In een bedrijf is er sprake van bijstelling, de bijbesturing als je ziet dat een gesteld doel niet gehaald
wordt.
6.1.1
Waarom besturen?
Sturing is een belangrijke managementactiviteit. Managers moeten er namelijk voor zorgen dat
doelstellingen gehaald worden. Via sturing houden bedrijven het organisatieproces onder controle.
Er zijn verschillende redenen waarom een bedrijf aan sturing moet doen:
1 Aanpassen aan gewijzigde omstandigheden
Tijdens de uitvoering van de planning zal het bedrijf in de gaten moeten houden of de
omstandigheden en aannames die het bedrijf bij de planning deed nog steeds gelden. Dit kan
gemeten worden door het uitvoeren van interne en externe metingen. Dit meten en ingrijpen doet
het bedrijf dus om te reageren op gewijzigde bedrijfsomstandigheden.
2 Verminderen van fouten en het voorkomen van een opeenstapeling aan fouten
Als het bedrijf fouten niet zou verminderen en voorkomen, zouden ze zich opstapelen en op den
duur grote schade kunnen veroorzaken.
3 Kunnen omgaan met complexiteit
Hoe groter een bedrijf wordt, hoe complexer het bedrijf wordt. Toch zal het bedrijf effectief moeten
blijven. Sturing wordt daardoor steeds belangrijker om de bedrijfsactiviteiten nog te kunnen
coördineren.
4 Minimaliseren van kosten
Hier is sturing bedoeld om de kosten laag te houden.
6.1.2
Vormen van sturing
Een bedrijf kan achteraf constateren dat ze haar doelen niet gehaald heeft en zal dan ‘voor de
volgende ronde’ bijsturen. Dat noemen we corrigerende of curatieve sturing.
Behalve corrigerende sturing is er ook preventieve sturing. Dit is sturing waarbij het bedrijf vooraf
probeert fouten of het niet halen van doelen te voorkomen.
6.1.3
De criteria voor de effectiviteit van sturing
Als een bedrijf aan de slag gaat om de marketingdoelstellingen te sturen, wil ze uiteindelijk ook
weten of de methode werkt, effectief is. Effectieve sturingssystemen lijken enkele algemene
,eigenschappen met elkaar te delen. Het belang van deze eigenschappen verschilt van situatie tot
situatie.
Er zijn verschillende criteria voor de effectiviteit van sturingsmethoden. De volgende vragen kunnen
helpen bij het bepalen van de effectiviteit van de sturingsmethoden:
- Is er een duidelijk verband tussen de sturingsmethode en het gewenste resultaat (doel)?
- Wordt de juiste sturingsmethode gebruikt?
- Is de methode objectief?
- Is de methode compleet? Leidt ze tot het bereiken van alle gewenste resultaten?
- Is de methode snel genoeg?
- Is de methode accuraat?
- Wordt de methode door iedereen aanvaard?
- Ziet iedereen het nut van de methode in?
6.2
Sturing via een systeembenadering
De systeemkunde heeft een waardevolle bijdrage geleverd aan de bedrijfskunde. Er bestaat een
duidelijke relatie tussen sturing en het stellen van doelen. Je plant eerst je doel en vervolgens ga je
naar dat doel toesturen. Dit kiezen van het doel noemen we normstelling. We spreken de norm af
waar we later de prestatie aan gaan afmeten.
Het gekozen doel wordt in de stuurfase telkens in de gaten gehouden.
Het sturen naar het gekozen doel kan op de volgende manieren aangepakt worden:
Er is nog een derde sturing, de gelijklopende sturing. Deze sturing vindt tijdens het proces plaats en
leidt meteen tot een aanpassing. Feitelijk betreft het hier natuurlijk een (snel) terugkoppelend
systeem. Waarbij de voorwaarde dan wel is dat de feedback heel erg snel tot actie leidt.
6.2.1
De voorwaarts koppelende sturing
Op basis van planning wordt een bepaalde te bewerken invoer het bedrijf ingestuurd. Door deze
ingaande stroom al te meten voor ze het bedrijf bereikt, kan het bedrijf vooraf controleren of de
procesgang goed zal verlopen. Uitgangspunt voor deze controle is dat de norm die het bedrijf in de
planning heeft gesteld. Klopt er iets niet, dan kan het bedrijf ingrijpen door middel van een
regelactie. Ook kan een bedrijf proberen het interne organisatieproces zo bij te sturen dat dit de
afwijkende invoer zal compenseren. Dit sturingssysteem wordt ook wel een meet- en regelsysteem
genoemd.
Dit proces heet een voorwaarts koppelend sturingsproces, omdat de vergelijking van de metingen
van de invoer en de norm leiden tot een ingreep naar voren, het proces dat nog komen gaat.
Feedforward is een andere benaming van dit preventieve meet- en regelproces.
6.2.2
De achterwaarts koppelende sturing
, Als er afwijkingen van de norm worden geconstateerd, wordt er ingegrepen. Dit kan door het
organisatieproces te verbeteren of de invoer bij te sturen (regelen). We noemen dit een
terugkoppelend sturingsproces omdat de meetgegevens aanleiding kunnen geven tot een ingreep
die enige stappen teruggaat in het organisatieproces. Het terugkoppelend proces is wat we noemen
een curatieve (corrigerende) sturingsvorm.
6.3
Sturing volgens Merchant
De Amerikaanse hoogleraar Kenneth Merchant (1985) onderscheidt drie vormen van sturing:
1 Resultatensturing
Resultatensturing betreft een terugkoppelend sturingsproces. De resultaten die gerealiseerd zijn
door individuen of groepen worden vergeleken met de productiedoelstelling. Bij afwijkingen van de
doelstelling wordt ingegrepen. Zoals tv bij te weinig kijkcijfers.
2 Activiteitensturing
Activiteitensturing is een sturingsproces waarbij gestuurd wordt op het bevorderen van positieve
acties. Zoals regels voor medewerkers. Een andere manier is om medewerkers duidelijk te laten
weten dat ze verantwoordelijk worden gehouden voor hun prestaties en dat ze daar ook op
afgerekend worden door bijv. promotiemogelijkheden eraan te koppelen.
3 Personeelssturing
Bij personeelssturing wil de bedrijfsleiding bevorderen dat werknemers de gewenste
(beroeps)houding aannemen en daarmee het gewenste gedrag vertonen. De bedoeling ervan is
enerzijds het verhogen van de sociale controle onder samenwerkenden en anderzijds het verhogen
van de zelfcontrole door individuen.
6.4
Sturing volgens De Leeuw
De Leeuw (1990) probeerde voorwaarden te formuleren voor effectieve besturing. In zijn
systeemmodel over besturing is er altijd sprake van een besturend orgaan, namelijk degene die
invloed wil uitoefenen, en een besturend systeem dat bestuurd wordt.
De Leeuw stelt de vraag:
Heeft het besturend orgaan:
- Een idee over de gewenste richting?
- Voldoende en adequate informatie over de omgevingsinvloeden op het bestuurd systeem?
- Informatie over de toestand van het bestuurd systeem?
- Inzicht in de werking van het systeem (een model)?
- Zelf voldoende besturende maatregelen?
- Voldoende capaciteiten om informatie te verwerken?
- Kan het besturen orgaan soms zelf ook weer een bestuurd systeem zijn?
Deze zeven voorwaarden noemen bedrijfskundigen de voorwaarden voor effectieve besturing.
6.5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dyonidero0. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.42. You're not tied to anything after your purchase.