Summary
Samenvatting Bestuursrecht Inleiding
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van Bestuursrecht Inleiding hoofdstuk 1 tot en met 7 en hoofdstuk 9
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
leontiencombee
Reviews received
Content preview
Samenvatting bestuursrecht besluitvormingHoofdstuk 1 – Inleiding
Fundamentele beginselen en uitgangspunten
Waarborgen zorgen ervoor dat het bestuur zijn macht niet misbruikt
Democratie; overheid bestuurt met medezeggenschap voor de burgers
o Volkssoevereiniteit; grondslag voor de overheidsmacht bij de burgers
o Legaliteitseis; overheidsoptreden behoeft een grondslag in de wet voor zover een
bestuursorgaan de burgers gebiedend of verbiedend in hun vrijheid of eigendom
beperkt
Negatief; ingrijpen in levenssfeer van de burgers (gebod/verbod) -> wel
wettelijke grondslag
Positief; verstrekken van steun en vestigen van aanspraken van de
burger op de overheid -> geen grondslag nodig
Vaak toch wel grondslag vereist in de wet waar het betrekking op
heeft -> bijv. 4:23 Awb voor subsidies
Leistungsverwaltung; voor elk eenzijdig ingrijpen algemene titel vereist
o Machtenscheiding; systeem van checks and balances
Wetgevende; normeren van het gedrag van overheid en burgers
Uitvoerende; uitvoeren van de wetten door de wetgevende macht
Verdeeld over verschillende bestuursorganen
Rechtsprekende; bescherming tegen onrechtmatige handelingen van de
overheid
o Verantwoordelijkheid; bestuursorganen zijn direct of indirect verantwoording
verschuldigd aan een vertegenwoordigend lichaam -> controlerende invloed op
uitvoerende macht
o Openbaarheid van bestuur; bestuursorganen zijn verplicht tegenover de burger
een zekere mate van openbaarheid te betrachten
Burgers kunnen op die manier het bestuur controleren en beïnvloeden
Specialiteit, rechtszekerheid, rechtsgelijkheid, stelselmatigheid en individuele
rechtsbedeling
o Specialiteitsbeginsel; overheid moet algemeen belang behartigen
Uitwerking van legaliteit; begrenzing van bevoegdheden en rechten door
specifieke omschrijving en doelgebondenheid
Art. 1:2 lid 2; bestuursorgaan heeft geen eigen belangen
Art. 3:3; verbod van détournement de pouvoir, besluit niet voor
een ander doel dan waarvoor de bevoegdheid is verleend
Art. 3:4 lid 1; afwegen van belangen die rechtstreeks bij de
belangen zijn betrokken
o Rechtszekerheidsbeginsel; medebepalend voor begrenzing van de inbreuken die
van overheidswege op de vrijheid van burgers orden gemaakt
Wapen tegen overheidswillekeur
Formeel; duidelijke begrenzing bevoegdheid en voorkomen
ondubbelzinnigheid
Materieel; geldende recht vindt haar toepassing en kan niet met
terugwerkende kracht aan burgers worden toegeworpen
o Gelijkheidsbeginsel; gelijke gevallen moeten gelijk behandeld worden
Bestuursorgaan moet inzicht geven in de beslissingscriteria die in het
algemeen bij de uitoefening van de bevoegdheid wordt gehanteerd
Gelijke gevallen gelijk en ongelijke gevallen ongelijk behandelen
Stelselmatigheid; bestuursorganen kunnen niet stuurloos beslissingen
gaan maken
, Het gelijkheidsbeginsel vergt een consistent en doordacht bestuursbeleid
Bestuursorgaan geeft welbewust richting en derhalve een
algemene gedragslijn volgt bij individuele gevallen
Bestuursorgaan zal moeten komen tot algemene criteria en
aantonen dat die criteria consistent en consequent worden
toegepast
o Individuele rechtsbedeling; in het recht wordt acht geslagen op de bijzondere
omstandigheden van het individuele geval
Burger is geen object van de bestuurszorg, maar kan als subject
