Hoofdstuk 15: europese beschaving en cultuur (1871-1914)
Subjects
de wever
bruno
hedendaagse tijd
moderne hedendaagse geschiedenis
ugent
Written for
Universiteit Gent (UGent)
Bachelor Of Arts In De Geschiedenis
Geschiedenis Van Moderne En Hedendaagse Tijd (A002698A)
All documents for this subject (8)
Seller
Follow
fleurdeturck
Content preview
H15: EUROPESE BESCHAVING EN CULTUUR (1871-1914)
Geëindigd met belang van sociaal democratie die opkomende politieke macht is. In GB worden zij
een belangrijke politieke partij in dat politieke tweestromenland. In Duitsland zijn de
socialisten daar ook een opkomende macht.
Zij zijn de belangrijkste progressiegroep die willen inbreken in de maatschappij en het idee
van vooruitgang willen verspreiden.
Vooruitgangsidee: niet alle groepen even enthousiast. Veel groepen frustraties omdat ze
gevoel hebben dat ze niet goed genoeg vooruitgaan: ‘Rising expectations’.
Conservatieven gaan tegenwerk bieden tegen idee van vooruitgang en er komen barsten in
het optimisme van dat liberale vooruitgangsidee.
1. Nieuwe pressiegroepen
2. Wetenschap, filosofie en kunst
3. De kerk
4. Het relatieve verval van het klassieke liberalisme
1. NIEUWE PRESSIEGROEPEN
Belangrijkste groep: socialisten. Er zullen 2 tendensen ontwikkelen die naast en tegenover
elkaar zullen komen te staan.
1. Marxistische denkers: Marxisten
⁕ Revolutionair
⁕ Arbeidsbeweging moet confrontatie aangaan met kapitalistische werkgevers
en de door hen gecontroleerde liberaal burgerlijke staat = klassenstrijd
2. Socialistische beweging: vakbonden
⁕ Gericht op de concrete verbetering van de werk en levensomstandigheden
van de werkende klasse (industriearbeiders in de eerste plaats).
⁕ Politieke machtsverwerving via algemeen stemrecht en normaal
functionerende democratisch functionerende parlementen om via die
politieke macht die sociale veranderingen via wetten te kunnen realiseren
⁕ Gericht op concrete stap voor stap veranderingen en niet meer op een
abstracte toekomst. Klasseloze samenleving na de dictatuur van het
proletariaat (essentie marxisme)
betekend niet geweld vs. Soft. De strijd voor het algemeen stemrecht gaat geregeld tot
confrontaties leiden met conservatieve staten en bloederig aflopen.
Het Marxisme: doordat het gericht is op een ver weg gelegen ideaal en doordat men de
revolutie voorbereid. Is het vaak zeer theoretisch en niet echt een concreet gevaar voor de
heersende macht.
a) Evolutie vakbondsbeweging en Labour Party
• Eind 18e – 19e eeuw: anti-vakbond wetten
, Na de Franse Revolutie werd komaf gemaakt met gilden structuren van het AR maar
dit had geleid tot wetten die vakbonden buiten de wet zetten. Afschaffen van gilden:
Wet Le Chapelier, Combination Act.
Toch zie je dat er prille arbeidersorganisaties tot stand komen in een milieu van
geschoolde arbeiders: schaarser dan ongeschoolde, je kan ze dus niet makkelijk
vervangen, precies die die in overleg kunnen gaan met hun werkgevers aangezien ze
weten dat ze niet zomaar buitengesmeten worden en dat dit hun een soort van
onderhandelingsruimte heeft om eisen te stellen en hier ontstaan de eerste
vakbonden.
• Versnellingsmoment industriële revolutie (2 e) 1870/1880: Toename industriële
activiteiten complexere arbeidersstructuren, processen van productie groep
geschoolde arbeiders wordt groter versterking vakbondsbeweging
– Vanaf 1880: ook ongeschoolde arbeiders
• 1901-1906: ° Labour Representation Committee Labour Party
Dit is vooral de ontwikkeling in GB.
Op het continent hebben we gezien hoe er zich ook al prille socialistische bewegingen
aftekenen = utopisch socialisme:
⁕ Je moet de confrontatie niet aangaan met de kapitalistische staat maar je eruit
terugtrekken om collectieve eilanden te gaan vormen van rechtvaardigheid waar je
de productie in handen neemt en op een rechtvaardige manier dingen delen.
⁕ Deze is voorbij in 1848: veel revoluties werden neergeslagen. Dit leidt tot veel
teleurstelling (bv mislukking parlement van Frankfurt). Hierdoor wordt er gezorgd
naar nieuwe strategieën.
b) Europees socialisme na 1850
Voor 1850: weinig invloed. Moment waarop Karl Marx zijn communistisch manifest
publiceert (1848). Pas in decennia nadien wordt hij een politieke kracht.
Marx gaat mee aan de oorsprong liggen: 1864: ° I Internationale ( = soort koepel van
arbeidersorganisaties, socialistische revolutionaire bewegingen overal in EU).
Hierin is Marx duidelijk de leidende figuur, hij modelleert dit ook naar zijn eigen opvattingen.
⁕ Daarom internationale: van oordeel dat de nationale staten instrumenten waren van
de heersende klasse en dat de arbeiders over de landen heen zich moesten
verenigen.
Marx heeft geen geduld met anders denkenden. groepen die van hem geen kans krijgen:
⁕ Bv Russische beweging met Bacunin: Anarchisme: vinden dat de staat moeten
worden vernietigd. Maar Marxisten vinden dat dit niet moet: daarom worden
anarchisten als gevaarlijker gezien. Anarchisten zien aanslagen ook als legitieme
actie. Marx zet deze aan de kans.
⁕ Groepen die niet gefocust zijn op de revolutie maar concrete veranderingen willen.
Die loonsverhoging willen en ijveren voor enkelvoudig stemrecht enz. Die dit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurdeturck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.