100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Geschiedenis BA1 - Dirk van Nimwegen $3.74
Add to cart

Summary

Samenvatting Geschiedenis BA1 - Dirk van Nimwegen

 472 views  1 purchase
  • Course
  • Institution

samenvatting van alle geschiedenislessen

Preview 3 out of 24  pages

  • January 5, 2015
  • 24
  • 2015/2016
  • Summary
avatar-seller

Available practice questions

Flashcards 4 Flashcards
Free 2 sales

Some examples from this set of practice questions

1.

Situeer de uitvinding van de stoommachine en de directe en indirecte invloed ervan.

Answer: The Miners’ Friend. De eerste IR begon in Groot-Brittannië. Er komt een mechaniseringsproces op vlak van productie. Wat betreft energie zien we een overschakeling naar het gebruik van fossiele brandstoffen. Die technologische innovatie focuste zich voornamelijk op twee domeinen: katoen en ijzer. De ontwikkeling van de stoommachine was een langdurig proces van ontwikkeling en vervolmaking. De stoommachine ontwikkelt zich geleidelijk tot een ‘all purpose engine’. Eenmaal die technologische ontwikkeling op gang was, werden de innovatieve mogelijkheden van de stoommachine meer en meer benut (bv. hogedrukmachines). De evolutie van de machine gaat mee met de evoluerende behoeften van de industrie (bv. transport, katoenindustrie). Een eeuw na de uitvinding de stoommachine is er pas industriële context waarin deze machine tot haar recht komt. Meer verregaande mechanisering leidt tot grotere productie, verdubbeling, en dus tot behoefte aan grotere afzetmarken.

2.

In welke mate kan je binnen de historische ideologieën nationalisme en fascisme overeenstemming vinden, en waarin zit het verschil?

Answer: Nationalisme: cultureel gegeven. Liberale principes toegepast op de natie, afwerpen van buitenlandse dominantie en inmenging, recht op zelfbepaling onder de vorm van zelfbestuur. Politieke gemeenschap, gebaseerd op verwantschap, Cultuur, Taal, Religie, Verbondenheid. Solidariteit die gevoeld wordt door een groep. Conservatief; instrument voor het bewaren van de sociale eenheid, de publieke orde en het versterken van het identiteitsgevoel Gebruik van: uitgevonden tradities, culturele homogenisering. Nationalisme bestaat in extreemlinkse vorm (nationaal-bolsjewisme), in extreemrechtse vorm (fascisme en nationaalsocialisme), maar ook in 'gewoon' linkse en 'gewoon' rechtse vorm (respectievelijk linksnationalisme en liberalisme/conservatisme). Daarnaast was er in de twintigste eeuw sprake van bevrijdingsnationalisme in de voormalige koloniën, die zich tot soevereine staten ontwikkelden. Volksnationalisme: grenzen zo trekken dat de ontstane landen slechts één etnische groep bevatten. Fascisme: nationalisme als vertolker van onvrede; streeft naar de volledige controle over het maatschappelijk leven en de sociale en culturele organisaties, is extreem nationalistisch, pleit voor een continue strijd om de eigen natie te kunnen doen overleven te midden van andere staten, Andere naties zijn natuurlijke rivalen in strijd om dominantie, voorstander van de dominantie van het superieure ras of natie (verwerping respect voor andere culturen en waarden), Bereid om ver te gaan in het ontwikkelen van nationale/raciale identiteit, Revisionisme (revanchistisch), ‘verraad’ door ‘revolutionairen’, Dolkstootlegende, Nadelige vrede, Ongedaan maken van onrecht, Volksduitsers, “Het Rijk komt naar je toe”, Rijkduitsers

Zie ook PPT (=samenvatting met notities erbij)



Inleiding ...................................................................................................................................................................................... 2
1ste, 2de en 3de Industriële Revolutie (IR)..................................................................................................................................... 2
Inleiding: de of een industriële revolutie? .................................................................................................................................................... 2
De ‘pre-industriële’ samenleving .................................................................................................................................................................. 2
Proto-industrialisering aan de vooravond van de eerste IR .......................................................................................................................... 2
Katoen en ijzer: de eerste IR ......................................................................................................................................................................... 3
Groot-Brittannië… en België? ....................................................................................................................................................................... 3
De gevolgen van de eerste IR op sociaal en ecologisch vlak ......................................................................................................................... 3
Metaal en spoorwegen: gevolgen en onderdelen van de 1ste IR ................................................................................................................... 4
Koning auto en de grillen van de olie-industrie: de tweede IR op maat van de gewone man? .................................................................... 4
Optimaal digitaal: de derde IR? .................................................................................................................................................................... 4

Ideologieën................................................................................................................................................................................. 5
Liberalisme ................................................................................................................................................................................................... 5
Conservatisme .............................................................................................................................................................................................. 7
Socialisme – Communisme ........................................................................................................................................................................... 8
Nationalisme ................................................................................................................................................................................................ 9
Fascisme ..................................................................................................................................................................................................... 10
Feminisme .................................................................................................................................................................................................. 11

Opkomst van de vrouwenrechten (ook in syllabus nog eens lezen) ........................................................................................ 13
Eerste golf (internationaal) ......................................................................................................................................................................... 13
Eerste golf van feminisme in BE (1864 – 1965)........................................................................................................................................... 13
Educatief feminisme ............................................................................................................................................................................. 13
Ligue belge du droit des femmes .......................................................................................................................................................... 14
Doorbraak feminisme............................................................................................................................................................................ 14
Vrouwenstemrecht? ............................................................................................................................................................................. 14
Interbellum ........................................................................................................................................................................................... 14
Algemeen stemrecht voor vrouwen ...................................................................................................................................................... 15
Een tweede golf (internationaal) ................................................................................................................................................................ 15
Tweede golf feminisme in België tot vandaag....................................................................................................................................... 15
Gelijk loon voor gelijk werk ................................................................................................................................................................... 15
Dolle mina ............................................................................................................................................................................................. 16
Baas in eigen buik.................................................................................................................................................................................. 16
Gelijke kansen ....................................................................................................................................................................................... 16

