Summary
Samenvatting Biomedische kennisbasis periode 1.2 het ademhalingsstelsel
- Course
- Institution
- Book
samenvatting. niet gecheckt op spelling. bevat ook pathologie en farmacologie + en stukje proactive nursing zorgthema 4
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
FollowrianneBA1
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 15: het ademhalingsstelsel15.1 Het ademhalingsstelsel, dat bestaat uit delen voor
luchtverplaatsing en delen voor gaswisseling, heeft verschillende
elementaire functies.
Uitwisseling van zuurstof en kooldioxide vindt plaats in de alveoli , ofwel longblaasjes. De
oppervlakken hiervan zijn kwetsbaar, ze moeten dun zijn om snelle diffusie tussen bloed en lucht
mogelijk te maken.
Het ademhalingsstelsel heeft 5 basale functies:
1. Het vormt een groot oppervlak voor gaswisseling tussen de lucht en het bloed
2. Het verplaatsen van lucht van en naar het gaswisselingsoppervlak in de longen
3. Bescherming van de alveolaire oppervlakken tegen uitdroging en temperatuurveranderingen
en verdediging tegen binnendringende ziekteverwekkers.
4. De vorming van geluiden waardoor spraak, zang, en andere vormen van communicatie
mogelijk zijn.
5. De reukzin bevorderen door de reukcellen in de neusholten.
De belangrijkste anatomische onderdelen zijn de neus, de farynx (keelholte), larynx (strottenhoofd),
trachea (luchtpijp), de bronchiën en de longen die de bronchiolen en de alveoli bevatten.
Luchtwegen kunnen verdeeld worden in een gedeelte voor geleiding van lucht, en een gedeelte voor
de gaswisseling. De luchtwegen filteren, verwarmen, en bevochtigen ook de lucht die zij vervoeren.
Het respiratoire slijmvlies bekleedt de buizen van het ademhalingsstelsel.
Slijmvlies in een dekweefsel met slijmcellen. Het respiratoire slijmvlies bestaat uit respiratoir
epitheel: cilinderepitheel met trilharen dat veel slijmcellen bevat en een ondergelegen losmazig
bindweefsel (lamina propria) dat slijmklieren bevat die hun klierproduct afgeven op het oppervlak
van het dekweefsel.
,15.2 De neus
Onder normale omstandigheden komt lucht het ademhalingsstelsel binnen via de gepaarde
uitwendige neusopeningen of neusgaten. Het vestibulum nasi is de ruimte die door de flexibele
,weefsels van de neus wordt omsloten. Hier steken ruwe haren door de neusgaten naar buiten, deze
beschermen de neusholte.
De maxilla (kaakbeen), os nasale (neusbeen), os frontale (voorhoofdsbeen), os ethmoidale
(Zeefbeen), en os sphenoidale (Wiggenbeen) vormen de laterale en bovenste wanden van de
neusholte.
Groeven in de neusschelpen zorgen ervoor dat lucht wervelt net als water in een stroming, kleine
deeltjes komen in contact met het slijm op de bekleding van de neusholte en dit bevorderd filtratie
maar ook extra tijd om te worden verwarmd en bevochtigd.
Bekercellen en slijmklieren vormen slijm dat de oppervlakken van de neusholte en gedeelte van de
luchtwegen omspoelt, trilharen verplaatsen dit slijm en eventueel aanwezige deeltjes in de richting
van de farynx waar ze kunnen worden ingeslikt.
Als ingeademde lucht giftige dampen, grote hoeveelheden stof en vuil, allergenen, of
ziekteverwekkers bevat wordt vaak meer slijm gemaakt en ontstaat de ‘loopneus’.
De farynx.
de farynx of keelholte hoort bij het spijsverteringsstelsel én het ademhalingsstelsel. Deze loopt vanaf
de neusopeningen naar de toegang tot de larynx en de oesofagus. Hij bestaat uit de:
nasofarynx: via de inwendige neusopeningen met de neusholte verbonden en loopt tot de achterste
rand van het zachte gehemelte. De achterste wand bekleed met trilhaarepitheel bevind zich aan
weerszijden een keelamandel en de doorgang naar de buis van Eustachius.
Orofarynx: loopt vanaf het zachte gehemelte naar de basis van de tong, in het laterale deel liggen de
gehemelteamandelen.
Laryngofarynx: smal tussen het os hyoideum en toegang tot de oesofagus, stoffen richting het
spijsverteringskanaal passeren hierlangs en zijn bekleed met gelaagd plaveiselepitheel dat bestand is
tegen mechanische slijtage, agressieve stoffen en binnendringende ziekteverwekkers.
De Larynx.
via een smalle openingen die de glottis (stemspleet) wordt genoemd komt lucht de larynx binnen.
Deze bestaat uit 9 kraakbeendelen die door banden, skeletspieren of beide op hun plaats worden
gehouden. De drie grootste zijn het strottenklepje, schildkraakbeen, en ringvormig kraakbeen.
