Gestructureerde en volledige samenvatting van het vak Sociaal recht, gegeven door R. Hoop in het eerste semester van het tweede jaar in de richting Global Business Management aan Vives te Brugge.
Sociaal recht
Juridische tewerkstellingsvormen
Wat is sociaal recht?
Arbeidsrecht
o Privaatrecht
Individueel arbeidsrecht
Collectief arbeidsrecht
Socialezekerheidsrecht
o Publiekrecht
Arbeidsrecht
Privaatrecht
=verhouding tussen de burgers onderling.
De arbeidsverhouding tussen:
Individueel arbeidsrecht:
o Werknemer (WN) en werkgever (WG)
Collectief arbeidsrecht:
o Werknemers en werkgever(s)
Het arbeidsrecht bevat veel dwingend recht (= er mag niet van worden afgeweken).
Het collectief arbeidsrecht als extra/ eigen bron van recht.
Socialezekerheidsrecht
Publiekrecht
= verhouding tussen de burgers en de overheid (eenzijdigheid, dominantie van de overheid) met
name rechten op sociale zekerheid die de burger kan inroepen/ opeisen ten attentie van de overheid
ingeval van “sociale risico’s”.
,Ontstaan van het arbeidsrecht
19e eeuw: industrieel-kapitalistische productiewijze => loonarbeid (=contract tussen werkgever en
werknemer).
Principes van burgerlijk recht: gelijkheid en vrijheid.
Praktijk: gelijke onderhandelingspartijen
Ontstaan van de “Sociale kwestie”: de miserabele werk- en leefomstandigheden werkvolk
(arbeidersproletariaat) => sociale onrusten (1886), opkomst socialisme:
Eerste sociale wetten:
o 1887: loonbescherming
o 1889: vrouwen- en kinderarbeid
o 1896: werkplaatsreglement
o 1900: wet op arbeidsovereenkomsten
o 1905: verplichte zondagsrust
Verder ontwikkeling door:
o 1893: algemeen meervoudig stemrecht
o 1921: vrijheid van vereniging
Arbeidsrecht is dus:
Uitzonderingsrecht ten opzichte van het burgerlijk recht.
Beschermend recht voor de werknemer.
,Juridische tewerkstellingsvormen
In levensonderhoud voorzien=> betaald werken.
Kan op verschillende manieren: verschillende juridische tewerkstellingsvormen (=sociale statuten)
met eigen logica, kenmerken, voor- en nadelen.
2 onderscheidingscriteria:
Werk je onder gezag of niet?
Werk je voor een publiek of privaat persoon?
Eerste onderscheid: eigen baas of niet?
Werken als zelfstandige
= mensen die winst maken met een nijverheids- handels- of landbouwbedrijf, bestuurders
van vennootschappen of beoefenaars van vrije beroepen.
Ervaart geen gezag
Heeft meerdere klanten, “overeenkomsten van aanneming” => burgerlijk en handelsrecht
Sommige beroepen zijn zowel in dienstverband of als zelfstandige.
Combinatie mogelijk: zelfstandige in bijberoep.
Tweede onderscheid: arbeidsovereenkomst of statuut?
Werken in dienstverband
In dienst van een privépersoon (= onderneming of natuurlijk persoon):
o Door een arbeidsovereenkomst => sociaal recht
o Werkgever en werknemer/ loontrekkende
o Onderworpen aan Arbeidsovereenkomstenwet (=WAO) 3 juli 1978
o Verder onderscheid: arbeiders, bedienden, handelsvertegenwoordigers en
dienstboden
In dienst van de overheid (=publiek persoon):
o Door een statuut of rechtspositieregeling (eenzijdig opgelegd en gewijzigd)
=> bestuursrecht
o Statutaire ambtenaren
o Een benoeming of aanstelling
Er bestaat ook contractueel overheidspersoneel: overheid kan ook mensen contractueel aanwerven
voor welbepaalde taken of reden via een arbeidsovereenkomst.
Inschrijving bij de KBO (Kruispunt Bank voor Ondernemers) via een ondernemingsloket (je
krijgt een ondernemingsnummer.
Sociaal statuut zelfstandige:
o Inschrijving bij sociaal verzekeringsfonds of Nationale Hulpkas SVZ
o Inschrijving bij ziekenfonds of Nationale Hulpkas ZIV
Personeel? Inschrijving als werkgever bij RSZ
Werken als werknemer
Inschrijving als werkzoekende bij VDAB
Solliciteren
Aanwerving
De aanwerving
Sollicitatie- en selectieprocedure = precontractuele fase
Werkgever en werknemer moeten een aantal regels in acht nemen:
o Cao’s nr. 38 tot 38 sexies: een aantal basisspelregels bij werving en selectie.
o Taalgebruik in sociale betrekkingen.
Zie oefening: de sollicitatie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MK2002. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.98. You're not tied to anything after your purchase.