Summary
Samenvatting Geschiedenis Feniks VWO hoofdstuk 4
- Course
- Level
- Book
Dit hoofdstuk gaat over de Tijd van steden en staten. De samenvatting bevat (beantwoorde) leerdoelen, belangrijke jaartallen en begrippen.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
amyle2305
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 4: tijd van steden en staten§1; steden: handel en nijverheid
Beschrijf waar, wanneer en waardoor vooral vanaf de elfde eeuw grote ontginningen
plaatsvonden en welke gevolgen dat had voor de bevolkingsgroei:
Ontginningen en vooruitgang in de landbouwtechniek leidden in de 14 e eeuw tot een groei v/d
bevolking: er was voldoende voedsel voor iedereen. Langzamerhand begon men de
landbouw(technieken) uit te breiden, wat leidde tot betere middelen. Vooral West-Vlaanderen en
Noord-Duitsland waren deze veranderingen aanwezig. De bevolking groeide exponentieel, waardoor
uiteindelijk steden weer zouden groeien. De trek naar de steden was voornamelijk een gevolg v/d
vooruitzichten die de steden gaven.
Geef voorbeelden van gebieden met stedelijke groei en toename van handel + nijverheid
vanaf de elfde eeuw en vergelijk die gebieden met elkaar:
Na Noord-Italië volgden ook Vlaamse steden zoals Brugge. Later ontstond ook in de Franse
Campagnestreek een handelsverband. Brugge, Toscane en Venetië troffen elkaar op de jaarmarkten
in de Campagnestreek. In alle gebieden was sprake van handelsgroei en vooral de nijverheid groeide
enorm dankzij de toenemende specialisatie v/d bevolking. Uiteindelijk zette trend zich ook door naar
andere gebieden: nijverheidshandel.
Beschrijf het belang v/d overgang v/e landbouwsamenleving in de vr.mid. naar een
agrarisch-urbane samenleving in de la.mid.:
De autarkische samenleving v/d vr.mid. zorgde voor een verval van communicatie in de vorm van
handel en cultuur. Mensen leefden gescheiden. In de la.mid. kwamen grote handelssteden op en
deze gingen handelen met elkaar. De steden werden weer bevolkt en handelsroutes ontstonden.
Hierdoor kon de economie herleven, waardoor op den duur ook de geïsoleerde gemeenschappen ten
onder gingen.
Beschrijf hoe de economische ontwikkelingen in de tijd van steden en staten leidden tot
vernieuwing in de handel- en nijverheidsorganisatie en tot economische expansie. Geef
daarvan voorbeelden:
Handelaren stonden samen veel sterker: handelsgilden zoals de Hanze (Noordwest-Eu) konden
gezamenlijk veel meer winst behalen. Daarnaast konden ze risico spreiden. Naast de grote Hanze
ontstonden er jaarmarkten, de kruispunten v/h Vlaamse en Noord-Italische handelsnetwerk. In de
14e eeuw nam het belang van deze jaarmarkten echter af, omdat oorlog de Franse Campagne
onveilig maakte. Langzamerhand werd deze economische groei ook gedeeld met de rest van Eu. Zo
ging Venetië bv. handelen met de Byzantijnen en de Belgen met Portugal en Spanje. Er ontstond een
uitgebreid handelsnetwerk waar alle grote partijen van konden profiteren. Deze welvaart werd
vervolgens in de steden geïnvesteerd.
Begrippen:
Hanze samenwerkingsverband in de middeleeuwen van Noord-Europese steden om elkaar te
ondersteunen bij te handel.
, §2: stadslucht maakt vrij
Beschrijf de oorzaken v/d toenemende vrijheid v/d mensen en geef daarvan voorbeelden voor
stad en platteland:
Veel horigen trokken naar de steden, omdat hier geld viel te verdienen in de nijverheid. Een horige
die voor één jaar in de stad leefde werd dan ook een vrije burger. Ook op het platteland verbeterde
omstandigheden, doordat leenmannen betere omstandigheden moesten aanbieden aan de horigen
om ze in zijn domein te houden. De combinatie van deze gegevens duidt aan dat de vrijheid in de
hele samenleving toenam en dat de feodale verhoudingen uiteindelijk werden teruggedraaid ten
gunste van vrijheidsnijverheid.
Beschrijf de oorzaken v/d toenemende zelfstandigheid van steden:
Het gemeen ging een steeds belangrijkere rol spelen in de steden. De graaf moest naar het gemeen
luisteren, omdat zij de primaire inkomstenbron werden voor de staat. Een vb. hiervan is de
Guldensporenslag: het gemeen wint v/d Franse elite, waardoor zij lieten zien dat de gewone
bevolking sterk en standvastig was. De patriciërs hadden aanvankelijk veel macht en misbruikten
deze: hiertegen kwam het volk in opstand (Vlaanderen). Vorsten gaven steden privileges i.r.v.
belastingen, waardoor hij de leenmannen weer buiten spel konden zetten. Dit betekende het einde
v/d feodalisme.
Leg uit dat de groei van steden consequenties hadden voor de economische, sociale en
bestuurlijke verhoudingen in een land:
De handelsrelaties tussen steden versterkten de economie v/d steden. Sociaal gezien kreeg het
gemeen een steeds belangrijkere en invloedrijkere positie. Qua bestuur bleef de graaf oppermachtig,
maar hij moest noodgedwongen luisteren naar het volk. De adel speelde dus redelijk ondergeschikte
rol, aangezien het volk hun superviseerde. Dit duidt de groei v/d stedelijke burgerij aan op bestuurlijk
en enigszins op sociaal gebied.
Beschrijf de verschillen en overeenkomsten tussen het leven in en het bestaan v/d steden
door de tijd heen:
Maatschappelijk gezien werden de gebieden steeds groter. Economische belangen werden steeds
belangrijker, met als dip de vr. mid.. Vanaf de Mesopotamische beschavingen tot aan de latere mid.
geldt: de burgerij wordt steeds belangrijker (behalve in de vr. mid.) en de kerk bouwt haar
invloedssfeer steeds meer uit. Daarnaast waren steden in het Rom. Rijk onderdeel van een imperium,
terwijl in andere perioden steden gewoon op zichzelf waren gericht: het waren autarkische steden.
Begrippen:
Patriciërs rijke burgers in een stad die ook grond bezitten.
Schepenen aangewezen of gekozen bestuurders en rechters in een Mid. stad.
Het gemeen armere deel v/d bevolking in een Mid. stad (ambachtslieden en arbeiders).
Gilden samenwerkingsverband van Noord-Europese steden (voor ondersteuning handel).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amyle2305. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
68443 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now