Fysiologie, zorg en begeleiding
Hoofdstuk 1: Huid- en handhygiëne
1. De belangrijkste structurele kenmerken van de epidermis (=buitenste
huidlaag/opperhuid) beschrijven en het functionele belang ervan verklaren.
De epidermis bestaat uit een meerlagig plaveiselepitheel met verschillende cellagen.
De dikke huid die wordt aangetroffen op de handpalmen en de voetzolen, bevat vijf
lagen. De dunne huid die de rest van het lichaam bedekt, bestaat slechts uit vier
lagen.
Functie
Bescherming
Temperatuurregeling
Vorming en opslag van voedingsstoffen
Zintuiglijke gewaarwordingen
Uitscheiding en afscheiding van klierproducten
2. Het verband tussen zonlicht en de vorming van vitamine D3 beschrijven.
Tijdens blootstelling aan UV-straling zetten epidermiscellen in het stratum spinosum
en het stratum basale een aan cholesterol verwant steroïde om in vitamine D 3.
Dit product wordt opgenomen, omgezet en door de lever afgegeven en daarna door
de nieren omgezet in een hormoon dat noodzakelijk is voor de opname van calcium
en fosfor door de dunne darm. Wanneer onvoldoende vitamine D 3 wordt
aangemaakt, kunnen de beenderen zwakker en buigzamer worden.
-1-
,3. De structuur en de functies van de dermis (=lederhuid) beschrijven.
De dermis ligt onder de epidermis en bestaat uit twee belangrijke onderdelen:
Een oppervlakkig gelegen papillaire laag
→ Bestaat uit losmazig bindweefsel. De epidermis wordt door deze laag
ondersteund en gevoed.
Een dieper gelegen reticulaire laag
→ Bestaat uit een onderling verbonden netwerk van dicht, onregelmatig
bindweefsel. In deze laag zijn zowel elastische vezels (=bieden stevigheid) als
collagene vezels (=beperken de buigzaamheid om beschadiging te voorkomen)
aanwezig.
Functie
De dermis, cutis of lederhuid biedt mechanische sterkte, buigzaamheid en
bescherming voor de ondergelegen weefsels. De dermis is sterk doorbloed en bevat
verschillende zintuigen die informatie bieden over het uitwendige milieu.
4. De structuur en de functies van de hypodermis (=subcutis) beschrijven.
De hypodermis bestaat uit losmazig bindweefsel met veel vetcellen. Deze vetcellen
voorzien zuigelingen en kleine kinderen van een laagje ‘babyvet’, dat een rol speelt
bij de beperking van warmteverlies.
Functie
Energiereserve
Schokbreker tegen mogelijke verwondingen
Stabiliseren van de positie van de huid t.o.v. de ondergelegen weefsels
5. De verschillende soorten klieren in de huid beschrijven en de klierproducten
van deze klieren noemen.
De huid bevat twee typen exocriene klieren:
Talgklieren (=olieklieren)
→ Scheiden een vettig klierproduct (=talg) af in de haarfollikel of, in sommige
gevallen, op de huid. Naarmate de kliercellen rijpen, vormen ze grote
hoeveelheden vetten.
Zweetklieren
o Apocriene zweetklieren
→ Scheiden hun producten af in de haarfollikels van de oksels, rond
de tepels en in de schaamstreek. Het zweet is een voedingsbron voor
bacteriën, die de lucht ervan versterken.
o Merocriene zweetklieren (=eccriene zweetklieren)
→ Gekronkelde, buisvormige klieren die hun klierproducten direct op
het oppervlak van de huid afgeven. Ze zijn veel talrijker en liggen meer
verspreid dan apocriene klieren.
-2-
, 6. Verklaren hoe de huid op beschadiging reageert en zichzelf herstelt.
Doordat in het epitheel en bindweefsel van de huid stamcellen aanwezig zijn, kan de
huid zich effectief herstellen. Na een verwonding vervangen cellen van het stratum
basale de epitheelcellen, en stamcellen uit het bindweefsel vervangen cellen die in
de dermis verloren zijn gegaan.
7. Het onderscheid kennen tussen transiënte en residente microbiota (‘flora’).
Transiënte flora zijn kiemen die zich op het oppervlak van de huid bevinden. Het zijn
kiemen uit de omgeving die kunnen (over)leven en vermenigvuldigen, maar je kan ze
wel verwijderen door een aangepaste handhygiëne toe te passen. De mate waarin ze
een persoon ziek kunnen maken hangt af van het soort micro-organisme, de
hoeveelheid die aanwezig is en de weerstand van de gastheer.
Residente microbiota zijn micro-organismen die altijd aanwezig zullen zijn op de
handen. Ze (over)leven op het huidoppervlak, maar zijn ook dieper gelegen in de huid
(=in de talgklieren, de haarfolikels en de huidplooien). 10 à 20% van deze organismen
bevindt zich in de diepere lagen. Dit wil zeggen dat we onze handen nooit steriel
kunnen maken, ook niet wanneer we de gepaste handhygiëne gaan toepassen. Ze
maken mensen echter wel niet zo snel ziek.
8. Het onderscheid kennen tussen handen wassen, handontsmetting en
chirurgische handontsmetting met betrekking tot de huidflora.
Handen wassen
Het mechanisch verwijderen van vuil en micro-organismen
Transiënte flora wordt 90 à 95% verwijderd
Hygiënische handontsmetting
Chemisch doden van micro-organismen/reductie transiënte flora
Chirurgische handontsmetting (=rubben)
Transiënte flora doden
Residente flora verminderen
Microbiële vrijgave onder basisniveau houden tot einde procedure
9. De indicaties kennen voor handen wassen, handontsmetting en chirurgische
handontsmetting.
Handen wassen
Persoonlijke hygiëne zorgverlener
o Voor de aanvang van het werk of rustpauze
o Na contact met eigen slijmvliezen of lichaamsvochten
(=bv. na het snuiten van de neus of na gebruik van het toilet)
Specifieke situaties
o Zichtbaar bevuilde handen
(=handen wassen + ontsmetten met handalcohol)
-3-
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sierensjanne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.22. You're not tied to anything after your purchase.
