Antwoorden op de studievragen Filosofie 2014 - door: Leontien Draper - POW student
Propedeuse
Studievragen Filosofie 2014
1. Discuss and critique Ariès’ view of the child. (H2-Archard)
Philippe Aries schreef de ‘Aries Thesis’ in 1962. Het was een vertaling van het franse werk van Locke
waarin het concept ‘childhood’ over verschillende eeuwen heen beschreven is. Zijn werk was van
enorme invloed, het was de eerste historische studie over de kindertijd.
Het eerste argument dat hij beschrijft is dat er in de middeleeuwen geen idee van een kindertijd
bestond. Dit betekend niet dat kinderen genegeerd werden. Ze waren gewoon anders dan volwassenen.
In die tijd was er nog veel kindersterfte. Dit zorgde er waarschijnlijk voor dat kinderen tot dat zij 7 jaar
waren eigenlijk niet ‘bestonden’. Na hun zevende verjaardag werden de kinderen gezien als mini-
volwassenen en was er eigenlijk geen verschil tussen kinderen en volwassenen opmerkbaar.
Nu, in onze tijd, is dit heel anders. Kinderen worden erkent in hun eigen natuur. Dit uit zich in
letterlijke en figuurlijke verschillen met volwassenen. Ook word nu, in tegenstelling tot vroeger, de
seksuele onschuld van het kind gerespecteerd.
Er zijn in de thesis twee dubbelzinnigheden beschreven. Ten eerste beschrijft Aries dat kinderen
vroeger systematisch slachtoffer waren van mishandeling terwijl ouders zich juist heel afstandelijk naar
hun kinderen toe gedroegen in die tijd. Hiermee zegt hij niet dat kinderen slecht behandeld werden,
maar dat ze er gewoon niet toe deden. Een tweede moeilijkheid in zijn thesis is dat hij ‘concept’ heeft
vertaald als sentiment. Dit begrip houdt zowel het bewustzijn als het gevoel in. Wanneer een
samenleving een sentiment heeft voor de kindertijd betekend dit dat er zowel een bewustzijn was dat
kindertijd bestond als dat het gezien werd als aparte groep. Hij expliciet ontkent dat wanneer je bewust
bent van het bestaan van kinderen dit betekend dat je affectie voor hen hebt. Een samenleving kan zich
bewust zijn van de natuur van kindertijd zonder dat zij het begrip kindertijd erkennen. Wel blijft duidelijk
dat kinderen anders zijn dan volwassenen.
De kritiek op de thesis uit zich in verschillende vormen. Ten eerste is er het betwisten van wat
rechtvaardig is en de tweede is dat de thesis een beladen waardeoordeel velt. Een voorbeeld hiervan is
het aankleden van de kinderen. Dezelfde kleding als volwassen dragen betekend niet automatisch dat ze
ook hetzelfde als volwassenen zijn. De thesis is niet wetenschappelijk bewezen en is inconsequent in het
wel of niet aanwezig zijn van de kindertijd. Scholen bijvoorbeeld, impliceren toch wel dat er een
kindertijd erkend werd. De tweede vorm van de kritiek is relevanter. Het is namelijk zo dat we met het
beeld van wat we nu over de kindertijd hebben, terugkijken naar of er vroeger wel of geen kindertijd
was. Dit is dus een beladen waardeoordeel. Daar komt nog bij dat we ervan uitgaan dat het moderne
beeld van de kindertijd een goede manier is om het kind te erkennen. Een volgend belangrijk punt van
kritiek is dat er bij verschillende concepten ook verschillende grenzen horen. Voor Aries was dit 10 jaar,
maar dit is voor andere culturen weer heel anders. Aries zegt dat andere culturen een gebrek aan het
concept voor de kindertijd hebben. Maar eigenlijk zou je dus alleen kunnen zeggen dat ze een ander
beeld hadden, niet een gebrek aan. Deze grens is gemaakt vanuit het gemiddelde, je zou dus kunnen
concluderen dat het gaat om een vage grens die van 7 tot 12 jaar loopt.