aanspraak maken op de rechten en plichten bij de eigen belangen
Zorgvuldigheidsplicht; overheid is er primair voor de burger
Hoofdstuk 3 – Verlening van een publiekrechtelijke bestuursbevoegdheid
Grondslag voor een publiekrechtelijke bestuursbevoegdheid
Bevoegdheid ontleend aan een wettelijk voorschrift
o Bepalingen waarin de verleende bevoegdheid verscholen ligt
Ruime formulering waardoor in concrete gevallen lastig is te bepalen of
een bevoegdheid voor handen is
o Uitdrukkelijke toerekening (attributie) bij bepalingen waar een orgaan een
handeling kan verrichten of dat hij bevoegd is iets te besluiten
Een geïmpliceerde bevoegdheid tot intrekking of wijziging
o Bevoegdheid om een besluit te wijzigen ligt ingesloten in de bevoegdheid een
besluit te nemen of weigeren
o Een besluit tot intrekking wordt niet op andere gronden gebaseerd dan een
besluit tot weigering
o Een besluit tot wijziging of intrekking van een eerder besluit, dat bij wijze van
bestraffende bestuurlijke sanctie wordt genomen, een uitdrukkelijke wettelijke
grondslag heeft -> legaliteit
Een bevoegdheid, ontleend aan een vergunningsvoorschrift
o Als in een vergunningsvoorschrift is bepaald dat de vergunninghouder moet
voldoen aan de eisen die een in dat voorschrift aangewezen bestuursorgaan kan
stellen
Een bevoegdheid ontleend aan ongeschreven recht
o Van het legaliteitsbeginsel kan worden afgeweken op grond van een ander
beginsel waaraan meer gewicht wordt toegekend
Bijv. onverschuldigde betaling of noodrecht
Attributie
Attributie aan organen met een (politieke) verantwoordingsplicht
o Attributie is het scheppen van een nieuwe bevoegdheid
Dient op een wettelijk voorschrift gebaseerd te zijn -> legaliteit
Negatief overheidsoptreden – gebod of verbod
Daad van wetgeving
o Bij formele wet of lagere wetgeving voor Staat, provincies en gemeenten
Deze organen kunnen ter verantwoording geroepen worden bij bijv. de
TK
Dan wel via formele wet dan wel via provinciale of gemeentelijke
verordening
Respecteren van de bevoegdheidsregelingen in de Provw / Gemw
, Attributie aan zelfstandige bestuursorganen
o Bestuursorganen die geen verantwoording verschuldigd zijn aan de
vertegenwoordigende organen van de Staat, gemeente of provincie
Ook geen hiërarchische ondergeschiktheid aan verantwoordende
organen
DENK AAN; Nederlandsche Bank / Rijksdienst voor het Wegverkeer
o Geen ministeriële verantwoordelijkheid gezien er geen minister is met een
bevoegdheid binnen zelfstandige organen
Kaderwet zelfstandige bestuursorganen; ministers worden binnen
bepaalde zbo’s bevoegdheden toegekend
Minister nu wel ter verantwoording bij het parlement
Attributie aan ambtenaren
o Redenen voor attribueren aan ambtenaren;
Bij een groot aantal te nemen besluiten is het niet redelijk dat één
bestuursorgaan of minister dit doet
Voor vaktechnische deskundigheid bij een beschikking
Voor de praktische noodzaak om direct op te kunnen treden
o Ambtenaar wordt een a-orgaan omdat hem een exclusieve bevoegdheid wordt
toegekend
Enerzijds dus eigen bevoegdheid
Anderzijds blijft hij ondergeschikt aan het bestuursorgaan onder
verantwoordelijkheid waar hij werkzaam voor is
o Attributie van een bestuurlijke bevoegdheid aan een ambtenaar doorbreekt niet
de hiërarchische bevoegdheid tot het geven van algemene en bijzondere
aanwijzingen
Delegatie
Kenmerken
o Het door een orgaan overdragen van een al bestaande bevoegdheid aan een
ander die deze bevoegdheid op eigen naam en onder eigen verantwoordelijkheid
gaat uitoefenen
Art. 10:13 Awb; overdragen van een bevoegdheid van een
