Summary
Samenvatting Meer dan opvoeden, Ouderschap (SW2C08)
- Course
- Institution
- Book
In dit document wordt alle theorie die van belang is voor het vak ouderschap behandeld en overzichtelijk weergegeven!
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: monikamorenorubio • 1 year ago
Seller
Follow
jasmijnwilthagen
Reviews received
Content preview
Ouderschap samenvatting‘meer dan opvoeden; perspectieven op het werken met ouders’
Inhoud
Les 1 hoofdstuk 1 & 5.............................................................................................................................2
Les 2 hoofdstuk 2....................................................................................................................................7
Les 3 hoofdstuk 7 & 8...........................................................................................................................11
Les 4 hoofdstuk 6 & 9...........................................................................................................................16
Les 5 hoofdstuk 15................................................................................................................................23
Les 6 hoofdstuk 13 & 14.......................................................................................................................26
Les 7 hoofdstuk 3 & 4...........................................................................................................................31
Les 8 aantekeningen documentaire ‘rekening van Catelijne’...............................................................36
,Les 1 hoofdstuk 1 & 5
Ouderschap houdt nooit op en is blijvend terwijl opvoeden kan worden overgedragen of gedeeld
worden.
Het sociaal werk bevindt zich in een overgangsfase waarin de verzorgingsstaat wordt vervangen door
een participatiesamenleving. De sociaal werker treedt op als een kritische vriend en streeft naar het
versterken van de eigen kracht en potenties van de cliënt. De kern van de theorie zit zich, naast het
perspectief op het individuele kind en gezin, in het belang dat wordt gehecht aan de steun van de
sociale omgeving bij het ouderschap. Steun van belangrijke volwassenen in de omgeving draagt in
belangrijke mate bij aan een voorspoedige ontwikkeling van jeugdigen. Sociale binding wordt
eveneens genoemd als een belangrijke positieve of effectieve factor. De sociale context waarin de
opvoeding plaatsvindt is dus van essentieel belang. Kinderen worden in feite opgevoed door de
gehele maatschappij.
Vanuit het vertrekpunt dat ouderschap meer is dan alleen opvoeden, wordt van de sociaal werker
gevraagd dat hij mildheid, erkenning en vertrouwen uitstraalt. Kennis over opvoeden en ouderschap
is dan ook van groot belang. Een succesvolle hulpverlening begint met het creëren van een veilige en
respectvolle context waarbinnen ouders zich gehoord voelen. Als ouders weten wat ouderschap
betekent en dat ouderschap uit verschillende fasen bestaat, kunnen zij beter met moeilijke situaties
omgaan. Kennis over opvoeding zou een wezenlijk onderdeel moeten zijn van de basistoerusting van
ouders. Juist omdat bij problematische opvoedingssituaties zoveel anderen betrokken zijn is het voor
ouders bovendien belangrijk om te weten welke rechten hun kind heeft. veel opvoedingsproblemen
zijn van tijdelijke aard en monden ook zonder hulp niet uit in ernstige situaties. Het kan echter wel
helpen om de ouders te ondersteunen met effectieve interventies en door het delen van kennis
rondom ouderschap. In ernstige gevallen is het belangrijk dat de sociaal werker open communiceert.
Een praktische interventie is het bieden van online opvoedingsondersteuning die de eigen kracht van
ouders versterkt.
De opvoedingsadviezen rond 1900 waren vooral gericht op gehoorzaamheid, gezag en zedelijkheid.
Opvallend is dat opvoeden tot ruim na de Tweede Wereldoorlog vooral gericht was op het leven in
de gemeenschap. Pas aan het einde van de twintigste kwam er meer aandacht voor de individuele
ontwikkeling van het kind. Vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw kreeg de overheid steeds
meer invloed op de opvoeding. De meest actuele tendens is opvoeding te onderscheiden van
ouderschap. De sociaal werker moet zich bewust zijn van de verschillende rollen en van de emoties,
behoeftes en verlangens van de ouders. Behalve voor de ouders en kinderen dient de sociaal werker
tevens oog te hebben voor zichzelf.
