Class notes
College aantekeningen Choices and Dilemmas
- Course
- Institution
De aantekeningen van de colleges van Choices and Dilemmas.
[Show more]
Seller
Follow
juliavanmarrewijk
Reviews received
Content preview
College aantekeningen Choices and Dilemma’sWeek 1 – College 1 Introduction to Ethics
What is ethics?
De provincie ethiek
o ‘Moraliteit’ verwijst naar opvattingen in de samenleving over goed en fout van menselijk
gedrag.
o Toch verschilt moraliteit van religie, politiek, recht en etiquette.
o ‘Moraliteit’ verwijst niet naar voorzichtigheidsnormen. Moreel gedrag ≠ voorzichtig gedrag.
o ‘Moraliteit’ verwijst naar een min of meer duurzame sociale instelling: normen die van
generatie op generatie worden overgedragen en waarvan het bestaan voorafgaat aan hun
acceptatie door individuele mensen.
o ‘Moraliteit’ verwijst naar gedrag met gevolgen voor anderen.
o Morele oordelen zijn niet alleen subjectief.
Het concept van een morele positie (R. Dworkin)
Wat moet ik doen om u ervan te overtuigen dat mijn standpunt een moreel standpunt is?
o Ik moet er redenen voor aanvoeren, maar niet elke reden is voldoende. Een moreel
standpunt (moral position) kan niet worden gebaseerd op:
• Vooroordelen
• Emotionele reacties
• Valse feitelijke stellingen
• De overtuigingen van anderen
o Ik moet de principes die mijn redenen veronderstellen oprecht onderschrijven.
o De morele argumenten die ik aanhaal veronderstellen niet alleen principes, maar ook meer
abstracte opvattingen over moreel redeneren.
The Object of Morality (G.J. Warnock)
o Als moraliteit een sociale instelling is, welke functie heeft ze dan?
o Het doel van moraliteit is om menselijke tekortkomingen te overwinnen. (G.J. Warnock)
o Het algemene doel van moraliteit is bij te dragen tot verbetering - of niet-achteruitgang - van
de menselijke hachelijke situatie, primair en in wezen door te proberen tegenwicht te bieden
aan ‘beperkte rationaliteit en beperkte sympathie’ en hun potentieel meest schadelijke
effecten.
Benaderingen voor de studie van moraliteit
o Niet-normatieve benaderingen: beschrijvende ethiek, meta-ethiek
o Normatieve benaderingen: algemene normatieve ethiek, toegepaste athiek
Niet-normatieve benaderingen
o Beschrijvende ethiek (Journalist)
• Het perspectief van de waarnemer
• Beschrijving en theorie van de heersende moraal
o Meta-ethiek (meer filosofisch)
Reflectie op
• De betekenis van moreel taalgebruik
• De verschillen met niet-moreel taalgebruik
• De aard van moreel oordeel
• Moraliteit en relativisme, moraal en pluralisme, enz. Enz ..
Normatieve benaderingen (een benadering van een persoon)
o Algemene normatieve ethiek
• Het perspectief van de deelnemer
• Systematisch-filosofische reflectie op de heersende moraal, o.a.
1
, Utilitarisme (Bentham, Mill)
Deontologie (Kant, Rawls)
Deugdethiek (Aristoteles, Aquinas, MacIntyre)
o Toegepaste ethiek, o.a. (in een specifiek gebied)
• Medische ethiek, bio-ethiek, enz. En ethiek in de gezondheidszorg?
Relativism and Pluralism
Moraliteit en relativisme (R. Brandt)
Soorten relativisme
o Cultureel relativisme: People can hold different views on the same moral issue.
Kritiek
• Relativisme met betrekking tot morele oordelen
• Relativisme met betrekking tot onderliggende morele normen
o Normatief relativisme: Chinezen denken anders dan Nederlanders. Maar we accepteren het
want dat is hun cultuur.
Moraliteit en pluralisme (A. MacIntyre)
Morele onenigheid: dat kan je overkomen, het kan worden opgelost.
o Wat moeten we doen?
• Objectieve feitelijke informatie delen.
• Eenduidige terminologie
• Acceptatie van een gemeenschappelijk raamwerk van morele normen
• Gebruik van (tegen) voorbeelden
• Analyse van argumenten (logica)
Relativisme is het idee dat een bepaald concept (waarheid, schoonheid, het goede etc.) niet op zich
staat, maar afhankelijk is van iets anders. Meestal wordt bedoeld dat waarheid relatief is.
