Volledige samenvatting van de hoorcolleges met super duidelijke uitleg. Met vormen alles aangeduid om een duidelijke verbinding te maken met de uitleg.
Thema 1 : Wat verstaan we onder opvoeding ?
1.1 Een begripsverkenning, kenmerken
1.1.1 Wat is opvoeding ?
o Wat zeggen kinderen hierover ?
- Leren :
Leren leren, leren wat kan en wat niet kan.
- Ontwikkeling ondersteunen :
Eten geven, voor je zorgen
- Dimensie van vrijheid :
Wederzijdse opvoeding: Elkaar helpen groot worden, elkaar helpen groeien.
Bv: Wanneer je ouder bent en een kind hebt, heb je ouderlijke verwachtingen.
Kinderen leren vrijheid te nemen. Bv: Kinderen smoesjes laten bedenken om zo meer vrij
te zijn
o Wat zeggen pedagogen hierover ?
- Er zijn verschillende pedagogen met een verschillend beeld over opvoedingen.
Enkele definities doorheen de tijd
Langeveld :
• Pedagogische ingrijpen in liefde en vertrouwen gericht op zelfverantwoordelijke zelfbepaling.
Geschreven tijdens WOII.
Het was een katholieke ontkoppeling.
Het kind staat centraal.
De kinderen moeten alles waartoe ze in staat zijn zelf doen, tot dan nemen de
ouders/opvoeders het over voor het kind.
De Keyser :
• Hulp bieden ter ondersteuning van de zelfactiviteit op weg naar meerwaarde met het oog op
een zo groot mogelijke zelfstandigheid.
Iedere opvoeder en opvoedeling zijn uniek.
Kinderen met een beperking moeten ondersteuning krijgen om zo een groot mogelijke
zelfstandigheid te creëren.
Hellinckx :
• Een complex fenomeen dat verweven is met andere aspecten van het dagelijks leven.
De kern van het opvoeden bestaat uit veelvuldige interacties tussen een kind en een opvoeder.
Als een opvoeder beschouwen we iedereen die gedurende langere tijd dag in dag uit met een
kind samenleeft en zich verantwoordelijk voelt en weet voor de ontwikkeling en de toekomst van
het kind.
De ruimere context speelt een belangrijke rol.
Samen kijken naar… Hij trekt er andere personen bij.
,Femke Wauters
Diekstra :
• Opvoeding is iedere invloed die mensen, bedoel of onbedoeld, uitoefenen op de ontwikkeling
van kinderen.
Opvoeden is mensenwerk.
Door gewoon bij het kind te zijn voeden we op, bedoeld of onbedoeld.
Bv: Een man en een kind staan te wachten aan een rood verkeerslicht. De man is
gehaast en steekt, terwijl het rood is, over. Nu denkt het kind dat hij dat ook mag, ook
al heeft de opvoeder hem dat zo niet aangeleerd.
Kinderen vertonen modellerend gedrag over.
1.1.2 Wat zeggen ons deze omschrijvingen ? ( opvoedingskenmerken )
In functie van tijd en context (cultuur)
- Tijd Vroeger was het moeilijker (media)
- Cultuur Niet elke cultuur heeft dezelfde opvoeding
Klemtoon op kind en/of opvoeder en/of context
- Hoe de persoon zelf is opgevoed, neemt die mee in de opvoeding van zijn kinderen
Mensenwerk : leren ? Trial en Error (vallen en opstaan) ?
- Leren Opvoeders leren ook nog. Men leert om te gaan met en in situaties. Ook leert
men om gepast te reageren op bepaalde personen. Ze leren om uit hun eigen waarden en
normen te stappen.
- Trial en Error Van fouten leer je, proberen en missen
Veel variatie mogelijk
- Eerst kijken en dan pas oordelen. Er is geen juiste manier van opvoeden. Vele wegen
leiden tot een goede opvoeding. Iedereen voedt een kind zelf op hoe die dat wilt.
