Culpa als schuldvorm
• Modderman “de onvoorzichtigheid, de nalatigheid, het gebrek aan voorzorg”
• bewuste en onbewuste schuld
• roekeloosheid, sinds 2006
Culpa in de wet
• geen wettelijke definitie
• twee soorten culpoze delicten
• culpoze gevolgdelicten (bijvoorbeeld dood door schuld, art. 307 Sr)
• culpa betrekking op bijkomende omstandigheid; betrekking op weten
(redelijkerwijs moeten vermoeden dat….)
• steeds een doleuze ‘tegenhanger’
• verschil in strafmaat
• dood door schuld tegenover doodslag
,• afwezigheid van het aanvaarden maakt de scheidslijn tussen voorwaardelijk opzet
(bewust aanvaarden van aanmerkelijke kans) en bewuste schuld (verwijtbaar,
aanmerkelijk onvoorzichtig)
• tenlastelegging van een culpoos delict ziet er heel anders uit dan de
tenlastelegging van een doleus delict; andere voorwaarden om aan te voldoen
Delictsomschrijving culpoze delicten
• geen gedraging in delictsomschrijving
• legaliteit/generale preventie
• vaak wel (geschreven of ongeschreven) zorgplichten die het gedrag in concreto
normeren —> “functiedelicten”
Tenlastelegging
• tenlastelegging moet culpa concretiseren
• bewuste/onbewuste schuld komt meestal niet tot uitdrukking in tenlastelegging
• de mate van schuld wel
Inhoud culpa
“verwijtbare, aanmerkelijke onvoorzichtigheid”
1) Aanmerkelijke onvoorzichtigheid (norm geschonden)
• wederrechtelijkheid ligt in aanmerkelijke onvoorzichtigheid besloten
• over de gedraging
• moet een zekere zwaarte/ernst hebben
• handelen moet afwijken van dat wat we van de gemiddelde mens verwachten
2) Verwijtbaarheid (vermijdbaarheid)
, • verwijtbaarheid ligt in verwijtbaarheid/vermijdbaarheid besloten
3) Causaliteit <— bij gevolgdelicten (dood door schuld; dood moet gevolg zijn van
handeling van verdachten)
1. Aanmerkelijke Onvoorzichtigheid
= objectieve zijde van de culpa
onvoorzichtigheid
• schending zorgplicht (zweminstructeurs) of voorzichtigheidsnorm (verkeer)
• geschreven of ongeschreven normen
• wettelijke normen
• protocollen, richtlijnen, circulaires
• ongeschreven normen
• wederrechtelijkheid
aanmerkelijke onvoorzichtigheid
• culpa lata vs culpa levis
• is aanmerkelijk onvoorzichtig gehandeld?
• voorzienbaarheid (weet je dat deze gedraging dit gevolg kan hebben?)
• garantenstellung (bijzondere kennis, ervaring, opleiding waardoor hogere eisen
aan iemands handelen)
• geoorloofd risico
2. Verwijtbaarheid
= subjectieve zijde van de culpa
• geen aparte uitwerking waarom iemand zijn gedraging verwijtbaar is
(verwijtbaarheid is het uitgangspunt)
• verwijtbaarheid kan wel worden aangetast (schulduitsluitingsgrond/
rechtvaardigingsgrond —> 1e hoofdvraag art. 350 sv —> vrijspraak)
Arrest Blackout
- hoeveel normschendingen vereist?
- rol ernst van het gevolg?
- HR = ‘het geheel van gedragingen van de verdachte, de aard en ernst daarvan en
de overige omstandigheden van het geval’
- niet zozeer de hoeveelheid normschendingen maar de ernst daarvan en de
overige omstandigheden van het gevolg; bebouwde kom,
weersomstandigheden
- niet de ernst van het gevolg; een kleine overtreding kan al grote gevolgen
hebben
- verweer dat zich moeilijk laat verenigen met verwijtbaarheid; toestand van
onmacht; black-out (afwezigheid van alle schuld)
stappenplan vaststelling culpa
• welke norm(en) gold(en) voor het gedrag van verdachte en is deze overtreden?
• (was er een causaal verband <— bij gevolgdelicten)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noawammes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