bestuursorgaan tot het nemen van besluiten
o Bij het oneens zijn van een besluit van de delegataris moet aan die commissie het
bezwaarschrift worden verstuurd en niet aan degene bij wie de bevoegdheid ten
grondslag lag -> art. 83 Gemw
o Bestuursorgaan kan de delegatie te allen tijde beëindigen -> art. 10:18 Awb
o De delegans kan beleidsregels m.b.t. de bevoegdheid vaststellen -> art. 4:81 Awb
Bevoegdheid tot delegatie
o Delegatie is slechts toegestaan indien in de bevoegdheid daartoe bij wettelijk
voorschrift is voorzien -> art. 10:15 Awb
Bevoegdheid vaak te vinden in Gemw / Provw
o Geen delegatie aan ondergeschikten -> art 10:14 Awb
o Het delegatiebesluit; of en in hoeverre er een bevoegdheid gedelegeerd moet
worden -> 10:19 Awb
Verhouding delegans-delegataris
o Beleidsregels van de delegans voor de bevoegdheidsuitoefening van de
delegataris
Delegans kan via beleidsregels de bevoegdheidsuitoefening sturen ->
10:16 Awb
Niet absoluut; delegataris moet bij de uitoefening van zijn bevoegdheid
bepalen of hij op grond van de 4:84 gestelde beleidsregels moet afwijken
, o Verhouding beleidsregels delegataris tot delegans
Delegataris kan ook op zijn eigen bevoegdheid beleidsregels vaststellen
-> 4:81
Bij botsing met beleidsregels van delegans gaat hogere rang (delegans)
voor de lagere rangs beleidsregels (delegataris)
o Onderdelegatie; delegataris delegeert zijn bevoegdheid met de
verantwoordelijkheid daarover weer aan een ander orgaan
Behoeft een wettelijke grondslag
Overdracht
Een bestuursorgaan kan een aan een ander bestuursorgaan toekomende bevoegdheid
verplaatsen naar een door hem aan te wijzen bestuursorgaan -> art. 10:20 Awb
o Geen zelf toekomende bevoegdheid overgedragen
Mandaat
Kenmerken
De bevoegdheid om in naam van het bestuursorgaan besluiten te nemen -> 10:1
Kan beperkt blijven tot het ondertekenen van een besluit die door het
orgaan zelf zijn genomen -> art. 10:11
Verrichten van privaatrechtelijke en feitelijke handelingen -> 10:12
o Geen verschuiving van de verantwoordelijkheid, want geen doorbreking van
bevoegdheidsverdeling -> 10:2
Bevoegdheid tot mandatering
o Geen wettelijke grondslag vereist want geen verschuiving van
verantwoordelijkheden -> 10:3
o Twee uitzonderingen;
Het wettelijke voorschrift kan een verbod van mandtering inhouden
De aard van de bevoegdheid kan zich tegen mandaatverlening verzetten
o Ongeoorloofde mandaatverlening;
Wettelijk beletsel; bepaald in wettelijk voorschrift dat er niet
gemandateerd mag worden
Aard van de bevoegdheid verzet zich tegen mandatering;
Bevoegdheid als zodanig; bij ingrijpende bevoegdheden
mandatering uitgesloten
Persoon aan wie gemandateerd wordt; in de sfeer van de normale
bevoegdheidsuitoefening
Naar mate een bevoegdheid ingrijpender is, zal men deze aan een
hogere ambtenaar moeten mandateren
Expliciete mandaatverboden van art. 10:3 lid 2;
Mandaat kan niet bij het vaststellen van avv’s
Besluiten die met een versterkte meerderheid of via een
bijzondere besluitvormingsprocedure moeten worden genomen
Vernietigen en goedkeuren van besluiten
Relatieve mandaatverbod van art. 10:3 lid 3 en 4;
Degene die een besluit in mandaat neemt mag niet dezelfde
persoon zijn die het primaire besluit heeft genomen
Degene die een boete oplegt van meer dan €340 mag niet
dezelfde persoon zijn die het p-v heeft opgemaakt
o Het mandaatbesluit; nodige duidelijkheid geven over omvang en reikwijdte van
het verleende mandaat
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller leontiencombee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now