In dit document staan de hoofdstukken 1, 2, 3 en 4 van het boek 'tot op het bot' van Michele Vergote. Het boek wordt gebruikt in het eerste jaar bachelor in de ergotherapie in het olod anatomie en analyse van de beweging. Het is heel volledig, met goede uitleg en verwijzing naar de foto's uit het b...
Hoofstuk 1: de studie van het menselijk lichaam
1.1 de begrippen anatomie en fysiologie
Anatomie en fysiologie hebben enkel het specialisme van de biologie gemeenschappelijk,
anders hebben ze niks met elkaar te maken
- Anatomie
= de studie van de bouw van het lichaam
- Fysiologie
= verklaart hoe dit lichaam exact werkt en hoe de verschillende structuren hun
functies uitvoeren
→ Beide takken van de wetenschap biologie
- Cytologie
= celbiologie
= studie van de opbouw van de cel, de kleinste levende bouwsteen van het menselijk
lichaam
- Histologie
= weefselleer
= de studie van de weefsels
o Weefsel
= de som van omliggende cellen en de tussenliggende stof
1.1.1 anatomie
= letterlijk ontleedkunde
= de beschrijvende wetenschap die zich bezighoudt met vorm, structuur, bouw,
samenstelling en ligging van de onderdelen van levende wezens
Grondlegger van de anatomie
- Belg
- Andreas Vesalius
- Tekende wat hij met het blote oog zag van de anatomie van het menselijk lichaam
- Eerste die kerkse recht kreeg om te bestuderen en te zien wat er in het lichaam is
1
,a. microscopische vs macroscopische anatomie
- Macroscopisch
= wat je met het blote oog ziet
- Microscopisch
= zichtbaar door middel van beeldvergrotende toestellen
- Tot aan orgaanniveau = macroscopisch, vanaf weefselniveau
-
b. systematisch vs topografische anatomie
- Systematische anatomie
= gaat uit van een onderverdeling van het lichaam in 11 orgaanstelsels of systemen
• Stelsel
= een groepering van organen die samen eenzelfde functie vervullen
• Voorbeeld: zenuwstelsel, cardiovasculaire stelsel,…
• Voorbeeld: cardioloog ( bestuderen van hart en bloedvaten), neuroloog
- Topografische anatomie
= gaat uit van streken of gebieden op het lichaam en beschrijft de onderlinge
verhoudingen en de ligging van de verschillende structuren die in hetzelfde gebied
liggen
• Voorbeeld: enkel kijken naar voet en beschrijven welke botten, spieren,
bloedvaten, pezen,… je daar terugvindt
• Voorbeeld: NKO-arts (neus-, keel-, oor) = enkel gespecialiseerd in dat gebied
en kent niks anders van het lichaam
- Opbouw ‘Anatomie’ binnen de opleiding Ergotherapie: systemische anatomie
= opdeling van het lichaam in 11 stelsels
1. Huid
2. Beenderstelsel
= osteologie
▪ Inclusief gewrichten = arthrologie ( studie van gewrichten)
▪ Passieve bewegingsapparaat
= zorgt voor beweging zonder energie
3. Spierstelsel
= myologie
▪ Actieve bewegingsapparaat
= zorgt voor beweging met energie
4. Zenuwstelsel
5. Hormoonstelsel
6. Cardiovasculaire stelsel
7. Lymfestelsel
8. Ademhalingsstelsel
9. Spijsverteringsstelsel
10. Urinair stelsel
11. Voortplantingsstelsel
- Tot aan orgaanniveau = macroscopisch
- Vanaf weefselniveau = microscopisch = histologie
- Vanaf celniveau = cytologie = celleer
2
,1.1.2 fysiologie
= de wetenschap die de functies van levende organismen bestudeert
- Voorbeeld van fysiologisch proces: de geleiding van elektrische prikkels doorheen het
hart
- Homeostase = doel
= behoud van dezelfde toestand binnen het lichaam = streven naar dezelfde
lichaamstemperatuur te behouden, dezelfde vochtbalans en dezelfde concentratie
glucose in ons bloed
- Speelt zich vooral af op moleculair niveau
- Bij een volwassen lichaam
Herhalingsvragen
- Horen de volgende uitspraken bij de anatomie of de fysiologie
• De dunne darm heeft een lengte van 6 meter = anatomie
• Zuurstof wordt intracellulair (= binnenin de cel) omgezet naar CO2 = fysiologie
• Het linkerventrikel van het hart ligt onder het linkeratrium = anatomie
- De maag is macroscopisch want het is zichtbaar met het blote oog
• Juist
1.2 fundamentele begrippen binnen de anatomie
1.2.1 de anatomische uitgangshouding (blz 17: afbeelding 1.3)
- Lichaam rechtop
- Aangezicht en voeten = naar voor gericht/ neutraal
- Armen hangen langs het lichaam en benen staan naast elkaar
- Handpalmen naar voor gericht
3
, 1.2.2 terminologia anatomica
= eigen vakterminologie
- Medici en paramedici gebruiken dit
- Vaak zijn deze woorden uit het Latijn of Grieks afkomstig
We kunnen het lichaam opdelen in een aantal grote gebieden:
Hoofdgebied Cefaal
Nekgebied Cervicaal
Borst Thorax
Buik Abdomen
Bekken Pelvis
Thorax, abdomen, pelvis Truncus
Bovenste ledematen Armen
Onderste ledematen Benen
Zitvlak/billen Gluteaal gebied
Het kruis Pubicaal gebied
Voorarm Antebrachium
Gebied tussen anus en de uitwendige geslachtsdelen Perineaal gebied
Gebied rond de navel Umbiliciaal gebied
Gebied van de oksels Axillair gebied
Gebied van de pols Carpaal gebied
Gebied van de onderrug Lumbaal gebied
Gebied rond de mond Oraal gebied
Liesstreek Inguinaal gebied
Gebied van de voet Pedaal gebied
Borststreek Mammaal gebied
Gebied rond het borstbeen Sternaal gebied
Gebied van de rug Dorsaal gebied
Gebied rond de wervelkolom Vertebraal gebied
Gebied rond het heiligbeen Sacraal gebied
Enkelgebied Tarsaal gebied
Gebied van de arm Brachiaal gebied
1.2.4 aanzichten
We kunnen het lichaam of onderdelen van het lichaam vanuit verschillende posities
bekijken:
Vooraanzicht Anterior zicht of ventraal zicht
Achteraanzicht Posterior zicht of dorsaal zicht
Onderaanzicht Inferior zicht
Bovenaanzicht Superior zicht
Zijaanzicht Lateraal zicht
Links boven: lateraal zicht
Rechts boven: dorsaal zicht
Links onder: ventraal zicht
Rechts onder: superior zicht
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elisegesquiere. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.69. You're not tied to anything after your purchase.
