Secundair preventie-niveau
Risico’s opsporen om erger te voorkomen
Voorbeeld: ouders met een psychische aandoening maken soms het risico dat kinderen zich minder
goed zullen ontwikkelen. Hoe gaan we met de ouders en kinderen aan de slag om er voor te zorgen
dat die kinderen beter zullen ontwikkelen.
Primair preventie-niveau
Nieuwe gevallen vermijden
Strategie van risico-reductie: Preventieve interventiemethode
Universele interventies: voor (groepen van) de algemene populatie
Selectieve interventies: voor groepen die een risico lopen op de ontwikkeling van een psychische
stoornis. Op zoek naar een groep die een aantal risico factoren heeft.
Geïndiceerde interventies: voor personen wie tekenen of symptomen van een psychische stoornis
vertonen maar nog niet aan de diagnostische criteria beantwoorden
Het kan een krachtige preventiemethode zijn om beperkte klachten en symptomen te verminderen
• beter leren omgaan met problematiek
• therapietrouw bevorderen
Heeft geen invloed op het aantal ‘nieuwe’ gevallen
(geen geschikte methode bij primaire preventie)
Kan het best worden aangeboden voor:
• iedereen die interesse heeft
• personen met eerder beperkte klachten
Is vanuit gezondheidseconomisch standpunt interessant (= goedkoop)
, Substap 1: interesse wekken. Hoe kan je dit doen?
Visuele elementen vangen mensen hun aandacht. Interessante quotes of vraag waar je antwoord op
wilt. Dit is eerste stap, vanaf dan kan je beginnen toelichten.
Stap 1B: toelichten wat de problematiek doet.
Wat zijn de vragen dat we onszelf stellen? Wat zijn prangende vragen die mensen stellen bij dokter
of situatie? Houd hier rekening met je doelgroep en licht juist toe. Er zijn verschillende opties om toe
te lichten:
• Praatpaat
Veelvoorkomende gedachten van mensen bespreken.
• Het wetenschappelijke toelichten
Uitleg geven hoe stress werkt of hoe chronische pijn zich verergert bijvoorbeeld.
• Een metafoor
Een beeld op de klachten plakken, stimuleert -om met enige afstand- te kijken naar eigen
handelen, kan krachtig zijn, voordeel: verhaal brengt samenhang in de aangereikte
informatie, ipv jij bent depressief – depressie is een monster en we vechten er tegen, werken
met individu’s kunnen er zelf op komen soms)
Na interesse en informatie moeten de mensen zelf nadenken.
Stap 2: zelfreflectie door de deelnemer. De individu kan nadenken over:
• In welke mate ervaar ik deze klachten/problematiek?
• In welke mate heb ik hier last van?
• Hoe werkt dit door op mijn gedrag/gedachten/gevoelens?
Door zelf na te gaan hoe de problematiek jou vermogen om doelen te stellen ontregelt, kun je zelf
manieren bedenken waarop je die toch zo goed mogelijk behaalt. Eigen analyse van cliënt staat
centraal! Professional = terughoudend. Je moet ze niet overtuigen om aan je programma te starten,
niet overtuigen dat je tools de beste tools zijn. Mensen moeten zelf op die conclusies komen, kan
door bijvoorbeeld met voor- en nadelenlijst, werkblaadje/werkboekje, praatplaat. Pas na kennis en
reflectie en je aan de slag wilt kan je verder met strategieën.
Stap 3: uitwerken strategieën en hulpmiddelen
Hulpmiddelen moet je ruim zien, deze gaan je problemen niet je oplossen. Oorzaken of bronnen van
de problematiek wegnemen is meestal niet mogelijk. Beter begrijpen hoe problematiek ‘werkt’ en
beter mee kunnen omgaan -> meer controle over mogelijke oplossingen.
• Emotionele verwerking
• Activiteiten doen die de ‘last’ verminderen
• Cognitieve ondersteuning
• Praktische hulpmiddelen
• Suggesties en inspiratie haal je uit de literatuur van de problematiek
Stap 4: evalueren en bijstellen van de strategieën en hulpmiddelen
Nadenken hoe je volgende keer beter kan doen, evalueren. Als cliënt niets met
ontspanningsoefeningen deed of het niet lukte: Wat scheelt er? Hoe kwam dat? Wat kan je
verbeteren?
Niet in de vorm van: je hebt je huiswerk niet gedaan.
• Voornemen wordt niet steeds omgezet in concreet gedrag
• Bespreken: in welke mate lukt het om strategie of hulpmiddel in de zetten
• Als het niet lukt niet meteen doorverwijzen – hindernis!
• Eventueel bijsturen?
➔ stap 3 herhalen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller albulenar. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.97. You're not tied to anything after your purchase.