Strottenklepje, steekt boven de stemspleet uit, tijdens het slikken komt de larynx omhoog en vouwt
het elastische klepje naar achter over de stemspleet, hierdoor komt vloeistof of voedsel niet in de
luchtwegen.
Schildkraakbeen, vormt een groot deel van de voorste en laterale oppervlakken van de larynx. De
voorste rand vormt de adamsappel.
Het ringvormig kraakbeen, dat de larynx aan de achterkant ondersteunt ligt iets lager, het beschermt
samen met het schildkraakbeen de stemspleet en toegang tot de trachea, de brede oppervlak biedt
een aanhechtingspunt.
Drie paar kleinere kraakbeenstukken : cartilago arythenoidea, cartilago corniculata, cartilago
cuneiformis. Worden door ringvormig kraakbeen ondersteund, twee paren banden ingesloten door
dekweefselplooien, lopen over de larynx tussen het schildkraakbeen. Door de kleinere stukken wordt
de stemspleet verkleind, het bovenste paar ookwel de valse stembanden genoemd, zijn behoorlijk
stug. Ze voorkomen dat vreemde voorwerpen de glottis binnenkomen en beschermen de ware
, stembanden. Deze bevatten elastische ligamenten die van het schildkraakbeen naar het cartilago
arythenoidea lopen.
Voedsel zorgt bij de stembanden voor een hoestreflex, dan blijft de glottis gesloten.
Cystic fibrosis CF: is een erfelijke ziekte die door een defect van het slijmvlies van de luchtwegen
wordt veroorzaakt. Bij patiënten met CF vormen bekercellen in dit slijmvlies een dik stroperig slijm
dat niet door trilharen kan worden verplaatst. Slijm blokkeert kleinere doorgangen van de
luchtwegen, dit bemoeilijkt de ademhaling en doordat normale afweer is uitgeschakeld (trilharen)
neemt kans op infectie toe. Mensen worden zelden ouder dan dertig jaar, overlijden vaak aan
infecties van de longen en hartfalen als gevolg. Gevolg van een defect gen op chromosoom 7.
Vorming van geluid
lucht die door de stemspleet passeert, zorgt voor trilling van de stembanden waardoor geluidsgolven
worden gevormd. Toonhoogte hangt af van de diameter, lengte, en spanning van de trillende
stembanden. Kort en dun trilt snel waardoor geluid hoog is, dik en lang trilt langzamer waardoor een
geluid een lage toon heeft.
Spanning wordt gereguleerd door skeletspieren die de positie van het cartilago arythenoidea
beïnvloeden. Verdere versterking en resonantie vinden plaats in de farynx, de mondholte, neusholte,
en neusbijholten.
Trachea
luchtpijp is een taaie, buigzame buis met een diameter van circa 2,5 centimeter en een lengte van
ongeveer 11 centimeter. Begint bij de zesde halswervel waar hij aan het ringvormig kraakbeen is
aangehecht.
Hij eindigt in het mediastinum op het niveau van de vijfde borstwervel, hier vertakt hij in 2
bronchussen. De wanden worden door 15 tot 20 kraakbeenstukken verstevigd, deze u vormige
stokken beschermen de luchtwegen. De open gedeelte liggen aan de achterkant tegen de oesofagus
aan, hierdoor kan de achterwand vervormd worden wanneer grote bolussen zig naar beneden
verplaatsen. De uiteinden van kraakbeenstukken zij door de m. trachealis met elkaar verbonden,
hierdoor kan de diameter worden gewijzigd door spieren van het autonome zenuwstelsel.
Blokkade van de trachea: worden meestal door hoesten uitgedreven. Als de betrokkene kan spreken
of geluid kan uitbrengen zijn de luchtwegen nog open en zijn noodmaatregelen niet nodig. Indien dit
niet zo is, kan de heimlichmanoeuvre gedaan worden, hulpverlener drukt dan op de buik onder het
diafragma waardoor het omhoog gebracht wordt en de druk de blokkade kan verwijderen. Ook kan
er intubatie overwogen worden als de weefsels zijn opgezwollen, als de trachea geblokkeerd blijft
kan een tracheostomie worden uitgevoerd.
Bronchiën.
de linker en rechter primaire bronchus, deze wanden lijken op die van de trachea, bestaand uit
trilhaarepitheel en met u-vormig kraakbeen omgeven. De rechter primaire bronchus heeft een
grotere diameter en een minder scherpe hoek naar de long, hierdoor komen daar juist de meeste
vreemde voorwerpen naar binnen.
In beide longen vertakt de primaire bronchus zich tot steeds kleiner wordende luchtwegen die de
bronchusboom vormen. Als de primaire bronchi de longen binnengaan vertakken ze tot secundaire
bronchi die doorlopen i n longkwabben, ze vertakken zich aan beide kanten tot 9 of tien tertiaire
bronchi elke tertiaire bronchus voorziet een specifiek van lucht – een bronchopulmonair segment –
waar hij herhaardelijk vertakt tot kleinere bronchi.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rianneBA1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now