Referentiekader
Referentiekader [de algemene samenhang van factoren die voor een persoon of een gemeenschap de
psychische werkelijkheid op een zeker ogenblik vormen] > bestaande uit: moraal, waarden, normen >
gevormd door: persoonlijkheid, cognitieve mogelijkheden, opvoeding, milieu, ervaringen, opleiding,
cultuur, geloofsovertuiging, enz.
Professionele verpleegkundige relatie
Relatie (Perlman, 1982)[een besef of gevoel van verbondenheid met een medemens] >
beroepsmatige relatie (Groen, 2006)[verhouding tussen twee of meer personen die gekenmerkt wordt
door de aanwezigheid van beroepskaders, vastgestelde rollen, taken en bevoegdheden, doelgerichtheid
en tijdsafbakening] > professionele verpleegkundige relatie (Emmens & van der Meulen, 2011)[de
werkgerelateerde relatie die je als verpleegkundige opbouwt met een zorgvrager].
Basishouding verpleegkundige
Basishouding verpleegkundige (Emmens & van der Meulen, 2011)
respect [de ander behandelen zoals jij behandeld wilt worden; gelijkwaardigheid van de
verpleegkundige en de zorgvrager; aandacht voor en inlevingsvermogen in de ander].
echtheid en openheid [congruentie van gedachten, gevoelens en gedrag, zich uitend in
congruentie van het inhoudsniveau en het betrekkingsniveau].
empathie [het inlevingsvermogen van de verpleegkundige om zich te verplaatsen in de ervarings-
en belevingswereld van de zorgvrager; laten blijken dat je begrijpt hoe de zorgvrager denkt, voelt,
zich gedraagt of het leven ervaart].
bondgenootschap [als professional beschikbaar zijn om samen problemen te onderzoeken, doelen
te formuleren en te kijken of je die doelen kunt realiseren].
grenzen stellen [de grens van het respecteren van andermans moraal ligt daar waar deze
beschadigend kan zijn voor de persoon zelf of voor anderen] & confronteren/spiegelen
[teruggeven wat je waarneemt aan gedrag door feedback te geven op gedrag].
2
, Betrokkenheid (Pool, 2007)
betrokken verpleegkundige: vraagt toestemming; overlegt; kent behoeften; is niets te veel; vrolijk;
humor; aardig; begaan; beschikbaar; zachtzinnig; vriendelijk; warm.
afstandelijke verpleegkundige: als een nummer; als een object; druk; efficiënt; onzekerheid; koud;
scherp; ruw; niet meer dan werk; alleen opdrachten.
Empathie
Empathie (van den Hoofdakker, 2001)[de mentale activiteit waarmee je de ander probeert te
begrijpen; je probeert de binnenwereld van de ander te leren kennen, je stelt je voor hoe de ander iets
innerlijk voelt en beleeft, je probeert je daar een beeld van te vormen].
Aspecten van empathie
twee aspecten (Groen, 2006):
o gevoelsmatige aspect: aanvoelen en begrijpen wat de ander voelt, beleeft en denkt.
o communicatieve aspect: verwoorden (verbaal) en tonen (non-verbaal) van de inleving.
twee niveaus (Vlaeminck, 2002):
o eerste niveau: empathie die dieper ingaat op de beleving van de ander.
o tweede niveau: empathie die de beleving verder uitdiept.
Compassie
compassie (Sogyal Rinpoche, 1994)[een gevoel van genegenheid of warmte voor degene die lijdt,
een helder erkennen van zijn behoefte en pijn, voortdurende praktische vastberadenheid om
datgene te doen wat mogelijk en nodig is om zijn lijden te verzachten].
compassie (van der Singel, 2008)[een communicatief proces waarin onder andere emotionele en
rationele aspecten een rol spelen en heeft verband met leed dat wordt veroorzaakt door blijvend
verlies van mogelijkheden of van zaken die voor iemand belangrijk zijn].
Aspecten van compassie
Vraag 1. Is compassie een emotie met een gevoelsmatige en een rationele kant? > ja.
Vraag 2. Kent compassie eigenbelang als motief of niet? > ja.
Vraag 3. Wat levert compassie op? > onderdeel van de zorg, erkenning.
Uitgangspunten voor een dialoog (de Boer, 1980):
intentionaliteit: iedere gesprekspartner heeft iets te zeggen.
integriteit: de ander nemen zoals hij is.
rationaliteit: verantwoordelijkheid en toerekeningsvatbaarheid.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eva1990. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.75. You're not tied to anything after your purchase.