Eigenlijk is het enige dat je zou kunnen zeggen dat vroegere samenlevingen een andere morele
kijk hadden dan wij, wanneer het aankomt op hoe kinderen opgevoed moeten worden. Een gerelateerd
punt hierbij is dat we dus eigenlijk niets kunnen zeggen over het wel of niet gemeen behandelen van
kinderen vroeger. We kunnen hier hooguit een conclusie uit trekken met in ons hoofd hoe we de
1
,Antwoorden op de studievragen Filosofie 2014 - door: Leontien Draper - POW student
Propedeuse
kinderen nu zien. Daarbij komt ook nog het cultuurverschil tussen verschillende landen. Wat wij hier in
het westerse Europa een goede behandeling van kinderen vinden is heel anders dan wat er in de niet-
westerse culturen gedacht wordt.
Wanneer Aries het over het concept en opvatting (conception) over de kindertijd heeft dan zegt
hij dat er eigenlijk geen verschil gemaakt moet worden tussen deze begrippen. Volgens hem is er de
aanname dat wanneer je een concept over de kindertijd hebt, je vanzelf ook een moderne opvatting
over de kindertijd hebt. Afsluitend kun je zeggen dat Aries de voorkeur had voor de moderne opvatting
van de kindertijd.
2. Be able to discuss and compare/contrast Locke & Rousseau
Locke (H1):
John Locke is een belangrijk persoon voor de geschiedenis van de Filosofie. Hij was aanhanger van het
empirisme en traditioneel analytisch filosoof. Ook werd hij de vader van het liberalisme genoemd. Locke
beschrijft kinderen vanuit verschillende perspectieven, waardoor zijn beeld niet altijd eenduidig is.
Locke schrijft over kinderen als de ontvangers van een ideale opvoeding, burgers in de maak,
beginneling en imperfect ‘reasoner’ en als een leeg blad dat door ervaring gekleurd wordt. Vanuit hier
kwam hij tot een theorie van de kindertijd.
Wanneer hij vanuit het empirisme over de kindertijd schreef, hield zijn theorie in dat alle kennis
voortkomt uit ervaring. Kinderen zijn ‘becomers of knowledgeable users of reason’. Omdat kindertijd
een fase is voor de volwassenheid, worden kinderen gezien als een incomplete versie van hun eigen
volwassen zelf.
Locke beschreef de overheid als een vrij gegeven toestemming van rationele individuen. Hij
vond dat de macht van de ouder boven dat van de overheid ging, waarmee hij de ouder als machtige
over het kind zag. Daarbij zag hij wel dat het kind zijn eigen interesses had en hij vond dat deze gezien
moesten worden. Ook moest een kind logisch leren nadenken, zonder dat het gestraft werd wanneer
fouten gemaakt werden. Hij zag onderwijs dan ook als een plaats waar je een eigen karakter moest
ontwikkelen dat rationeel en zelf-controlerend was. Aan het einde moest een kind zijn eigen gedrag
kunnen evalueren met verstand. Hij zei dat het de afwezigheid van het verstand (reason) is dat maakt
dat kinderen geen burgers kunnen zijn.
Reason houdt, voor locke, in dat je zowel kennis als moreel gevoel hebt. Locke denkt dat
kinderen worden geboren in een staat waarin ze alles kunnen leren wat ze willen. Het is slechts de
uitvoering van ‘powers’ dat ons in staat stelt om vaardigheden eigen te maken en ons te leiden tot
perfectie.
Locke ziet verstand en kennis als periodieken vermeerderingen. Een kind wordt niet leeg
geboren, maar heeft al voor de geboorte invloeden gehad die er voor zorgen dat sommige dingen na de
geboorte niet meer kunnen. Daarbij zijn er een paar dingen die er gewoon zijn, zoals het vermijden van
pijn. De eerste ervaringen zijn vrijwel altijd sensorisch en er is nog geen ruimte voor zelfbeschouwing.
Wanneer dit later wel kan wordt dit volgens hem gezien als de eerste capaciteit van het menselijk
intellect.
