Geleidelijke toename van welvaart in
West-Europa
MAAR groeiende kloof met de rest van de
wereld
O NTSTAAN VAN EEN MODERNE
SAMENLEVING : P OLITIEKE BREUK
1. Immobiele standenmaatschappij Moderne liberale natiestaat gebaseerd op individuele
vrijheid
2. Burgers bevrijden zich van oude structuren (Kerk, standen,..)
3. Burgers krijgen inspraak in het bestuur (uitbreiding stemrecht)
4. Rol van de staat in het maatschappelijke leven groeit
5. Toename van de scholingsgraad
6. Nieuwe manieren van denken over mens & samenleving
O NTSTAAN VAN EEN MODE RNE SAMENLEVING : M AATSCHAPPELIJKE VERANDERINGEN
1. Demografische nulgroei demografische groei (niet langer gevolgd door structurele sterfte)
2. Toename van verstedelijking & migratie, versterkt door toename van transport- en
communicatiemiddelen
3. Overgang van Gemeinschaft (gemeenschap) Gesellschaft (individualisme)
,Effecten op menselijke verhoudingen en het gezin
1. Productie-eenheid Consumptie- en verzorgingseenheid
2. Vrijere partnerkeuze: Materiële overwegingen ‘romantische’ liefde
Hoe komt dat?
o Minder zorgen
o Familiebanden verdwijnen
o Geografische afstand is groter
o Leeftijdsverschil is kleiner
3. Invloed van ouders op beroepskeuze vermindert
De ruimte: de Zuidelijke Nederlanden/België in Europees perspectief
1. Centrale ligging in West-Europa met goede verbindingen over land & zee
2. Vroeg georganiseerd & gecommercialiseerd gebied
3. Rijke traditie in nijverheid
4. Politieke onafhankelijkheid pas in 1830 ontvangen na turbulente periode
5. Liberale natiestaat
K ENMERKEN VAN DE W ESTERSE SAMENLEVING ( ZIE PAGINA 13)
Voorbeeld van een bepaald maatschappijtype: huidige West-Europa & Verenigde Staten
Kenmerken van het Westerse maatschappijtype nu:
Economisch zeer sterk (kapitalistisch)
Democratisch
Sociale zekerheid
Godsdienstvrijheid
Mensen wonen in een verstedelijkte omgeving
Laag sterfte- en geboortecijfer
Samenleving wordt beschouwd als een sociale structuur, nl. als een patroon van verhoudingen
tussen mensen. Die verhoudingen kan men omschrijven in termen van functies. vb. voortplanting,
affectie, zingeving. Om dergelijke functies in goede banen te leiden worden afspraken gemaakt en
komen routines tot stand. Die leidden tot het ontstaan van instituties.
vb. voortplanting is geïnstitutionaliseerd in het gezin, de zingeving in de kerk, de regeling van het
maatschappelijke leven in de staat.
Geschiedenis van de Westerse samenleving
Complexiteit van maatschappelijke ontwikkelingen:
1. Functies binnen en buiten instituties
2. Samenleving niet als gestroomlijnde machine
3. Complexe wisselwerking tussen verschillende aspecten
, Het domein van de sociale geschiedenis en de relatie tot de politieke geschiedenis
o Algemene geschiedenis = Sterk politiek en politiek-juridisch gericht
= Topgericht (men keek naar de belangrijkste personen om de
ontwikkelingen te beoordelen)
o Ontstaan van een nationale staat
= Geschiedenis als propaganda- en legitimatiemiddel
Cultureel nationalisme gebruik van andere archiefdocumenten & ordening van archieven
O NTSTAAN & VERHOUDING
Ontstaan van de industriële samenleving (19de eeuw)
1. Andere manier van werken
2. Nieuwe sociale groepen in de samenleving vb. fabrieksarbeiders
3. Maatschappelijke spanningen
Dit alles eiste onderzoek & studie
ONTSTAAN VAN SOCIALE GESCHIEDENIS
Doel? Doorgronden van maatschappelijke veranderingen
S OCIALE GESCHIEDENIS : VERSCHILLENDE LADING EN
o Beperkende betekenis: Sociale geschiedenis = Geschiedenis van de arbeidersbeweging
Friedrich Engels klaagde wantoestanden en de uitbuiting van de arbeiders aan in “Die lage
der arbeitenden Klasse in England”
Zorgt voor modernisering van de arbeidersgeschiedenis = Emancipatorische geschiedenis
(aandacht voor minderheidsgroepen)
o Meest ruime betekenis: Sociale geschiedenis = Soort globale geschiedenis
G.M. Trevelyan maakte een definitie van de sociale geschiedenis:
“A history of people with the politics left out” & “The daily life of inhabitants…in past ages”
d.w.z. dat gewone mensen de geschiedenis bepalen, de nadruk ligt hier op het dagelijkse
leven dat mee de geschiedenis bepaalt. Hierbij heerste de nieuwsgierigheid naar wat er
allemaal voor de mensen veranderde
S OCIALE GESCHIEDENIS NA WOII
Na WOII is er kritiek tegen de vorige benaderingen:
1. Algemene geschiedenis zelf is socialer gericht
2. Behoefte aan een meer analytische aanpak Zoektocht naar nieuwe methoden &
technieken
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Julievcalster. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.03. You're not tied to anything after your purchase.