Summary
Volledige samenvatting klinische psychodiagnostiek I (incl. mogelijke examenvragen)
- Course
- Institution
Samenvatting van 86 pagina's voor het vak klinische psychodiagnostiek aan de UGent
[Show more]
Seller
FollowToon1991
Content preview
SamenvattingKPSD
2013–2014
Les
1
.......................................................................................................................
3
1.
Inleiding:
wat
is
klinische
psychodiagnostiek?
................................................................................
3
2.
Van
abnormaliteit
tot
psychopathologie:
over
de
fundamenten
van
klinische
psychodiagnostiek
.............................................................................................................................................
4
Wat
klinische
psychodiagnostiek
niet
is
...................................................................................................
4
Psychopathologie
versus
abnormaliteit
...................................................................................................
4
Wat
is
pathos?
......................................................................................................................................................
7
Les
2
.......................................................................................................................
9
Tussen
abnormaliteit
en
pathologie:
over
DSM
stoornissen
part
I
.............................................
9
Wat
is
storend?
Over
DSM
stoornissen
part
II
....................................................................................
10
De
rol
van
de
context
......................................................................................................................................
12
“meaningful
empathic
actualization”
vs
“gardez-‐vous
de
comprendre”
.................................
13
Les
3
.....................................................................................................................
16
Met
twee
oren
luisteren
................................................................................................................................
16
RSI
van
het
psychish
leed
.............................................................................................................................
19
Diagnostiek
is
meer
dan
het
geven
van
een
diagnose
......................................................................
20
Les
4:
betrouwbaarheid
DSM-‐diagnostiek
............................................................
22
Dynamics
of
decision
making
in
the
DSM:
the
issue
of
reliability
..............................................
22
Commotie
in
de
psychiatrie:
de
diagnostiek
onder
vuur
in
de
jaren
70
..................................
24
1.
Kritische
studies
die
door
academici
gevoerd
werden
over
diagnostiek
...........................
25
2.
Werk
kritische
denkers
in
sociale
wetenschappen
......................................................................
28
3.
Maatschappelijke
veranderingen
die
psychiatrie
onder
druk
plaatsen:
deinsitutionalisering,
rationalisering,
medicalisering,
vage
besluitvorming
.......................
30
Les
5:
betrouwbaarheid
en
validiteit
DSM-‐diagnostiek
.........................................
32
Herstel
via
Neo-‐Kraepelinianen
................................................................................................................
32
Voordelen
en
succes
DSM
.............................................................................................................................
38
Validiteit
DSM
....................................................................................................................................................
38
Hoe
werkt
DSM
met
contextfactoren?
....................................................................................................
38
Onderzoek
van
Sandifer
...............................................................................................................................
39
Culturele
context
voor
DSM
........................................................................................................................
39
Polythetisch
descriptieve
diagnostiek:
paradoxaal
..........................................................................
39
Les
6:
validiteit
DSM-‐diagnostiek
..........................................................................
42
Symptomen
als
persoonlijke
constructies
............................................................................................
42
3
symptoommodellen
....................................................................................................................................
47
Het
betekende
in
rekening
brengen:
Lacan
..........................................................................................
48
De
zoektocht
naar
biomedische
referenten
.........................................................................................
49
Welk
soort
entiteit
is
een
mentale
stoornis?
.......................................................................................
51
1.
natuurlijke
entiteit
-‐
essentialistisch
..................................................................................................
52
2.
Artificiële
entiteit
–
praktisch,
pragmatisch
...................................................................................
53
Samenvatting
KPSD
2013-‐2014
1
, 3.
Natuurlijke
entiteit
–
Mechanistische
eigenschapsclusters
(MPC)
.......................................
53
Les
7:
functiegerichte
diagnostiek
........................................................................
55
Welk
soort
entiteit
is
een
mentale
stoornis
.........................................................................................
55
4.
