Samenvatting Mens, samenleving en economie
Deel 3: Economische geschiedenis
Topic 1: Economische groei, welvaart en ongelijkheid
Hoofdstuk 1: The Great Divergence
➔ Kaart toont Euraziatische en Afrikaanse handelssysteem, 15de eeuw
o 15e eeuw : jaren 1400 !!
o Kern van wereld handels-en economisch systeem ligt in belangrijke mate in het verre
oosten (bv Peking), ook in het midden oosten (bv Caïro) -> maar Westen en West-
Europa veel minder
➔ Verre oosten en stukje Midden Oosten
1
, o Begin 15de eeuw was China volop bezig met kusten te verkennen, naar het oosten en
Westen, maar ook naar het Zuiden (+ Afrikaanse kust).
▪ In 1433 stelt de Chinese keizer Zheng He om te stoppen met overzeese
verkenningstochten en internationale handelscontacten
1. Inleiding
➔ 15e eeuw keerpunt in de wereldgeschiedenis
▪ 1433: Chinezen staken overzeese verkenningstochten (Chinezen hadden schrik dat
eigen volk in contact zou komen met samenlevingen waar meer inspraak mogelijk
was -> wouden niet dat die nieuwe ideeën zouden circuleren – Anderen zeggen
dat de Chinezen hun cultuur wouden beschermen)
▪ 1492: Columbus ‘ontdekt’ Amerika
o Grote rijken (Islam, India, China, Europa) vele gelijkenissen
➔ Vanaf 1500 meer contacten op wereldschaal - Globalisering
➔ Versneld vanaf 19de eeuw = Industriële Revolutie
➔ ‘The Rise of the West’ & ‘The Great Divergence’ (Huntington)
o Wanneer: 1750, 1800? Of vroeger?
o Oorzaken? Verklaringen?
2. Hoe groot was/is de kloof?
➔ Grote verschillen tussen arm en rijk
o 1800 = 1/5e wereldbevolking bezit 60% rijkdom
o 2010 = is dat 85%
➔ Rijkdom vooral geconcentreerd in het Westen – vooral na 1800
➔ Hoe meten we die kloof?
o Data weinig betrouwbaar, bijvoorbeeld BNP
o BNP goede indicator?
▪ BNP is vandaag de dag heel goed en gemakkelijk in BE, maar van bv Congo, of van
in 1800 in BE is BNP niet gemakkelijk te vinden
▪ BNP vertelt niet altijd alles en kan het beeld vertekenen
▪ Geen goede indicator omdat: als er bv heel veel milieuvervuiling is en we willen
dat verhelpen, gaat het BNP toenemen. Maar de welvaart stijgt dan helemaal niet?
▪ Is wel handig om te vergelijken, we moeten minpunten gewoon in ons achterhoofd
houden
o Grote verschuivingen sinds 1800
2
, ➔ Regionale verdeling mondiaal GDP, 1000 -2003
o Hoe verder terug in de tijd, hoe waarschijnlijker dat BNP minder correct zal zijn
o Great divergence en great convergence
▪ Great divergence : tussen jaren 1000 en 15-16-17honderd -> India, China hadden
grootste deel van wereld GDP
▪ Vanaf 1800 verandering
▪ Vanaf 19de eeuw Amerikaanse opkomst -> great divergence
▪ Na de tweede wereldoorlog: aandel West-Europa en USA daalt en China en India
neemt weer toe => great convergence
➔ BNP per capita, in 1990 Dollars, 1500-1950
o Tussen 1750 en 1950: toename bevindt zich in FR, GB en DU en in mindere mate in IT
o Onderaan India en China: evolutie blijft zeer constant, geen vooruitgang
o Verschil en kloof tussen Westen en rest van de wereld, maar ook binnen het westen
grote verschillen op vlak van welvaart. Bv groot verschil tussen GB voor 1950 en Spanje
➔ Voor 1800 kern industriële productie buiten Westen;
o China + India: >50% voor 1800, en 5% begin jaren 1900 (voor 1800: China en India
grootste landen op vlak van industrie productie (heel veel textiel), in 1900 amper nog
5% en dit door de industriële revolutie in West-Europa
o Westen en IR grote groei: 32% in 1800 en >80% in 20ste eeuw
➔ Dus: ‘Great Divergence’ tussen 1700 en 1900 (=( grote kloof) is het uit elkaar groeien van
industrialiserende en niet-industrialiserende samenlevingen
o Vanaf late 20ste eeuw ‘Great Convergence’
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laraalink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.51. You're not tied to anything after your purchase.