02 Orale pathologie en kaakchirurgie – (pre)maligne afwijkingen en speekselklier
pathologie
Premaligne:
• Premaligne afwijkingen zijn afwijkingen die in een deel van de gevalen ontaarden in
een kwaadaardig proces, een voorloper stadium van een maligniteit dus (potentieel
maligne).
Potentieel maligne afwijkingen van het mondslijmvlies
• Leukoplakie
• Erytroplakie
• Lichenoide afwijkingen
Leukoplakie
• Wit, niet afschraapbaar afwijking van het mondslijmvlies,
die niet gedefinieerd kan worden als zijnde een andere
diagnose.
• Mondkanker wordt vaak voorafgegaan door een klinisch
waarneembare afwijking (leukoplakie/erytroplakie).
• Prevalentie: <1%
• Bij mannen komt leukoplakie vaker voor dan bij vrouwen
• Komt met name voor bij de leeftijd 55+
• Rookgewoonte:
o 6 maal vaker bij rokers
o ‘dose-response-relatie’
o 80% is roker
• De rol van candida albicans is nog niet bekend bij het
ontstaan van leukoplakie. Vaak zie je dat er een super-
infectie van de candida over het leukoplakie heen gaat dan
dat de candida albicans daadwerkelijk een rol speelt in het
veroorzaken van leukoplakie.
Dit is een voorbeeld van een candida die zich over een
leukoplakie heen manifesteert en op het moment dat je de
candida bestrijdt d.m.v. een anti-chemo middel bv. dan zie je
dat het verdwijnt maar dat er nog wel een klein plekje blijft
zitten, en het overgebleven plekje is dus wel leukoplakie.
,Ook zijn er onderzoeken gaande dat de virussen zoals bijv. het HPV (humaan papiloma virus)
een rol zouden kunnen spelen bij het ontstaan van leukoplakie maar ook dat is nog steeds
niet wetenschappelijk bewezen.
Vaak lopen we er toch tegenaan dat leukoplakie een onbekende oorzaak heeft (=idiopatisch)
Leukoplakie – klinische aspecten
Als je kijkt naar de leukoplakie vormen dan kun je onderscheid maken tussen 2 groepen;
homogeen (lijken op elkaar) en de niet-homogeen (lijken niet op elkaar). Een homogeen
leukoplakie is vaak een mooi afgeschermd witte plek, glad en geen rare aspecten, terwijl een
niet-homogene variant van alles mee kan zijn; het is bv. wratachtig.
• Homogeen
• Niet-homogeen
o Erytro-leukoplakie
o Verrukeuze leukoplakie
o Speckled leukoplakia
o Nodulaire leukoplakie
Leukoplakie – homogeen
Op de afbeelding hiernaast zie je
een homogene variant. Het is
afgeschermd, mooi begrenst, het is
1 vlek en ook de vlek zelf heeft een
glad oppervlak.
Leukoplakie – niet homogeen
Deze vorm van leukoplakie heeft
een onrustig karakter. Je ziet dat
het onrustig is, er zitten rode
vlekjes tussen, de witte afwijking uit
zich op meerdere plekjes, los van
elkaar bestaan.
, Leukoplakie – histopathologie
Bij leukoplakie is het belangrijk dat je de histopathologie die eronder ligt, dat je die begrijpt.
Er zijn verschillende fases die een cel doormaakt tot de kwaadaardige cel, want daar
tussenin zitter er een aantal stadia. Dus als je een normale epitheelcel hebt dan zie je dat de
cel zich op een bepaalde manier uitwijkt en zich vervangt. Hij ontstaat dus in het
basaalmembraan, bereid zich uit en plakt zich af en uiteindelijk vindt er celdoding plaats en
van onder komt er weer een nieuw aantal cellen.
Op het moment dat er iets misgaat met zo een cel (dus dat zo een fout plaats vindt in de
DNA-kern) dan ontstaat er in de cel verkeerde informatie voor de aanmaak van nieuwe
cellen oftewel de cel gaat zichzelf heel raar gedragen (= dysplasie). In de fases van
leukoplakie spreken van verschillende vormen dysplasie, namelijk:
1. Milde dysplasie
2. Gemiddelde dysplasie
3. Ernstige dysplasie
Wanneer je uiteindelijk een
tumorcel hebt dan zie je dat de cel
helemaal verkeerd uitreikt en dat
de hele verpakking niet meer plaats
vindt. Het belangrijkste van een
tumorcel is dat hij invasief is; wat
wil dat precies zeggen? Dat
betekent dat de cellen zich om de
onderliggende lagen gaat heen
delen en op deze manier zich naar
andere plekken kan verspreiden
zoals bijv. naar het lymfestelsel of
naar het bloedstelsel.
Leukoplakie – maligne transformatie
Wanneer heb je verhoogde kans – wanneer je leukoplakie hebt – dat het daadwerkelijk
mondkanker wordt:
• Statisch verhoogde kans bij:
o Mannen
o Afwezigheid van rookgewoonten
o Niet-homogene leukoplakie
o Epitheeldysplasie
o Lokalisatie (mondbodem/tongrand)
o Langdurige aanwezigheid
o Grootte > 200mm2
o Eerder hoofdhals mucosaal PCC
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mondzorgkundenl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.02. You're not tied to anything after your purchase.