Je moet kinderen zien als rationele wezens, waarbij sommige behandelingen belangrijk zijn voor
de persoonlijke capaciteiten. Je moet, wanneer je een kind iets wil leren, aansluiten bij de leefwereld
2
, Antwoorden op de studievragen Filosofie 2014 - door: Leontien Draper - POW student
Propedeuse
(capaciteiten) van het kind. Een karakter wordt uiteindelijk gevormd door de combinatie van natuur en
aanleren (nature vs. Nurture).
Dit brengt ons tot de tegenstrijdigheden van locke. Aan de ene kant ziet hij het kind als leeg en
onbeschreven, maar aan de andere kan noemt hij ook dat God een doel heeft voor ieder individu.
Wanneer, zoals in het eerste geval, alle kennis komt door de omgeving er dus geen nature aanwezig zou
zijn. Hij denkt dat kinderen, ongeacht de achtergrond, kunnen worden opgevoed tot alles wat je zou
willen.
Onderwijs is nodig om de wetten van de natuur te leren kennen en verstand te ontwikkelen. De
beste manier om een kind iets te leren is door het in situaties te brengen die het goede aanmoedigen.
Lijfstraffen waren volgens locke te rechtvaardigen vanuit de natuurlijke wil om pijn te vermijden.
Een kind zou er uiteindelijk alleen maar sterker van worden.
Ouders moesten volgens locke kiezen voor hun kinderen, aangezien zij hier zelf nog niet toe in
staat zouden zijn. Ouders zijn rationeel en dit rechtvaardigt het dat ouders beslissingen over hun
kinderen mogen nemen totdat kinderen zelf rationele wezens zijn. Betreft ‘reason’ zegt locke dat
kinderen hier al toe in staat zijn vanaf hun geboorte. De mens is gemaakt een gevoel van
verantwoordelijkheid te ontwikkelen. Dit is ook waarom mensen verschillen van dieren. De leeftijd zorgt
ervoor dat de invulling van reason komt met ervaring. Het gaat echter niet om een getal maar om een
staat van the mind.
Wanneer locke het over de rechten van de ouders heeft is hij heel duidelijk. Ouders bezitten hun
kind (niet omdat ze het kind ter wereld brengen) en de overheid heeft eigenlijk weinig te zeggen over de
opvoeding van de kinderen. Dit bezit zorgt ervoor dat de ouders ook de rechten over de kinderen
hebben. Dit betekend echter niet dat kinderen helemaal geen rechten hebben. Kinderen hebben het
recht op een goed leven, wat betekend dat de ouders goed voor hun kinderen moeten zorgen. Dit leidt
tot de plicht voor ouders om in het belang van hun kind te handelen.
Een moeilijkheid aan locke’s theorie is dat hij zegt dat ouders zeggenschap hebben over wat zij
produceren, dus het kind, maar tegelijk zegt hij dat personen het absolute recht hebben over zichzelf,
dus ook kinderen. Het ouderschap komt dus met grenzen, hij zegt echter niet wat deze precies zijn.
Zeven problemen van Locke
1) Het combineren van psychologie over menselijke ontwikkeling en de wetenschap van kennis.
a) je wordt steeds ouder, dit gaat geleidelijk. Maar je krijgt wel ineens rechten, daarbij is
het alles of niets. (rechten zouden dus eigenlijk ook geleidelijk moeten komen)
2) Er wordt vanuit gegaan dat volwassenheid beter is dan het kind zijn.
a) Het kind zijn wordt gezien als een voorbereiding op de volwassenheid.
3) Kinderen hebben op zijn minst net zoveel rechten als volwassenen, ondanks dat ze niet gelijk
zijn aan volwassenen
a) ls kinderen geen rechten hebben, dan hebben ouders wel de volledige
verantwoordelijkheid om voor hun kinderen te zorgen.
b) Kinderen zijn hun eigen beschermers, maar volgens anderen betekend dit niet dat
volwassenen geen fundamentele verantwoordelijk hebben om voor hun kinderen te
zorgen.
4) Je kunt kinderen niet alleen laten voordat ze voor zichzelf kunnen zorgen.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller leodra. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.90. You're not tied to anything after your purchase.