Geïntegreerd metabolisme
Inleiding
Multicellulaire organismen kennen gespecialiseerde weefsels waarin ze de verschillende
pathways kunnen uitvoeren = organen
o Belangrijk dat er coördinatie is tussen deze pathways
→ interconnectiviteit tussen organen via neuronale circuits en hormonale regulatie
Lever is metabool actiefste orgaan
o In staat om alle verschillende pathways uit te gaan voeren, maar is zelf niet in staat
om keton bodies om te zetten naar acetyl-CoA
Orgaan specificiteit
Hersenen
Kunnen vetzuren en eiwitten niet gebruiken als energiebron, maar enkel glucose
o Weinig tot geen glycogeen aanwezig in de hersenen
→Constante toevoer van glucose nodig naar de hersenen
o Keton bodies kunnen eventueel als alternatief indien [bloedglucose] laag is
Energie nodig om natrium en kalium actief te transporteren
→ vereist om de membraanpotentiaal te onderhouden
o Indien te weinig glucose aanwezig is, zal er niet genoeg transport kunnen gebeuren
en kan er hersendysfunctie optreden → geeft coma, hersenschade en dood
Spieren
Gebruiken zowel glucose, vetzuren, eiwitten en keton bodies als brandstofmolecule
o Grote glycogeen voorraad aanwezig in de spieren: 1 à 2% van de massa
Kunnen zelf geen glucose synthetiseren, maar halen dit uit het bloed, eigen
opslag of eigen eiwitten → geen gluconeogenese
o Eiwitafbraak mogelijk indien er snel energie nodig is
→ afbraak naar aminozuren en koolstofskeletten worden intermediairen van CZC
Spieren verbruiken ATP bij mechanische activiteit
o Indien afwezigheid van O2 → energie uit de glycolyse gehaald
o Indien voldoende O2 aanwezig → pyruvaat wordt via acetyl-CoA CO2
Vetweefsel
Stockage van energie onder de vorm van vetzuren: triacylgrlycerol
o Zeer efficiënte energievoorraad met energie voor 3 maanden
Enorm contrast met glycogeen welke energie levert voor 24u
Metabole hormonen signaliseren de vetzuren en geven mobilisatie van deze
→ afgifte in de bloedbaan en transport naar weefsels waar energie nodig is
o Bv: spieren kunnen vetzuren gaan gebruiken als energiebron, hersenen niet
Kennen ook endocriene functie door aanmaak van hormoon adipokine
o Betrokken bij regulatie van energiehomeostase
, Lever
Metabool actiefste orgaan en hierdoor de draaischijf van het metabolisme
Staat in voor het onderhoud van de juiste levels aan brandstofmoleculen in het bloed
o Efficiënte verdeling van nutriënten over het gehele lichaam of opslag
Nutriënten uit voedsel via de leverpoortader rechtstreeks in de lever
Geldt voor alle nutriënten behalve vetzuren
o Beslissingen afhankelijk van de metabole situatie in het lichaam
Lever neemt glucose op uit het bloed indien concentratie hoog is
o Wordt omgezet naar glucose-6-P wat verder wordt omgevormd naar glycogeen of
acetyl-CoA → vorming van vetzuren, fosfolipiden, cholesterol, energie…
Indien [bloedglucose] laag is wordt glucose-6-P omgezet naar glucose en afgegeven in de
bloedbaan
o Glucose-6-P is afkomstig van glycogeen afbraak of gluconeogenese
Gluconeogenese indien glycogeenvoorraad opgebruikt is
Gebruik makend van verschillende precursoren: pyruvaat, lactaat of glycerol
Indien vetzuurverbranding en metabole vraag aan energie hoog zijn, zal de lever keton
bodies aanmaken uit acetyl-CoA
o Worden getransporteerd naar extra-hepatische weefsels
In de lever zelf kunnen deze niet gebruikt worden als energiebron
Indien metabole vraag aan energie laag is zullen vetzuren worden omgezet naar triglyceriden
o Worden verpakt in VLDL partikels en getransporteerd naar vetcellen
→ opslag van vetzuren
Aminozuren worden uit het dieet gehaald en zijn belangrijke brandstofmolecule
o Koolstofskelet van aminozuren kan worden omgezet naar glucose of ketonbodies
Verwijdering van stikstofatoom en de ureumcyclus vinden in de lever plaats
Overschot van moleculen worden pyruvaat en acetyl-CoA
Nieren
Voeren schadelijke stoffen af en kunnen via actief transport nog recupereren wat nodig is
o Afvoeren van ureum uit het bloed en recupereren van nuttige metabolieten
Zorgen voor onderhoud van de bloed pH
o Overmaat aan protonen wordt verwijdert via een NH 4+-molecule
Glutamine wordt getransporteerd naar de nieren
→ NH4+ wordt onttrokken en koolstofskelet blijft over
Het overgebleven koolstofskelet = α-ketoglutaraat
→ wordt via gluconeogenese omgezet naar glucose en afgegeven in
de bloedbaan
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauraheyndrickx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.78. You're not tied to anything after your purchase.