Dit document betreft een volledige samenvatting van het vak De Werkende Organisatie van de opleiding Facility Management aan de Hanzehogeschool. Het document is gemaakt in het collegejaar 2019/2020. Het bevat (een deel van) de boeken Huisvestingsmanagement, Basisboek Facility Management, Kantoorinn...
Een programma van eisen is een geordende verzameling van gegevens over de
huisvestingsbehoefte. Het gaat om een opsomming van kwantitatieve en kwalitatieve
randvoorwaarden en eisen waaraan een huisvestingsoplossing moet voldoen. Het in kaart
brengen van eisen, wensen en randvoorwaarden wordt programmeren genoemd.
Volgens NEN 2658 Programma’s van eisen voor gebouwen en bijbehorende
projectprocedure dient een PVE te bestaan uit drie onderdelen:
1. Randvoorwaarden
2. Karakteristieken van de te huisvesten doelgroep
3. Eisen aan het object
De SBR 258 bevat een handleiding voor het opstellen van een PVE:
1. Gebruikseisen eisen en wensen betreffende de huisvesting
2. Functies en prestaties vertaling van de kenmerken naar ruimtelijke-bouwkundige
eisen en wensen
3. Beeldverwachtingen o.a. de uitstraling en bouwstijl
4. Interne voorwaarden financieel-economische voorwaarden, tijdsduur etc
5. Externe eisen en voorwaarden eisen vanuit de ruimtelijke ordening en andere
wet- en regelgeving
In SBR Bouwstenen: Gids bij het maken van een programma van eisen wordt een andere
indeling voor de PVE gehanteerd. Het onderscheidt zes bouwstenen:
1. Projectdefinitie algemene beschrijving van de huisvestingsopgave
2. Gebruiksfuncties waar de locatie in moet voorzien en waaraan het gebouw
onderdak moet bieden
3. Waarden waarden die de organisatie uit het oogpunt van de
gebruiksmogelijkheden aan de gebruiksfuncties toekent
4. Beeldvorming geeft inzicht in de werking en de ruimtelijke en technische
consequenties van de gebruiksfuncties met de daaraan toegekende waarden
5. Budgetten het beschikbare budget en milieudoelen
6. Normen technische vertaling van de in gebruikerstaal verwoorde waarden en
dienen als maatstaven waarmee het ontwerp voor het gebouw kan worden getoetst
Bij een PVE wordt er vaak onderscheid gemaakt in een functioneel of ruimtelijk PVE en een
technisch PVE.
Bij het PVE zijn er twee niveaus te onderscheiden: een conceptueel niveau en de concrete
uitwerking. Belangrijke aspecten van het organisatieconcept zijn:
- De visie, missie en strategie van de organisatie
- Het organigram
- De organisatiecultuur
- De bedrijfsprocessen
1
,Belangrijke aspecten van een huisvestingsconcept zijn:
- De algemene uitgangspunten ten aanzien van de toedeling en het gebruik van
ruimten en voorzieningen
- De verschijningsvorm
- Het type gebouw
- De materialisatie
De huisvestingsbehoefte wordt voornamelijk afgeleid uit de te huisvesten activiteiten en
bedrijfsprocessen. Hierbij is heldere informatie over het organisatieconcept en het
huisvestingsconcept essentieel.
In kantoorgebouwen is de keuze voor het kantoorconcept van grote invloed op de
ruimtebehoefte, de indeling van het gebouw en het gebruik van het gebouw. Hieraan liggen
verschillende visies ten grondslag over effectiviteit en efficiency, keuzevrijheid in plaats van
tijd van werken en het faciliteren van communicatie en concentratie.
Een type is een abstracte, geschematiseerde weergave van een reeks objecten (organisaties,
personen, gebouwen) met overeenkomende kenmerken. Daarbij wordt een versimpeling
toegepast van de werkelijkheid.
