Pedagogisch klimaat
Hoofdstuk 8
Veilig voelen is wanneer iemand zich beschut, beschermd, geborgen, vertrouwd en zeker
voelt. Emotionele veiligheid betekent een gevoel van geborgenheid, het gevoel dat iemand
kan zijn wie hij is en beschermd wordt tegen negatief gedrag van anderen.
Intrinsieke motivatie is de drang vanuit zichzelf om op zoek te gaan naar moeilijkere
uitdagingen en nieuwe dingen onder de knie te krijgen. De basisbehoeften van ontwikkeling
zijn, relatie, autonomie en competentie.
Behoefte aan relatie wil zeggen dat kinderen het verlangen hebben zich verbonden te
voelen met anderen. Om dat te bereiken kan je;
Contact maken
Belangstelling tonen
Aan een goede onderlinge relatie werken. Samen spelen en werken, elkaar helpen
Ingrijpen bij pesten
Reageren als iemand geen contact heeft in de groep
Behoefte aan autonomie is de mogelijkheid hebben te kiezen en inbreng te hebben in
dingen die ze doen. Hiermee kan je helpen door;
Het kind ruimte te geven dingen zelf te ontdekken
Kinderen het zelf te laten proberen
Kinderen verantwoordelijkheid te geven.
Behoefte aan competentie betekent dat kinderen een sterke en natuurlijke drang hebben
naar leren. Hierbij hoort het gevoel van eigen kunnen. Wat je kan doen;
Laat het kind succeservaringen opdoen
Geef complimentjes en toon op andere manieren bevestiging en aanmoediging
Voor een pedagogisch werker zijn 6 interactievaardigheden van belang;
Autonomie respecteren. Lichamelijke autonomie, autonomie over zijn eigen lichaam, en
emotionele en intellectuele autonomie, rekening houden met gevoelens, wensen en ideeën,
zijn allebei belangrijk. Aandachtspunten zijn;
Laat het kind lichamelijk, emotioneel en intellectueel in zijn waarde
Spreek met en niet over het kind
Daag kinderen uit te proberen en te durven
Bereidt kinderen voor op wat er gaat komen
Sensitieve responsiviteit. Sensitief houdt in dat je goed signalen opmerkt en kunt
inschatten, responsief betekent dat je goed reageert op signalen van kinderen. Met een
sensitief responsieve houding geef je kinderen het gevoel van veiligheid. Aandachtspunten
zijn;
Merk op welke signalen kinderen laten zien
Probeer te ontdekken wat een kind met het signaal bedoeld
Reageer op dit signaal op een warme en ondersteunende manier
Structureren en grenzen stellen. Het bieden van structuur en het stellen van grenzen biedt
kinderen houvast en rust. De situatie is zo duidelijk voor ze. Een vast dagindeling en groep
helpt hierbij. Aandachtspunten zijn;
Zorg ervoor dat de ruimte en dagindeling overzichtelijk zijn en je voorspelbaar bent
Maak duidelijk wat er wordt verwacht
Zorg ervoor dat het kind zich aan de gestelde regels houdt
Praten en uitleggen. Neem vragen serieus en stel vragen. Aandachtspunten zijn;
Neem elke vraag serieus
, Geef informatie en uitleg die aansluit bij de interesse en het ontwikkelingsniveau
Zorg voor tweerichtingsverkeer in het gesprek
Ontwikkelingsstimulering. Dit wilt zeggen dat je goed moet kijken naar wat kinderen nodig
hebben voor hun ontwikkeling en dit aanbieden. Door te observeren weet je wat het kind
nodig heeft. Aandachtspunten zijn;
Heb oog voor de ontwikkeling van een kind
Breng nieuw materiaal onder de aandacht
Interacties begeleiden. Samen spelen en werken is belangrijk voor kinderen. Zo kunnen ze
werken aan naar elkaar luisteren, contact maken, elkaar helpen, wachten op hun beurt, voor
zichzelf opkomen, samen delen en samen beslissen. Het is belangrijk dat je bemiddeld
tussen kinderen, stille kinderen erbij betrekt en drukke kinderen afremt. Aandachtspunten
zijn;
Geef het goede voorbeeld
Nodig uit tot interactie
Beloon voorbeelden van positieve interactie
Hoofdstuk 9
Een groep is een verzameling mensen die een eenheid vormen op basis van een of meer
overeenkomsten. Een groep bestaat uit subgroepen. Bijvoorbeeld een klas, de juffen,
kinderen spelen bij in de hoek, andere spelen met poppen. Een groepsrol is het gedrag dat
van een bepaald groepslid wordt verwacht. In een groep met een positief klimaat zijn er
meerdere groepen.
Rollen in een positieve groep
De gezagsdrager. Deze staat bovenaan, zorgt voor evenwicht in de groep en straalt
enthousiasme uit. Dit hoeft niet altijd het kind te zijn die het meeste aandacht naar zich
toetrekt.
De sociaal werker. Deze heeft een relatiegerichte rol. De sociaal werker zorgt dat de sfeer
in de groep goed blijft, dat iedereen meedoet en dat iedereen zich prettig voelt.
De organisator. Dit is de regelaar. De gezagsdrager komt met een plan, maar de
organisator zorgt dat het uitgevoerd wordt. Hij of zij zal eerder opvallen dan de
gezagsdrager.
De verkenner. De verkenner heeft wat weg van de organisator, maar is meer praktisch
ingesteld. Als duidelijk is wat er moet gebeuren, dan komt de verkenner in actie.
De volgers. Dit zijn de trouwe groepsleden in een positieve groep. Ze doen wat er wordt
gevraagd. Voor de gezagsdrager zijn zijn volgers belangrijk.
De appellant. Deze rol ligt vrij onderaan de groep. Het is een kind met een zwakte of
beperking. Een appellant doet een beroep op de zorgzaamheid van de groep, op
verantwoordelijkheidsgevoel en mededogen.
De grapjas. De rol van de joker wordt duidelijk het de naam. Het is een grappenmaker die
kan breken bij een heftige situatie.
Rollen in een negatieve groep.
De machthebber. De leiding is in handen van een paar machthebbers die zich gedragen als
dictator. Met negatieve doelen zorgt een machthebber voor een saamhorigheid in de groep.
Hij kiest een gezamenlijke vijand buiten de groep.
De onrustzoekers. De intriganten proberen de positie van de machthebbers aan te vallen,
door bijvoorbeeld te roddelen of met omkoping.
De meelopers. De grootste groep bestaat uit meelopers. Voor hun eigen veiligheid steunen
ze de machthebber of de intrigant.
De zondebok. Hij of zij wordt vaak gepest. Vrienden maken lukt niet, want wie de zondebok
ondersteunt loop het risico om zelf ook gepest te worden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Jamie9. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.73. You're not tied to anything after your purchase.