Hybride
entiteit:
reflexief
........................................................................................................................
55
Functiegerichte
diagnostiek
........................................................................................................................
56
13
aandachtspunten
bij
casusformulering
...........................................................................................
58
1.
Symptomen,
klachten,
problemen
descriptief
inventariseren
.................................................
59
2.
Komt
psychisch
lijden
tot
uiting?
hoe?
..............................................................................................
59
3.
dynamiek
van
symptomen,
klachten,
problemen
beschrijven
................................................
59
4.
Levensgeschiedenis
....................................................................................................................................
59
5.
Zelf-‐beleving:
hoe
staat
iemand
t.a.v
eigen
functioneren?
.......................................................
59
6.
Relationele
context
in
verhouding
tot
probleem
..........................................................................
60
7.
Existentiële
kwesties:
met
welke
levens-‐issues
geconfronteerd?
Hoe
ermee
omgaan?
60
8.
Sociale
omstandigheden?
........................................................................................................................
60
9.
Culturele
omstandigheden?
...................................................................................................................
61
10.
Medische
complicaties?
.........................................................................................................................
61
11.
Positieve
factoren
die
de
weerbaarheid
bevorderen?
..............................................................
61
12.
Hoe
klikt
het
diagnostisch
contact?
.................................................................................................
61
13.
‘Gardez-‐vous
de
comprendre’
.............................................................................................................
61
Casusformulering
(CF)
=
evidence-‐based
+
theory-‐driven
............................................................
61
Abductief
redeneren
.......................................................................................................................................
62
Les
8:
kwaliteitsbewaking
in
functiegerichte
diagnostiek
......................................
67
Kwalitatief
onderzoek
....................................................................................................................................
67
Kwaliteitsbewaking
binnen
klinische
psychodiagnostiek
.............................................................
68
Reflexiviteit
........................................................................................................................................................
68
Werken
aan
validiteit
en
betrouwbaarheid:
een
kwestie
van
zorgvuldig
verifiëren.
.......
70
Betrouwbaarheid
van
naderbij
bekeken
...............................................................................................
71
Examen
................................................................................................................
72
Mogelijke
examenvragen
..............................................................................................................................
72
Samenvatting
KPSD
2013-‐2014
2
,Les
1
1.
Inleiding:
wat
is
klinische
psychodiagnostiek?
We
hebben
een
theoretisch
kader
nodig.
Theorieën
stellen
ons
in
staat
om
na
te
denken
over
wat
we
te
weten
willen
komen
wanneer
we
aan
diagnostiek
doen.
Probleem
tegenwoordig:
pre-‐labeling,
protoprofessionalisering,
of
psychiatrisering
(categoriseren
en
etiketteren).
Het
is
het
fenomeen
waarbij
leken
termen
overnemen
uit
het
werk
van
zorgprofessionals
en
dit
gespecialiseerde
jargon
gebruiken
om
zichzelf
en
anderen
te
typeren.
Ze
gaan
zichzelf
en
anderen
opdelen
in
categorieën
die
ze
verbijzonderen
met
etiketten.
Ze
gebruiken
dan
professionele
taal,
maar
mixen
die
met
een
volkspsychologische
manier
van
denken.
Ze
gebruiken
de
labels
ook
als
verklaring.
Ik
voel
me
slecht
want
ik
ben
depressief.
Reïficatie:
de
puur
beschrijvende
diagnoses
uit
de
DSM
verklarend
gaan
gebruiken.
Diagnostiek
komt
van
het
Griekse
‘diagignoskein’.
Dit
betekend
zowel
grondig
kennen
als
onderscheiden.
In
de
diagnostiek
gaat
het
vooral
over
grondig
kennen.
Klinische
diagnostiek
is
een
interpretatieve
activiteit
die
erop
gericht
is
om
de
precieze
aard
te
begrijpen
van
de
psychopathologie
die
mensen
ervaren.
