Adaptatie Week 1 fysiologie
Wat is Adaptatie? Adaptatie is aan passen. Bij het menselijk lichaam: het vermogen zich aan te passen aan
wisselende omstandigheden.
Fysiologie en adaptatie: regelmechanisme voor herstel/handhaven homeostase.
Neuraal: Endocrien:
Effect hormoon: effect op organen Je bent altijd in actie of in rust.
Stimuleren hormoon: tussen stapje zorgt dat de
andere klieren effect hormoon afgeven.
Vegetatieve neuronaal (vegetatieve deel van endocrien stelsel (hormonen)
regelsystemen zenuwstelsel)
Signaal stoffen neurotransmitters Hormonen
vervoer Elektrische impulsen via zenuwvezels Klieren (aansturing neuronaal en
hormonaal), vervoer via bloedstroom
Snelheid + Heel snel systeem en een kort Bloed stroomt veel langzamer dan
effect effect(snelle afbraak). impulsen! Dus langzaam systeem, maar
Korte termijn heeft ook een langer effect dan het
neuronale regelsysteem
Bereik Specifiek/selectief, gaat naar 1 gebied Meerdere organen en niet specifiek
overig ortho)sympatisch: van rust actie adaptatie bij actie én rust/herstel
Parasympatisch: herstel na actie
Hypothalamus, coördinatie van de vegetatieve regelsystemen.
• Centraal regelcentrum,
– Honger/dorst – Endocriene invloed op
– Warmte/koude hypofyse(pituitary gland)
– Dag/nacht ritme
• Afferente input van de cortex, hersenstam en het limbisch systeem
• Efferente banen via RM en ganglia richting doelorganen
• aard van proces
– snelheid van adaptatie – lange/korte termijn
– lokalisatie
Endocriene systeem:
Hypofyse bestaat uit 2 delen:
- adenohypofyse - neurohypofyse
De hypofyse heeft stimulerende hormonen:
Glandotrope: deze stimuleert de klieren en zorgt er door deze stimulatie voor dat zij een effector hormoon
afgeven( bv. Schilkier, nier, bijniermerg/schors, schildklier etc.)
Effecthormonen: vb. groeihormoon, er zijn vele soorten geen stimulerend hormoon
releasing factors/releasing hormones(RH): hormoon van hypothalamus naar hypofyse.
Endocrien systeem:
,Sturing vegetatieve processen:
Sympathicus: Actie, adrenaline (hormoon) en noradreline(neurotransmitter)
Parasympathicus: rust, acethylcholine(neurotransmitter) vaak te vinden in motorunits.
Hartslag dimmen, normaal: 100slagen p/m, lichaam 60/70 slagen p/m. Hormoon wat hier bij vrij kan
komen: bv. Groeihormoon.
Feedback mechanisme
, Sympathisch systeem:
Primaire neuronen: Actie
- hypothalamus
- medulla oblongata. RM cornu laterale
preganglionaire vezels: synaptische vezels die die van het RM naar de ganglia lopen.
Deze zijn gemyeliniseerd dus wit gekleurd.
postganglionare vezels: na overschakeling op de preganglionaire vezels verlaten ze de
ganglia en innerveren de doelorganen. Ongemyeliniseerd dus grijs gekleurd.
Parasympatisch systeem: Rust/herstel
Primaire neuronen: hypothalamus
• (lange) preganglionaire vezels:
– hersenstam n.vagus
– sacrale RM via spinale zenuwen
• (korte) postganglionaire vezels
– op/naast doelorgaan
• neurotransmitter:
– acetylcholine
– effect op inwendige organen,
pupil, traan, speekselklier
groen = acetylcholine
Vegetatief zenuwstelsel:
Autonome(vegetatieve) ZS: vooral homeostase. Stimuleren van processen voor
aanpassen homeostase bij rust en inspanning
Parasympatisch:
- oorsprong: hersenstam en sacrale ruggenmerg
- Rust, ook wel trofotrope functies
- Katabool:
Sympathisch:
- oorsprong: thoracale segmenten + ½ cervicale + 2/3 lumbale segmenten
- Actie, ook wel ergotrope functies
- Anabool:
Trofotrope functies: functies die de overhand hebben als de persoon in rust is. Vooral herstel en opbouw
processen.
Ergo trope functies: houd in dat orgaansystemen die ten diensten staan van energielevering worden
gestimuleerd andere worden afgeremd.
sympathische deel parasympathische deel
– hartslag ↑ – hartslag ↓
– bloeddruk ↑ – bloeddruk ↓
– vasodilatatie spieren – geen effect op spieren en huid
– vasoconstrictie huid – pupilvernauwing
– pupilverwijding – organen ↑
– organen ↓
Receptoren:
• op doelorganen
• prikkeloverdracht van postganglionaire sympathische vezels
• adrenerge receptoren ((nor)adrenaline)
• effect afhankelijk van type receptor (α of β)
– α-receptoren : bv remming actie darmen
– β-receptoren: bv stimulatie hartslag
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sanderbouwie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.