Pluralisme is het bestaan van verschillende sociale en culturele subsystemen in een samenleving,
zoals de overheid, de rechtspraak, het bedrijfsleven, de vakbeweging, de pers en de kerk met elk
eigen belangen waarbij er sprake is van een zeker machtsevenwicht.
Rechtvaardiging
Ervan uitgaande dat het niet voldoende is om simpelweg te beweren dat iets juist is omdat we
geloven dat het juist is, zou het dan mogelijk zijn om morele oordelen te rechtvaardigen? Met
andere woorden, hoe kunnen we laten zien dat iets moreel juist is?
o Is het mogelijk om naar een onafhankelijke standaard te verwijzen?
• Interne rechtvaardiging
• Externe rechtvaardiging
Kunnen we rechtvaardigen dat we goede mensen behoren te zijn? Kunnen we rechtvaardigen
dat we een moreel leven moeten leiden? Met andere woorden, waarom zou je moreel zijn?
o Is een moreel leven leiden een met redenen omklede keuze? Is moraliteit uiteindelijk een
kwestie van redenen en redelijkheid of rationaliteit?
o Als een moreel leven leiden geen beredeneerde keuze is, is moraliteit dan een kwestie van
verlangen en overtuigingen, van gevoel?
Als een moreel leven leiden een met redenen omklede keuze is, zouden we daar dan over
kunnen spreken
• Morele kennis?
• Morele waarheid?
Knowledge and Truth in Morality
Sommige mensen zijn cognitief en sommige niet.
2
, Cognitivisme
o Naturalisme
o Intuïtionisme
Non-cognitivisme
o Emotivisme
o Prescriptivisme
Reflecterend evenwicht
Het cognitivisme beschrijft hoe mensen kennis verwerven, ordenen en gebruiken in hun gedrag.
Er wordt bij het cognitivisme vooral gekeken naar het waarnemen en verwerken van informatie.
Ook geeft het cognitivisme inzicht in de verwerkingsprocessen die in de hersenen van mensen
plaatsvinden.
Non-cognitivisme: Meta-ethische theorie volgens welke ethische uitspraken geen rationeel te
herleiden waarheidclaims zijn (dus uiteindelijk nooit waar-onwaar zijn). Een uitspraak als `Deze
tafel is vierkant` kan wel beoordeeld worden op waarheid, een morele uitspraak `Jan is slecht` zal
nooit waar of onwaar zijn.
The Ethical Perspective
1. A moral problem is a normative problem.
2. No appeal is made to authority or dogma to come to a moral judgement.
3. Moral judgements should be based on good arguments exclusively.
4. The points of view of all concerned are taken into account.
1. Een moreel probleem is een normatief probleem.
2. Er wordt geen beroep gedaan op autoriteit of dogma om tot een moreel oordeel te komen.
3. Morele oordelen moeten uitsluitend op goede argumenten zijn gebaseerd.
4. Er wordt rekening gehouden met de standpunten van alle betrokkenen
Moral Norms.
Gemeenschappelijke moraal (common morality) = universele moraal
o Mensen die zich inzetten voor moraliteit, begrijpen de fundamentele normen van moraliteit,
hoewel er verschillen van mening kunnen zijn over hun precieze betekenis, reikwijdte,
gewicht, enz.
o Fundamentele normen zijn onder alle omstandigheden van toepassing op alle mensen.
o De gemeenschappelijke moraal is het product van menselijke ervaring en geschiedenis, die
door iedereen wordt gedeeld.
o De gemeenschappelijke moraal is aanwezig in alle culturen van alle leeftijden.
o Geen plaats voor relativisme en pluralisme op het niveau van de fundamentele normen.
o Gemeenschappelijke moraliteit omvat morele overtuigingen, niet de normen die aan die
overtuigingen voorafgaan.
o Theorieën van gemeenschappelijke moraliteit zijn historische producten.
Bijzondere moraal (particular morality) ≠ universeel
o Veel normen zijn niet onder alle omstandigheden op alle mensen van toepassing. Deze
normen zijn niet vaag en abstract, maar specifiek en inhoudelijk rijk.
o Bepaalde morele waarden delen fundamentele normen met andere specifieke moraliteit,
maar niet hun specifieke normen.
o Bijzondere moraliteit voorziet in verantwoordelijkheden, professionele normen, enz.
o Soorten specifieke moraliteit: IA. Professionele moraal, medidale professionele moraliteit
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliavanmarrewijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67232 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now