De belangrijkste historische ontwikkelingen/stromingen met betrekking tot organisaties zijn:
scientific management, het doel is een efficiënte productie;
algemene managementtheorie, nadruk op hoe een organisatie het best te leiden is;
human-relationsbeweging, met aandacht voor de menselijke kant;
revisionisme, nadruk op zowel de technische als de sociale organisatie, waarbij democratisering en
humanisering van arbeid centraal staan en Likert het linking-pin-model ontwikkelde;
systeemtheorie, organisatie als open systeem met een wisselwerking met de omgeving;
contingentiebenadering, organisatiestructuren en -managementopvattingen zijn altijd
situatiegebonden.
Een organigram is een overzicht van de organisatiestructuur. Het doel van een organigram is:
het duidelijk en schematisch weergeven van afdelingen en de zeggenschap
de leiding helpen om overzicht te houden
anderen inzicht geven in de organisatie.
Bij een lijnorganisatie is er eenheid van bevel. Voordelen lijnorganisatie:
duidelijk en eenvoudig
bevoegdheden zijn goed afgebakend
taken en verantwoordelijkheden zijn duidelijk bepaald
beslissingen nemen gaat snel
De nadelen lijnorganisatie:
gevaar voor bureaucratie
elke afdeling staat te veel op zichzelf
gebrek aan gespecialiseerd personeel
managers hebben zware verantwoordelijkheid met te veel taken
geringe flexibiliteit
Een lijn-staforganisatie is een lijnorganisatie aangevuld met een staf van deskundigen.
De taken van de staf zijn:
het voorbereiden van uitvoerende werkzaamheden
voorlichting geven
adviezen verschaffen aan het management
controlewerkzaamheden verrichten
onderzoek en productontwikkeling
Lijnfunctionarissen mogen opdrachten geven (bevelsbevoegdheid) en staffunctionarissen meestal
niet. Soms krijgt een staflid functionele bevoegdheden: een staffunctionaris kan dan een
lijnfunctionaris opdragen hoe deze bepaalde werkzaamheden uit moet voeren.
Voordelen van de lijn-staforganisatie:
eenheid van bevel,
vakspecialisten,
betere samenwerking verschillende afdelingen,
lijnfunctionarissen worden ontlast door de staf.
, Nadelen van de lijn-staforganisatie:
staf te theoretisch
staf niet verantwoordelijk
staf wil te snel uitbreiden
staf heeft soms te veel bevoegdheden
staf- en lijnafdelingen te veel apart
Projectorganisatie: organisatie waarbij de organisatie tijdelijk verschillende specialisten bij elkaar
zet om een project te realiseren. De leden van een projectgroep hebben twee bazen: de projectleider
en hun ‘gewone’ hiërarchische leider.
In de matrixorganisatie werken lijn- en staffunctionarissen met elkaar samen.
De ententestructuur is een horizontale structuur, gebaseerd op nevenschikking (dus naast elkaar) in
plaats van onderschikking (onder elkaar).
Besluitvorming is een proces waarbij we een keuze maken uit alternatieven.
Besluiten worden individueel of gezamenlijk genomen.
Inspraak: iedereen kan zijn mening kan geven en de beslisser moet met die opvattingen rekening
houden.
Medezeggenschap: de leden van de groep hebben een beslissende stem.
De besluitvormingsfasen zijn:
1. onderwerp vaststellen
2. alternatieven verzamelen
3. gevolgen per alternatief aangeven
4. keuze maken
Achteraf evalueren we het eerder genomen besluit. Dit is het analyseren van het besluit.
Besluitvormingsregels: eenmansbesluit, minderheidsbesluit, meerderheidsbesluit, unanimiteit,
consensus en veto.
De besluitvormingsmethoden zijn de intuïtieve methode, de ervaringsmethode en de rationeel-
systematische methode.
Hoofdstuk 5 - Leiderschap
Omspanningsvermogen: het aantal ondergeschikten waaraan een leidinggevende nog effectief leiding
kan geven.
De spanwijdte is het aantal ondergeschikten aan wie feitelijk leiding gegeven wordt.
Factoren die het omspanningsvermogen beïnvloeden:
organisatiestructuur, aard van het werk,
communicatie, competentie van medewerkers
bouwkundige situatie, stijl van leidinggeven.
Theorie X van McGregor: een negatief mensbeeld en een autoritaire stijl van leidinggeven. Dit kan
leiden tot self-fulfilling prophecy.
Theorie Y van McGregor: een positief mensbeeld. Meer begeleidend dan leidend leiderschap.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller saharrr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.27. You're not tied to anything after your purchase.