Impliciet /intentioneel
- Impliciet :
- Niet benoemd, uitgesproken, getoond worden.
- De context neemt het verhaal met zich mee.
Bv: een kampvuur, brunch organiseren
- Intentioneel :
- Doelbewust of opzettelijk
- Meer intentionele gesprekken
Bv. praten met een van de opvoeders over seks
Toekomstgerichtheid
- Het is iets dat men onbewust of bewust meegeeft voor de toekomst van het kind.
Bv: de opvoeder steekt een appel in de boekentas van het kind -> het kind gaat zeer
gezond eten.
Complementariteit
,Femke Wauters
Circulariteit
Complementariteit :
Voorbeeld : Kind wil een volgende stapje in de ontwikkeling doen.
De ouder voelt aan waar dat het kind naartoe wilt en stelt dan een ondersteunende
richtende vraag.
Zoals je ziet zorgt de opa voor de eerste stap en geleidelijk aan heeft hij ervoor gezorgd dat
het meisje nog alleen maar de pink vast heeft zodat zij zelfstandig met verder gaan.
De opa leest eigenlijk heel goed te taal van het meisje (ze geniet) dus ze gaan nog verder
en stoppen niet aan de camera.
Http://youtu.be/98T7vVQcdMo
Circulariteit: kind ↔ opvoeder :
Kinderen gaan door interactie gedrag oproepen.
Hieruit leert zowel het kind als de opvoeder.
- Het kind leert hieruit dat als hij/zij een bepaalde
handeling, gedrag of emotie uitvoert dat hij/zij
krijgt waar men om gevraagd heeft (kinderen
leren van opvoeders).
- De opvoeder leert dat als het kind het gevraagde
krijgt, het kind blij is en er niet meer achter gaat
vragen (opvoeders leren van kinderen).
Men moet kijken naar wat er positief verloopt. De media
heeft een zeer grote invloed.
o Bv: Gedrag versterken door geluid.
, Femke Wauters
1.2 Vermaatschappelijke van de opvoeding
Quote : It takes a village to raise a child De opvoeding gebeurt niet door 1 of beide ouders maar het
wilt zeggen dat verschillende mensen belangrijk zijn in het opvoeden van het kind voor de ontplooiing.
(grootouders, leerkracht, jeugdbeweging)
- Niet alleen mensen helpen aan de opvoeding maar ook het maatschappelijk verhaal
(overheid zijn wetten) meegeeft aan de opvoeding. Zoals de leerplicht
o Doel van de opvoeding Dat mensen zo snel mogelijk ingevorderd zijn in de maatschappij en zo snel
mogelijk kunnen meedraaien in de maatschappij.
1.2 Opvoeden : een maatschappelijke opdracht ?
Opvoeden als functioneel proces :
Hellinckx !
Er is een keten van interacties tussen opvoeder en kind op verschillende domeinen
Filmpje :
- Het kindje neemt een paar elementen (kookpotten, stopcontact zoeken voor iets te kunnen maken
en dat geluid na-aapt) van het dag dagelijks leven mee in zijn spel. Hij speelt het kook tafereel na.
- Het is belachelijk dat de ouders het proces in de gaten houdt en mee gaat begeleiden. Een
ondersteunde rol nemen door te zeggen dat het er bv lekker uitziet, zo wordt het kind nog meer
gestimuleerd en zich verder gaat ontwikkelen.
Kinderen mogen niet verplicht worden om dingen te doen waar ze zich niet
goed bij voelen. De opvoeder moet het gedrag van het kind observeren en
kijken waar het zich op zijn gemakt voelt en waar niet. Ouders kunnen hen
wel leren om een boodschap mee te geven.
• Bv: Een kind weet niet wie die een kus of een hand moet geven bij
Nieuwjaar.
Op zijn gemak -> kus
Niet zo op zijn gemak -> hand
Culturele boodschap: Gelukkig Nieuwjaar zeggen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller femkewauters1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.92. You're not tied to anything after your purchase.