Summary M. Arentsen & W Drum - Modernity & Public Policy
972 views 11 purchases
Course
Beleid en Management
Institution
Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Summary study book Moderniteit en Overheidsbeleid. Hardnekkige beleidsproblemen en hun oorzaken. of M. Arentsen & W. Trommel - ISBN: , Edition: 1e druk, Year of publication: 2005
Moderniteit en overheidsbeleid.
Hoofdstuk 1 – Hardnekkige beleidsproblemen?
- Ondanks de beleidsinspanningen klagen mensen nog steeds. In de publieke
perceptie dragen het gevoerde beleid en de doorgevoerde veranderingen
niet/onvoldoende bij aan het verminderen of wegnemen van maatschappelijke
problemen.
o Zijn dit echt onoplosbare problemen? Zo ja, wat maakt deze problemen dan
onoplosbaar?
- Hardnekkige beleidsproblemen: problemen ‘die niet willen wijken’ en telkens
weer in het publieke debat opduiken. Het betreft niet alleen maatschappelijke
problemen, maar ook kenmerken van beleid of een combinatie van de twee.
o De hardnekkigheid van beleidsproblemen is zelf een problematisch begrip.
- Viertal perspectieven: de oorzaak van hardnekkigheid van problemen;
o De kenmerken van de maatschappelijke problematiek.
o De kenmerken van het beleid en/of beleidsontwikkeling zelf.
o Het onderscheid tussen feiten en perceptie is van belang en de beoordeling
van beleid in termen van succes/falen bijzonder complex. Dit onderscheid
speelt een rol bij zowel problemen als beleid.
Een probleem is de discrepantie tussen feitelijke en gewenste
situaties. Een en ander krijgt pas betekenis in het licht van
normatieve idealen.
Hardnekkigheid van problemen is zodoende te zoeken in de
actualiteit alsmede de wenselijkheid van een
maatschappelijke ontwikkeling.
Beleid is zelf problematisch in de zin dat een kloof moet worden
overbrugd tussen de vaststelling van feiten (probleemoorzaken)
en wensen (beleidsstrategie).
- De vier perspectieven; perceptie/feiten & probleem/beleid betekenen dat er in 4
richtingen moet worden gespeurd. Namelijk de wijze waarop:
o 1). feitelijke kanten van maatschappelijke problemen zich ontwikkelen;
o 2). percepties van invloed zijn op probleemontwikkeling;
o 3). probleemoorzaken in een passende beleidsaanpak worden vertaald;
o 4). normatieve aspecten de beleidsontwikkeling beïnvloeden.
Probleemontwikkeling
- Mobiliteitsvraagstukken: problemen die onverminderd voortduren.
- Dubbelkarakter van moderniseringsproces: sociale, politieke en
technologische interventies leiden weer tot (nieuwe) problemen. De verschillende
typen van probleemontwikkeling zijn:
o Intensivering
o Transformatie
o Nieuwe vraagstukken
- Culturele dimensie; ontworsteling aan traditie en religie zorgt voor een hoge
mate van cognitieve autonomie en zelfreflectie. Individualisering en een kritische
houding tegenover regels is het gevolg. – Tweetal oorzaken van beleidsproblemen:
o Het mechanisme van stijgende verwachtingen. Voortdurende
bijstelling van de gewenste situatie door burgers.
o Nieuwe houding t.o.v. de institutionele omgeving. Burgers
onderwerpen wetten en regels aan specifieke belangenafwegingen. Dit
leidt weer tot oneigenlijk gebruik van beleidsvoorzieningen.
Sociaal handelen wordt beïnvloed door kennis en informatie aan de
1
, kant van de betrokkenen (‘clever people’). Het voorkomen van
structurele ondermijning van regels dwingt tot institutionele
herziening om het verantwoordelijkheidsbesef af te dwingen.
Ontoereikend beleid
- Problemen kunnen het gevolg zijn van onvolkomenheden in beleid. ‘Wicked
problems’; dit zijn weerbarstige problemen die veel onzekerheid kennen in het
streven naar oplossingen en het herkennen van oorzaken.
o ´Wicked problems´ laten zien dat de maakbaarheid van de samenleving in
de praktijk tegenvalt.
o Het ongeduld van de moderne burger over het uitblijven van ´instant-
oplossingen’, maar bovenal het bureaucratische karakter zijn belangrijke
oorzaken van het haperen van de beleidsmachine.
Volgens New Public Management (NPM) aanhangers zorgt het
bureaucratische systeem voor een gebrek aan resultaatgerichte
prikkels, teveel hiërarchie en regels en geslotenheid van het
overheidsapparaat.
Lipsky: beleidsuitvoering gaat per definitie gepaard met
beheersbaarheidsproblemen, er kan veel mis gaan bij de
implementatie.
Quasi autonome beleidsdynamiek
- Beleidssystemen worden gekenmerkt door verduurzaming/verstarring. Het idee
van autonome beleidsdynamiek is dat beleid zich gedraagt volgens een levensloop.
Deze ‘issue attention cycle’ bestaat uit 5 stadia.
o Pre-problem stage: onwenselijke situatie, weinig publieke aandacht.
o Alarmed discovery and euphoric enthusiasm: probleem wordt door
publiek en politiek ‘ontdekt’. Het werken aan een oplossing leidt tot
stadium 3:
o Realizing the costs of significant progress: enthousiasme voor
oplossing en probleem verdwijnen door de realisatie van daaraan
verbonden kosten.
o Gradual decline of intense public interest: ontmoediging (moeilijke,
langzame oplossing) en angst (bedreigend voor groepen) en verveling.
o The post problem stage: aandacht ebt weg, richt zich op nieuw hot issue.
- Beleidsontwikkeling staat min of meer los van de feitelijke
probleemontwikkeling. Percepties maken de dynamiek uit.
- De taaiheid van beleidsopvattingen is niet alleen een cognitieve kwestie, maar ook
nauw verweven met het functioneren van sociale verbanden. Pierson spreekt hier
van ‘padafhankelijk beleid’ dat door feedbackmechanismen geen kans krijgt op
een principieel andere richting in te slaan.
o Zodoende worden suboptimale oplossingen gekozen omdat deze besloten
liggen in beleidsgeschiedenis (lock-in effect).
Institutionele benadering
- Beleidssucces hangt af van de mate waarin beleid een proces van
institutionalisering doorloopt; beleid moet in het handelen van actoren worden
verankerd om de koppeling tussen probleem en oplossing te maken.
- De auteurs stellen echter dat niet het gebrek aan institutionalisering, maar juist
de aanwezigheid hiervan een belangrijke factor zijn in de evolutie van slepende
beleidskwesties.
o We leven in een ‘institutionele samenleving’; problemen, doelen en
motieven worden voortdurend gespiegeld aan institutionele
mogelijkheden/restricties. Institutionele beheersbaarheid is
vanzelfsprekend geworden. Beleid wordt hierdoor beïnvloed.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Stuf1Aan. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