Het
doel
dat
we
naar
voor
schuiven
is
therapeutisch
en
pragmatisch.
Het
gaat
er
om
hoe
iemand
zijn
psychopathologie
ervaart,
niet
gewoon
of
en
wat
hij
ervaart.
Pragmatisch:
het
is
geen
kennis
om
de
kennis,
het
moet
handvaten
geven
om
te
handelen.
Het
is
niet
ontologisch
(typeert
dus
niet
het
zijn
van
het
iemand).
In
een
klinische
diagnose
willen
we
geen
zijnsuitspraak
doen,
we
willen
alleen
het
functioneren
van
iemand
typeren.
Een
diagnose
is
dus
veranderlijk.
Leken
gebruiken
dit
wel
vaak
als
zijnsuitspraken.
Iemand
is
een
ADHD’er,…
Hans
Strupp
Beschrijft
psychotherapie
als
“een
interpersoonlijk
proces
dat
ontwikkeld
is
om
veranderingen
aan
te
brengen
in
gevoelens,
gedachten,
houdingen
en
gedragingen
die
storend
zijn
voor
de
persoon
die
hulpt
zoekt
van
een
gekwalificeerde
professional”.
Bruce
Wampold
Samenvatting
KPSD
2013-‐2014
3
,Psychotherapie
vertrekt
steeds
vanuit
psychologische
principes,
en
ze
wordt
aangepast
in
functie
van
de
specifieke
patiënt
en
of
stoornis
waarmee
de
persoon
te
kampen
heeft.
Freud
Psychotherapie
bouwt
voort
op
spreken.
2.
Van
abnormaliteit
tot
psychopathologie:
over
de
fundamenten
van
klinische
psychodiagnostiek
Wat
klinische
psychodiagnostiek
niet
is
Er
is
een
cruciaal
verschil
met
andere
vormen
van
pscychodiagnostiek
zoals
testing
bij
studieorientering,
assessment
bij
jobrecrutering
of
forensische
diagnostiek.
De
klinische
psychodiagnostiek
richt
zich
erop
om
een
weten
op
te
bouwen
over
psychopathologie
met
als
doel
richting
te
geven
aan
psychotherapeutische
interventies.
Forensische
psychodiagnostiek
is
bijvoorbeeld
regelgericht.
Die
vorm
wordt
toegepast
bij
daders
van
misdrijven
met
als
doel
om
in
te
schatten
in
hoeverre
bepaalde
psychische
kenmerken
en
psychiatrische
problemen
een
rol
speelden
bij
het
plegen
van
een
delict.
Is
er
kans
op
recidive?
Wordt
gebruikt
om
maatschappelijke
maatregelen,
boetes,
opsluiting,..
toe
te
passen
(disciplinering).
Is
iemand
een
misdadiger
of
niet?
Het
gaat
niet
om
daderhulp!
Voor
daderhulp
is
verdere
klinische
psychodiagnostiek
curciaal,
de
dader
wordt
dan
gezien
als
patiënt
en
niet
als
crimineel.
Een
concept
als
psychopathie
is
in
de
regelgerichte
diagnostiek
wel
bruikbaar
ivm
risicotaxatie.
Hoog
scoren
heeft
hogere
kans
om
misdaden
te
plegen.
Op
therapeutisch
vlak
niet
bruikbaar.
Hiermee
kan
je
in
de
psychotherapie
weinig
doen.
Het
doel
is
dus
belangrijk
(forensisch/
klinisch
psychologisch).
Robert
Hare
Definitie
psychopathie.
“Op
interpersoonlijk
vlak
zijn
psychopaten
grandioos,
arrogant,
gevoelloos,
dominant,
oppervlakkig
en
manipulatief.
Affectief
zijn
ze
lichtgeraakt,
niet
in
staat
om
sterke
emotionele
banden
op
te
bouwen
met
anderen,
en
missen
ze
schuldgevoel
en
angst.
