Uitwerkingen van de leerdoelen van de module VM2414 Toxicologie uit blok 2 jaar 2. Opleiding Voedingsmiddelentechnologie op de HAS Hogeschool Den Bosch. (2020/2021)
Leerdoelen toxicologie
In staat zijn om de toxicologische risico's ten gevolge van onbalans in
voedingspatroon, natuurlijke giftige stoffen, microbiële toxinen,
contaminanten en additieven te ordenen in volgorde van ernst (ranking
gevaren)
Op populatieniveau van hoog naar laag:
Onbalans in voedingspatroon
Microbiële toxinen
Contaminanten / natuurlijke gifstoffen
Additieven
Beginselen van algemene toxicologie begrijpen: dosis effect-relaties,
normstelling, toxische effecten.
Dosis effect-relaties
Het is niet de stof die het hem doet maar de hoeveelheid
Toxische effecten
Reversibel vs. irreversibel
Lokaal vs. systemisch (absorberen en distribueren door lichaam)
Acuut vs. niet acuut
Normstelling
Acute toxiciteit
o LD50 (Lethale Dosis 50): éénmalige dosis waarbij 50% van de
proefdieren sterft
o ARfD (Acute Referentiedosis): limietwaarde bedoeld om de risico’s
van kortdurende blootstelling aan relatief hoge doseringen vast te
stellen
o NOAEL (No Observed Adverse Effect Level): een dosis waarbij geen
effect optreedt. Met behulp van een veiligheidsfactor (100) wordt
hieruit de ARfD afgeleid
Semichronische toxiciteit
o Bepalen NOAEL of N(T)EL (No (Toxic) Effect Level)
o Gedurende 1/10 van de levensduur krijgen de dieren de stof
toegediend
Chronische toxiciteit
o Bepaling ADI (Aanvaardbare Dagelijkse Inname) / RfD (Reference
Dose)
NOAEL
ADI ( mg /kg lichaamsgewicht )=
veiligheidsfactor
o Milieucontaminanten: TDI (Toelaatbare Dagelijkse Inname)
o Onvermijdbare stoffen in voedsel: PTWI (Provisional Tolerable
Weekly Intake)
, Het verband tussen blootstelling aan een toxische stof en het effect op
de gezondheid van de mens kunnen toelichten.
Werkingsmechanismen
Interferentie met het DNA-RNA-systeem
o Enzymproductie
o Mutatie (erfelijk materiaal)
o Ongecontroleerde celdelingen
o Misvormingen
Interferentie met enzymen
o Uitschakelen enzym (reversibel/irreversibel)
Interferentie met (zenuw)cellen
o Doorlaatbaarheid celmembraan
Interferentie met hormonen
o Hormonale evenwicht verstoren
Begrijpen wat de rol is van extrapolatie vanuit dierexperimentele
gegevens naar de situatie die geldt voor de mens.
Doorgaans wordt bij het berekenen van de ADI rekening gehouden met een
veiligheidsfactor van 100
Een factor 10 voor de verschillen tussen proefdier en mens
Een factor 10 voor variatie tussen mensen
Verschillende manieren uitleggen waarop toxische stoffen het menselijk
lichaam binnenkomen.
Contaminanten uit het milieu
o Inademing
o Water
o Opname door planten en dieren (voedselketen)
Residuen van zware metalen
Organische milieucontaminanten
Residuen van productie- of verwerkingstechnieken
o Bij de productie van voedingsmiddelen worden chemische stoffen of
processen gebruikt, waardoor er residuen in het voedsel terecht
kunnen komen
Gewasbeschermingsmiddelen
Diergeneesmiddelen
Reinigings- en desinfectiemiddelen
Residuen van verpakkingsmateriaal
Additieven
o Bepaalde stoffen in een bepaalde hoeveelheid toevoegen aan
voedingsmiddelen
Natuurlijke stoffen
Natuuridentieke stoffen
Synthetische stoffen
Natuurlijke giftige stoffen
o De stoffen worden door het dier of gewas aangemaakt
Zoötoxinen
Mycotoxinen
Fycotoxinen
Fytotoxinen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wietekewittenhorst. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.35. You're not tied to anything after your purchase.