Samenvatting Feniks VWO overzicht van de geschiedenis, ISBN: 9789006464917 Geschiedenis
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Geschiedenis
4
All documents for this subject (4852)
Seller
Follow
amyle2305
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 5: tijd van ontdekkers en hervormers
§1: de wereld wordt groter
Wat zijn de economische, politieke en religieuze redenen voor ontdekkingsreizen en
kolonisatie?
Economisch: Portugezen wilden concurreren met de Arabische handel in slaven, goud en
ivoor.
Politiek: de macht v/h eigen land vergroten ten koste van andere Europese landen. Nieuw
ontdekte routes werden dan ook strikt geheim gehouden.
Religieus: voortzetten v/d Reconquista en het christendom verspreiden en bondgenoten
zoeken in de strijd tegen de moslims.
Beschrijf hoe voor de komst v/d Europeanen in Midden-Amerika de samenleving
was georganiseerd:
In Amerika bestonden hoogstaande landbouw-stedelijke beschavingen. Deze werden
veroverd door Spaanse veroveraars (conquistadores) die een einde maakte aan de
heerschappij v/d Azteken, Inca’s en Maya’s
KA; Het begin v/d Europese overzeese expansie:
Beschrijf hoe de kolonisatie van Zuid- en Midden-Amerika door de Spanjaarden
verliep:
Spaanse veroveraars kregen grote landgoederen, haciënda’s, waarvan ze de opbrengsten
mochten houden. De lokale bevolking moest daar werken en zich bekeren tot het
christendom.
- Beschrijf hoe zij de samenleving na de kolonisatie inrichtten:
Binnen honderd jaar was 90% v/d autochtone bevolking bezweken aan Europese ziekten of
de zware dwangarbeid waar ze aan werden onderworpen.
- Welke gevolgen had dat voor de inheemse volken?
Introductie v/d encomienda: Spaanse kolonisten kregen grote stukken land met bevolking
toegewezen i.r.v. verplichte kerstening.
Belang van Las Casas: Spaanse priester die opkwam voor de belangen v/d plaatselijke
bevolking. Dat lukte, nieuwe wetgeving, maar i.p.v. de inheemse bevolking werden nu
zwarte slaven uit Afrika aangevoerd voor het zware werk op de plantages en in de mijnen.
Beschrijf hoe door de ontdekkingsreizen de Europese handelsstromen veranderden
en wat daarvan de economische gevolgen waren voor de Europeanen:
Primaat v/d handel verschuift v/h Middellandse zeegebied naar de Noordwest-Atlantische
kusten. Tarns-Atlantische driehoek ontstaat: producten naar Afrika om slaven mee te
bemachtigen, slaven naar Amerika, eindproducten van Amerika weer naar Europa.
Grote welvaart voor handelaren en ondernemers, impuls voor de zeevaart en aanverwante
nijverheid. Maar ook sluimerende inflatie door de toename v/d zilver- en goud voorraden.
, KA; Het veranderende mens- en wereldbeeld v/d Renaissance en het begin v/e
nieuwe wetenschappelijke belangstelling:
Beschrijf hoe het wereldbeeld in het westerse denken veranderde door de
combinatie van ontdekkingsreizen en kolonisatie:
Het beeld dat de aarde rond is, werd algemeen. Er zijn ook andere volken, dieren en
planten. Behalve christen en moslims zijn er nog veel andere godsdiensten en culturen
(maar deze werden als minderwaardig beschouwd).
§2: Renaissance en humanisme
Wat zijn de oorzaken v/d nieuwe kunstopvattingen en de wetenschappelijke
benadering v/d Renaissance?
In Europa was een groot deel v/d kennis over de Klassieken vergeten en toen men
kruistochten ging ondernemen naar het OOsten herontdekte men de wetenschap uit de
Oudheid weer. Ook alle rijke burgers uit Byzantium vluchtte naar onder andere Italië en
namen dan de kennis over de Oudheid mee.
KA; Het veranderende mens- en wereldbeeld v/d Renaissance en het begin v/e
nieuwe wetenschappelijke belangstelling:
Wat zijn de ideeën v/d humanisten en renaissancekunstenaars en hun bijdragen aan
een nieuw mens- en wereldbeeld?
Renaissance: we upgraden de kunst uit de Oudheid.
Humanisten: eerst stond de Kerk centraal, met de komst van humanisten ging de
mens steeds centraler staan. Mensen ging dan ook minder geven om de Kerk en
gingen iets losser leven → Carpe diem.
Wereldbeeld: er kwam steeds meer aandacht voor biologie en cartografie.
KA; de hernieuwde oriëntatie op het erfgoed v/d Klassieke Oudheid:
Leg het verband tussen het veranderende wereldbeeld in de Renaissance en de
heroriëntatie op de Klassieke Oudheid:
Men vergeleek al hun onderzoek van toen met dat v/d Klassieke Oudheid. Er ontstond dan
ook een ‘wedergeboorte’ v/d Klassiek Oudheid
Begrippen:
Erfgoed → cultuurgoed uit eerdere tijden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amyle2305. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.