De geschiedenis van het opvoeden
Opvattingen over ouders, kinderen en opvoeden hangen altijd nauw samen met de tijd en de cultuur
waarin ze ontstaan. Begrijpen hoe ideeën over opvoeding zijn ontstaan, maakt een voorstelling
mogelijk van hoe het anders had gekund. Het leren kennen van de geschiedenis helpt om
opvattingen over opvoeding goed te doorzien en ze vervolgens te relativeren, te bekritiseren of juist
te verstevigen en te onderbouwen. Weten waar we van dan komen, kan helpen om te bedenken
waar we heen willen. Hoe ouders en kinderen in vroegere eeuwen samenleefden, is moeilijk te
achterhalen. Historici hebben vastgesteld dat in ieder geval sinds halverwege de middeleeuwen
genegenheid tussen ouders en kinderen bestond en dat ouders het grootbrengen van hun kinderen
serieus namen. Liefde tussen ouders en kinderen en het serieus nemen van de opvoedende taak zijn
misschien wel van alle tijden, maar ze worden niet in iedere tijd op dezelfde manier tot uiting
,gebracht. De enorme hoeveelheid opvoedingsboeken voor ouders die de laatste 150 jaar is
verschenen, is zeer behulpzaam bij het leren kennen van de opvoedingsnormen, -waarden en -
idealen. De praktijk van opvoeding in gezinnen blijkt er echter niet uit. Er zijn veel verschillende
bronnen die de geschiedenis van het maatschappelijk opvoeden hebben beïnvloed en nodig zijn om
de geschiedenis ervan te kunnen begrijpen. In dit stuk is het opvoedingsadvies als bron gebruikt.
Opvoedingsadvies richt zich tot ouders en heeft hen wellicht ook direct beïnvloed.
Zeventiende eeuw
In de zeventiende eeuw, ook wel de gouden eeuw genoemd vanwege de economische voorspoed,
lieten schrijvers over opvoeding aan ouders weten dat ze hun kinderen moesten opvoeden tot
deugdzame en vrome burgers. Eerlijkheid, bescheidenheid en hulpvaardigheid waren belangrijke
deugden die kinderen moesten aanleren, zowel thuis als op school. Het was van belang dat kinderen
goed burgerschap leerde. Kinderen moesten worden opgevoed tot een leven ten dienste van de
maatschappij. Opvoeders moesten het goede voorbeeld geven en kinderen kregen begrip en
waardering van hun ouders. Vrijwel de gehele burgerij was protestants of katholiek. Vaders droegen
het gezag en waren eindverantwoordelijk, moeders waren verantwoordelijk voor de dagelijkse zorg
voor de kinderen. Het begrip maatschappelijk opvoeden komt weliswaar niet voor in geschriften uit
de gouden eeuw, maar de betekenis opvoeden tot een leven in de gemeenschap stond voorop in het
advies aan de ouders. Over een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de samenleving voor de
nieuwe generatie maken de geschriften niets duidelijk. Wanneer ouders wegvielen, nam de
samenleving de opvoedingsverantwoordelijkheid over. Dat binnen de lagere standen de opvoeding
vaak gedeeld werd met werkgevers was eerder economische noodzaak dan principe. Nederlandse
kinderen werden verwend gevonden, omdat ze in vergelijking met andere landen erg veel aandacht
kregen. Er werd echter niet gewaarschuwd voor de hoeveelheid aandacht, maar voor toegefelijkheid
en inconsequentheid.
Achttiende eeuw
Aan het einde van de achttiende eeuw was de eens zo bloeiende Nederlandse economie in verval
geraakt en heerste bovendien politieke onrust. Ouders werden in deze periode daarom met nog
meer vuur aangespoord hun kinderen tot arbeidzame burgers op te voeden. Men schreef de crisis
mede toe aan het verval van de normen en waarden en hoopte door het verspreiden van kennis de
oude deugden in ere te herstellen. In het verlichtingsdenken stond het op doen van nieuwe kennis
ten behoeve van vooruitgang centraal: meer kennis over hoe de wereld in elkaar zit door
wetenschap, meer deugd en beschaving door de dingen te bekijken vanuit de rede in plaats van
vanuit vastliggende overtuiging (rationaliteit i.p.v. overtuigingen. Volksopvoeding was in de
economische crisisjaren rond 1800 een leidend ideaal. Het volk zou net als kinderen kunnen worden
onderwezen en opgevoed, want niet alleen kinderen, maar ook armen moesten goede burgers
worden. schrijvers van opvoedingsadviezen begonnen tegen het einde van de achttiende eeuw meer
nadruk te leggen op de plaats van moeders in de opvoeding. Tot dan toe was de hoofdrol weggelegd
voor de vader. Het gezin was immers zijn verantwoordelijkheid en zijn gezag bood tegengewicht aan
moeders liefde en zachtheid. De rol kwam in het perspectief van het romantische denken, waarbij
vrouwen door hun van nature liefdevolle en huiselijke karakter geschikt waarom voor binnenshuis,
terwijl mannen geschikter waren voor de grote maatschappij. Fouten die moeders maakten in de
opvoeding zou de hele samenleving schaden.
