Collegedictaat met alle uitgewerkte hoorcolleges, gegeven tijdens de minor Fysiotherapie & Kinderen (module C). In dit document vind je zowel de hoor- en werkcolleges die in periode 2/4 worden gegeven. Dit is achtergrondinformatie voor het praktijktentamen aan het eind van de minor.
Hoorcollege 9 “Spraak- en taalontwikkeling” ..................................................................................... 27
Werkcolleges ....................................................................................................................................... 29
Werkcollege 1 “Behandelen van spasticiteit bij kinderen met cerebrale parese” .............................. 29
Werkcollege 2 “Cerebrale parese en handfunctie” ............................................................................ 34
Werkcollege 4 “Spina bifida en OPBL” .............................................................................................. 44
Werkcollege 5 “Downsyndroom en hypotonie” .................................................................................. 47
2
,HOORCOLLEGES
HOORCOLLEGE 1 “CEREBRALE PARESE”
Cerebrale parese zijn ‘aandoeningen in de ontwikkeling van beweging- en houdingsregulatie
die activiteiten beperken en veroorzaakt worden door non-progressieve laesies in het zich ont-
wikkelende centrale zenuwstelsel van de foetus of het pasgeboren kind’. Vaak komt cerebrale
parese in combinatie met problemen in de:
§ Zintuigelijke waarneming (visus, gehoor); § Voeding;
§ Cognitie; § Gedrag;
§ Communicatie; § Epileptische stoornis.
§ Perceptie;
Risicofactoren
Cerebrale parese is een heterogene aandoening in etiologie, uitingsvorm en ernst. Risicofac-
toren voor het ontstaan zijn:
§ Beschadiging of abnormale ontwikkeling van het brein: vanaf conceptie tot 1 jaar. Min-
der dan 10% ontstaat tijdens de geboorte;
§ Prematuriteit (< 37 weken) of postmaturiteit (> 42 weken);
§ Periventriculaire leucomalacie: beschadiging van de witte stof, graad 1-4. < 33 weken,
38% PLV;
§ Peri- en intraventriculaire hemorragie;
§ Cerebrale infecties.
Hierdoor ontstaan malformaties en/of laesies van de hersenen. De plaats en de uitgebreidheid
bepalen de ernst.
Geboorte
Normaal wordt een baby geboren bij een termijn van 37 en 42 weken. In 7-8 van de gevallen
is er sprake van een premature geboorte. Het protocol bij een dreigende vroeggeboorte is
afhankelijk van de termijn van de zwangerschap.
Termijn zwangerschap Maatregelen
24-34 weken § Stimuleren van longrijping;
§ Injecties met corticosteroïden;
§ Weeënremmers;
§ 24-48 uur;
§ Baby opgenomen in NICU.
34-36 weken § Corticosteroïden geen meerwaarde;
§ Geen weeënremmers;
§ Opname couveuse afdeling.
36-37 weken § Bevalling in het ziekenhuis;
§ Controle kinderarts;
§ Naar huis of opname in het ziekenhuis.
Prevalentie
Cerebrale parese komt meer voor bij kinderen die prematuur geboren zijn. Hoe vroeger een
kind is geboren, hoe groter de kans is op het krijgen van cerebrale parese. Met name baby’s
die met minder dan achtentwintig weken zijn geboren lopen een groot risico (ongeveer 100 op
de 1000 kinderen).
Indeling op klinische kenmerken
Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen verschillende typen cerebrale parese. De
klinische kenmerken kunnen worden onderverdeeld in:
§ Spastische cerebrale parese; § Atactische cerebrale parese;
Spasticiteit
De spiertonus wordt hoofdzakelijk geregeld door de output van het alfa-motorneuron. Dit neu-
ron ontvangt zowel inhiberende signalen (GABA-signalen) van de hersenen als exciterende
informatie van de spieren en de huid. Door beschadiging van de hersenen komt er onvol-
doende GABA (gamma-ambinoboterzuur) vrij: dit is een neurotransmitter in het ruggenmerg.
Het niet in balans zijn van deze inhiberende en exciterende signalen resulteert in een ver-
hoogde spiertonus.
Spastische bewegingsstoornissen kunnen worden onderverdeeld in snelheidsafhankelijke
weerstand:
1. Stoornissen in spieractivatie;
2. Stoornissen in spierstijfheid;
3. Stoornissen in spierlengte.
Piramidaal syndroom
De symptomen van het Piramidaal syndroom zijn:
§ Verhoogde myotatische reflexactiviteit § Knipmesfenomeen;
(monosynaptisch); § Abnormale primaire posturele
§ Clonus; reflexen;
§ Verlaagde of pathologische exterocep- § Parese;
tieve reflexactiviteit (polysnaptisch); § Synergiën;
§ Hypertonie; § Verlies van geïsoleerde wille-
§ Vergrote reflexogene zone; keurige bewegingen.
Vormen van spasticiteit
Verschillende vormen van spasticiteit zijn:
§ Dystonie; § Hyperreflex en clonus;
§ Unilaterale spasticiteit; § Ataxie;
§ Knipmes; § Choreo-ataxie.
Ataxie Spasticiteit Dyskinesie (dysto-
nie, athetose)
Hypertonie
Dronkemansgang
Weinig actieve bewegingen
in de getroffen extremiteit
Bewegingen erg ongericht
in snelheid, kracht, richting
en afstand
(Zeer) sterke tonuswisselin-
gen (hypo- hypertoon)
Bewegingen veelal in patro-
nen
Lage basis (houdings-)to-
nus
Onvoorspelbaar in actieve
bewegingen
Neiging tot (passieve) be-
wegingsbeperkingen
Bewegingen enigszins on-
gericht (qua snelheid,
kracht, richting, afstand)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wd-fysiotherapie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.