SBR 258 onderscheidt vijf fasen in de ontwikkeling van een globaal naar gedetailleerd
programma:
1. Globaal PVE
2. Basis-PVE als onderlegger voor het structuurontwerp
3. PVE voor het voorlopige ontwerp (VO)
4. PVE voor het definitieve ontwerp (DO)
5. Definitief PVE
In de praktijk wordt er met drie soorten PVE’s gewerkt (Rijksgebouwendienst, 1955):
- Globaal PVE voor het voorlopige ontwerp haalbaarheid toetsen voor het budget,
toetsen op geschiktheid, gebruik maken van cijfers uit referentieprojecten
- Basis-PVE voor het definitief ontwerp gaat vooral om een heldere beschrijving van
de te huisvesten organisatie, daarnaast moet het inzicht geven in de vereiste functies
en prestaties van het gebouw, de symbolische functie en de interne en externe eisen
en voorwaarden
- Gedetailleerd PVE ten behoeve van het bestek dit bevat alle technische gegevens,
het dient als basis voor het definitieve ontwerp en voor de contractstukken
Functionele eisen of functie-eisen beschrijven het gebouw in termen van ‘het gebouw moet
geschikt zijn voor’. Er wordt mee aangegeven welke activiteiten in het gebouw mogelijk zijn.
Prestatie-eisen geven aan waaraan het gebouw moet voldoen om het beoogde gebruik
mogelijk te maken. Het gaat hierbij om de gevraagde prestaties, zonder dat de materialen of
constructies worden voorgeschreven. Het bepaalt de gekwantificeerde eigenschappen, die
meetbaar zijn.
Beschrijvende eisen zijn in de vorm van materiaal- of product gebonden specificaties.
2
,Het prestatiebeginsel houdt in dat de opdrachtgever op basis van een set prestatie-eisen een
voorlopig ontwerp, beeldverwachtingen en een raming van de kosten verschillende
bedrijven uitnodigt om een definitief ontwerp te maken.
Een ruimtetabel of ruimte-relatieschema is een goed hulpmiddel om de geformuleerde eisen
te kunnen visualiseren. Het maakt primaire, secundaire en negatieve relaties zichtbaar. Bij
een primaire relatie is het van vereist om dichtbij elkaar te zitten, bij secundair is het
wenselijk maar niet noodzakelijk en bij een negatieve relatie is ruimtelijke afstand vereist,
bijvoorbeeld door geluidsoverlast.
Een manier om problemen omtrent grote informatiestromen op te lossen is het opslaan en
verwerken van informatie met behulp van computermodellen en databases. De
opdrachtgever krijgt dan geen incomplete of gedateerde rapporten meer, maar een enkele
database of website waarin alle informatie een eigen specifieke plek heeft.
BriefBuilder kent drie bouwstenen om een ontwerp systematisch vast te leggen:
1. Elementen de basisbouwstenen, zoals een ruimte, processen of doelen
2. Eigenschappen eisen die aan elementen worden gesteld
3. Relaties deze verbinden de verschillende elementen
De P360-methode ondersteunt het specificeren, programmeren en contracteren van
projecten. De tool ondersteunt een integrale en systematische aanpak. De methode kent de
volgende gelaagdheid: belanghebbenden, ambities en eisen.
Builder Information Modeling (BIM) is ontwikkeld door het bouwen en managen van grote
infrastructurele werken. De laatste jaren is er een opkomende aandacht door de
opdrachtgever. Programmatische informatie wordt opgenomen in het model:
- Eisen worden gekoppeld aan ruimtelijke elementen en kunnen vergeleken worden
met eigenschappen van deze elementen.
- Constraints worden opgenomen in definities van ruimten en bouwelementen.
- Doelen worden geanalyseerd aan de hand van eisen en constraints.
3
, De compleetheid en consistentie van de BIM maakt brede, gedetailleerde en betrouwbare
analyses mogelijk van het complete ontwerp. Het zorgt ook voor continuïteit gedurende de
hele levenscyclus.
Manieren om aan de benodigde gegevens te komen voor een PVE:
- Analyse van de huidige organisatie op verschillende schaalniveaus
- De huisvestingsstrategie of het (langetermijn)huisvestingsplan
- Analyse van de bestaande huisvesting
- Kennis en ervaringen van opdrachtgevers en adviseurs
- Een bestaande PVE gebruiken als checklist
- Vergelijkbare projecten opzoeken
- Referentieprojecten bestuderen
- Vakliteratuur raadplegen
Gebouwen met dezelfde functie of vergelijkbare functies zijn goede informatiebronnen. Bij
een Post-Occupancy Evaluation (POE) ligt de nadruk op het gebruik en de beleving van het
gebouw. Je spreekt van Building Performance Evaluation (BPE) of Building Performance
Assessment (BPA) als de evaluatie zich uitstrekt tot andere aspecten zoals kosten en
techniek.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Willemijnnooter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.40. You're not tied to anything after your purchase.