Negentiende eeuw
, In de grote steden leefde in de eerste helft van de negentiende eeuw de helft van de gezinnen onder
of op de armoede grens. Er was geen werk, of het betaalde te weinig en veel mensen leefde van de
bedeling. In de tweede helft van de negentiende eeuw begon de industriële revolutie en nam de
werkgelegenheid toe. De industriële en economische vooruitgang zorgde er ook voor dat het publiek
voor opvoedingsadvies breder werd. Ouders in deze eeuw van industrialisering en verlichting geloof
in de mogelijkheden van de mens, hechtten steeds meer belang aan moderne opvoedingsadviezen.
Er kwam een groeiende belangstelling voor opvoeden; lezen, geloof in mogelijkheden van de mens.
Artsen, onderwijzers en wetenschappers weten wat het beste is voor kinderen. Moeders zouden de
ontwikkelingsgang van hun kind moeten kennen. De industrialisering en de economische groei
werden niet alleen maar als positief gezien. Schrijvers van opvoedingsadviezen vonden dat het steeds
groter wordende belang van bloeiende industrie de samenleving doordrenkte met materialistische
waarden. Moeders moesten van hun gezin een plaats maken waar zulke waarden niet konden
doordringen. De rol bleef in het perspectief van het romantische denken, waarbij vrouwen door hun
van nature liefdevolle en huiselijke karakter geschikt waarom voor binnenshuis, terwijl mannen
geschikter waren voor de grote maatschappij. In Nederland leefden mensen van verschillende
religieuze overtuiging al eeuwen naast elkaar, zonder veel met mensen van andere groepen om te
gaan. Vanaf het einde van de negentiende eeuw begonnen die groepen zich sterker te organiseren.
Ondanks de verschillen in levensbeschouwing en professionele achtergrond waren de schrijvers van
opvoedingsadvies rond 1900 eensgezins; ouders waren verantwoordelijk voor het opvoeden van hun
kind tot een goed mens dat bruikbaar was voor de samenleving. Zij moesten het karakter van het
kind vormen; eerlijk en ijverig, met een goed functionerend geweten, vriendelijk en welwillend tegen
medemensen. In termen van die tijd heette dat zedelijkheid. De samenleving werd veeleer gezien als
een bron van gevaarlijk, zelfzuchtige invloeden, waartegen moeders hun gezin moesten beschermen.
Tot de tweede helft van de negentiende eeuw werd kinderarbeid nauwelijks gezien als een
probleem. De bijdrage was dikwijls hard nodig, en bovendien waren burgers van mening dat
arbeidskinderen door te werken opgevoed werden. Vanuit dezelfde samenleving waarvoor moeders
hun kinderen moesten opvoeden, bedreigden zelfzuchtige waarden de gezinsopvoeding. Moeders
moesten hun gezin tegen dit gevaar beschutten. Verantwoordelijkheid kon niet worden gedeeld.
Nergens anders was de goede opvoeding mogelijk dan in het gezin en door de ouders. Als zij het niet
waarmaakte moest de samenleving ingrijpen. Deze visie heerste tot ver na de tweede wereldoorlog.
Twintigste eeuw
Nederland ging de twintigste eeuw in met een aantal nieuwe wetten om kinderen te beschermen.
Verantwoordelijkheid in samenleving verankering in de wet; er kwam bezwaar tegen kinderarbeid. In
de tweede helft van de negentiende eeuw verdween de opvatting dat de overheid niet het recht had
om in te grijpen in gezin en opvoeding. Er kwamen bezwaren op het kinderarbeid, waarna de tweede
kamer een wet aan nam met de bedoeling om overmatige arbeid en verwaarlozing van kinderen
tegen te gaan. De gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van de samenleving voor de volgende
generatie kreeg dus steviger vorm door verankering van wetten. De opvatting was nu dat er in de
opvoeding veel mis kon gaan en dat kinderen daartegen door de overheid beschermd moesten
worden. Die afname in vertrouwen in de alledaagse opvoeding had ook te maken met de opkomst
van psychologie en pedagogiek als wetenschappen. Opvoeden werd een kunst die niet alledaags was,
maar waar speciale kennis voor nodig was. In het proces van professionalisering kregen experts
steeds meer status. Zij sprake de wetenschappelijke taal over kinderen die aan het einde van de
negentiende eeuw was ontstaan. Zo ontstond een kloof tussen deskundigen en onwetenden.
Ouders, vooral moeders moesten beschikken over kennis over de geestelijke en lichamelijke
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jasmijnwilthagen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.36. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53920 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now