Deze
interpersoonlijke
en
affectieve
kenmerken
zijn
verbonden
met
een
sociaal
deviante
levensstijl
die
onder
meer
bestaat
uit
onverantwoordelijk
en
impulsief
gedrag,
en
een
tendens
om
sociale
conventies
en
gewoontes
te
negeren
en
met
de
voeten
te
treden”
Psychopathologie
versus
abnormaliteit
Samenvatting
KPSD
2013-‐2014
4
, KPSD
heeft
focus
op
zelfervaringen:
hoe
ervaart
iemand
zichzelf?
En
ervaren
ze
zichzelf
als
storend,
afwijkend,
of
niet?
Als
dit
zo
is,
in
kaart
brengen
van
gedachten
etc.
We
gaan
dus
geen
oordeel
vellen,
maar
dingen
in
beeld
brengen.
Het
oordeel
van
de
persoon
zelf
is
dus
belangrijk.
Psychisch
lijden
(pathos)
wordt
centraal
gesteld.
Bill
Fulford
Definitie
ziekte
(medisch).
“ziekten
zijn
onaangename
toestanden
die
interfereren
met
het
dagelijks
leven
en
die
iemand
niet
kan
tegenhouden
met
zijn
gebruikelijke
manieren
van
handelen”
Een
kater
is
dus
geen
ziekte
omdat
het
iets
is
dat
je
kan
vermijden.
Rachel
Cooper
Een
geestestoestand
is
klinisch
psychopathologisch
indien:
• De
persoon
ervaart
zijn
psychische
toestand
als
iets
slecht
• De
persoon
in
kwestie
lijdt
onder
wat
hij
ervaart
en
is
hierdoor
ongelukkig
(de
persoon
kan
zich
een
beter
alternatief
voorstellen)
• De
psychische
toestand
van
de
patiënt
is
behandelbaar
Hierdoor
kan
stemmen
horen
bijvoorbeeld
pathologisch
en
niet
pathologisch
zijn,
afhankelijk
of
de
persoon
hier
onder
lijdt
of
niet.
Maakt
de
vergelijking
met
bloemen
en
onkruid:
in
de
ene
tuin
is
een
madeliefje
een
bloem,
in
de
andere
tuin
wordt
het
gezien
als
onkruid.
Het
is
dus
afhankelijk
van
de
subjectieve
beleving
van
de
persoon.
Is
seks
met
dieren
psychopathologisch?
Pas
vanaf
de
persoon
in
kwestie
het
er
zelf
lastig
mee
heeft.
Als
we
dit
beoordelen
of
het
aanvaardbaar
is
of
niet
zitten
we
weer
in
het
veld
van
de
forensische
psychodiagnostiek.
Ook
armoede
kan
voldoen
aan
de
eerste
twee
voorwaarden.
Het
is
echter
niet
behandelbaar
met
psychische
therapie.
Freud
Freud
kaartte
met
zijn
drie
sleutelwerken
(De
droomduiding,
de
grap
en
de
psychopathologie
van
het
alledaagse
leven)
de
naïviteit
aan
van
de
opvatting
van
abnormaliteit.
Freud
maakt
duidelijk
dat
er
niet
iets
bestaat
zoals
abnormale
psychische
inhouden.
Abnormaliteit
is
volgens
hem
een
eigenschap
die
ons
allemaal
kenmerkt,
die
dus
niet
alleen
onfortuinlijke
individuen
treft..
Denk
maar
aan
de
rare
inhoud
van
dromen
en
fantasieën
soms.
Een
diagnostiek
die
gericht
is
op
het
scheiden
van
normale
en
abnormale
mensen
op
basis
van
de
inhoud
van
hun
belevingswereld
is
dus
nutteloos.
Het
is
beter
je
af
te
vragen
hoe
iemand
Samenvatting
KPSD
2013-‐2014
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Toon1991. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.03. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80796 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now