Wereldoorlog 1 ........................................................................................................................................................................ 17
Aanloop ...................................................................................................................................................................................................... 17
Oorlog op land 1914 – 1916 ....................................................................................................................................................................... 17
De Parijse Vredesconferenties.................................................................................................................................................................... 17
Samenvatting WO1..................................................................................................................................................................................... 17

Interbellum ............................................................................................................................................................................... 18
Kenmerkende eigenschappen interbellum: .......................................................................................................................................... 18
URL’s: route ’14 – ‘18 ............................................................................................................................................................................ 21

Wereldoorlog 2 ........................................................................................................................................................................ 21
Opkomst en neergang van het kolonialisme ............................................................................................................................ 22


1

,Zie ook PPT (=samenvatting met notities erbij)


Inleiding
Eurocentrisch beeld van de geschiedenis, nog steeds
 frustratie bij ontwikkelingslanden
Bv.: China = grootste CO2 vervuiler
 Fabrieken op fossiele brandstof
 Westen zegt dat zij ontwikkeling op 30 jaar moeten doormaken, terwijl ze er zelf 100 jaar
over deden




 Rostow; (20 jaar per fase)


1ste, 2de en 3de Industriële Revolutie (IR)
Inleiding: de of een industriële revolutie?
- Periode: 1750 – 1850 (hangt af van de geografische locatie)
° Eerste industriële revolutie (1750 – 1850)
* Kwam er niet zomaar  een aantal veranderingen vonden plaats tijdens de
pre-industriële samenleving
° Tweede industriële revolutie (1860 – 1914)
° Derde industriële revolutie/ hedendaagse ‘digitale’ revolutie (1961 - …)
- = grote economische en sociale omslag

De ‘pre-industriële’ samenleving
- = een agrarische samenleving
° Het grootste gedeelte van de mensen woonde op het platteland en leefde van de
oogsten die de lappen grond voortbrachten
° Men leefde op het ritme van de seizoenen, men was afhankelijk van het ritme van
de dag.
- Veel buitenlanders kwamen onze landbouw bestuderen, tot de voedselcrisis op het
einde van de jaren 1840. Deze crisis betekende het einde van de landbouwmaatschappij
en het systeem van huurders met kleine lapjes grond.

Proto-industrialisering aan de vooravond van de eerste IR
- Systeem van huurders met kleine lapjes grond kon grotendeels in stand worden
gehouden dankzij de proto-industrie ( was een soort geforceerde commercialisatie;
men werkt marktgericht)
- Tegenhouden van migratie naar de stad, door werk op het platteland te creëren, hield
men de vluchtelingen van het platteland tegen om naar de stad te gaan
- De goedkopere productie lag eerder in de aard van de stedelijke productie. Door het
systeem van ambachten konden de lonen hoog blijven in de stad.

2

, Zie ook PPT (=samenvatting met notities erbij)


- = huisnijverheid

Katoen en ijzer: de eerste IR
- Mentaliteit werd langzaam maar zeker omgedraaid van een overlevings- naar een
marktgerichte economie.
- Groot-Brittannië was de leider van deze 1ste IR. Redenen:
° Bevoorrechte plaats: goedkope energie was overvloedig voorradig
° Hoge loneneconomie  werkende klasse genoot zo van een beter dieet en beter
onderwijs
- Er waren elementen nodig om tot deze verandering van transformatorische aard te
komen:
° Mechaniseringsproces op vlak van productie
° Energie: overschakeling naar gebruik van fossiele brandstoffen
° Nieuwe materialen
° Schaalvergroting van de industrie
°  = essentiële kenmerken van de 1ste IR. Het is pas bij het combineren van deze
verschillende kenmerken, dat we een omslag waarnemen; technologische innovatie
* Focus: katoen en ijzer
~ Economische conjunctuur liet meer winstmogelijkheden toe met
katoen
~ Revolutie van ijzer: introductie van de stoommachine
> Mijnbouw: veel sneller water wegwerken uit schachten
> Sneller beter materiaal maken
* Structurele veranderingen:
~ Meer vraag naar industriële producten
~ De ‘enclosure’-beweging
~ Afgewerkte producten = relatief betaalbaar
* Nieuwe ontwikkelingen in energieproductie (cokes) = nieuwe procedés,
zoals gietijzer.
* Landbouwwerktuigen werden steeds meer gegeerd

Groot-Brittannië… en België?
- Eerste industriële grootmacht op het continent = België (>Verenigd Koninkrijk der
Nederlanden)
- Britten: teren op eigen innovaties en uitvindingen, Belgen en Nederlanders:
‘overnemen’ van technologie.
° Lieven Bauwens bracht vele technologieën mee uit GB

De gevolgen van de eerste IR op sociaal en ecologisch vlak
- Negatieve gevolgen
° Steden werden snel onleefbaar, door de vervuiling
° Neveneffecten op steden: afval en de weerslag op de ruimtelijke ordening
° Grote sociale problemen:
* Gettovorming
* Kinderarbeid
* “moreel verderf”; alcoholmisbruik, tienerzwangerschappen …
° Andere omgang met tijd:
* Compartimentalisering van de tijd; de werktijd wordt afgebakend
* ‘vrije tijd’ ontstaat (concept)  moeten arbeiders nuttig doorbrengen

3

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Hawkeyephoenix. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

53068 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$3.74  1x  sold
  • (0)
Add to cart
Added