Summary
Samenvatting Sociale psychologie, ISBN: 9789043035361 Sociale Psychologie (PB0012)
- Course
- Institution
- Book
Zeer volledige en praktische samenvatting t.b.v. het tentamen Sociale psychologie.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Resume Social Psychology book english
-
Social Psychology Book Summary
29 reviews
By: emilyyarzagaray • 1 month ago
By: kiliannikiema2 • 3 months ago
By: matthiasklop • 4 months ago
By: cadoets • 9 months ago
By: luzdijkgraaf • 9 months ago
By: 2002hilde • 4 months ago
By: jantinevanderhoeven • 10 months ago
Chapter 9 and 13 are missing
Seller
Follow
dddanielle
Reviews received
Content preview
Sociale psychologieThema 1: Introductie
Hoofdstuk 1: Inleiding in de sociale psychologie
Psychologie: De wetenschap van het gedrag en de psychische processen van het individu.
Sociale psychologie: De wetenschappelijke studie naar de manier waarop gedachten, gevoelens
en gedragingen van mensen worden beïnvloed door de werkelijke of
ingebeelde aanwezigheid van andere mensen.
De doelen van sociale psychologie:
Identificeren van de universele eigenschappen van de menselijke natuur die ervoor zorgen
dat iedereen gevoelig is voor sociale invloed, onafhankelijk van sociale klasse of cultuur
Ontdekken van culturele verschillen in de manier waarop dergelijke universele wetten tot
uiting komen
Sociale invloed: Het effect dat de woorden, daden of alleen al de aanwezigheid van andere
mensen hebben op onze gedachten, gevoelens, attitudes of gedrag.
Empirische methode: Op waarneming en/of onderzoek gebaseerde methode voor het toetsen van
hypothesen.
Hypothese: Een als voorlopige waarheid aangenomen maar nog te bewijzen
veronderstelling.
Construct: De manier waarop mensen de sociale wereld waarnemen, begrijpen en
interpreteren. Sociaal psychologen menen dat je pas kunt begrijpen hoe
mensen door hun sociale wereld worden beïnvloed als je weet hoe ze die
wereld waarnemen, begrijpen en interpreteren.
Determinant: Bepalende factor in een ontwikkeling of toestand. Een groot deel van het
sociaalpsychologisch onderzoek richt zich op determinanten van gedachten,
gevoelens en gedragingen.
Individuele verschillen:Die aspecten van de persoonlijkheid die mensen onderscheiden van anderen.
Als persoonlijkheidspsychologen proberen sociaal gedrag te verklaren,
concentreren ze zich over het algemeen op individuele verschillen.
Sociale psychologie en andere sociale wetenschappen verschillen in analyseniveau (tabel 1.1 blz. 10):
Sociologie
Verschaft algemene wetten en theorieën over samenlevingen, niet over individuen.
Sociale psychologie
Onderzoekt de psychologische processen die mensen met elkaar gemeenschappelijk hebben
en hen gevoelig maken sociale invloed.
Persoonlijkheidspsychologie
Onderzoekt de kenmerken die maken dat individuen uniek zijn en van elkaar verschillen.
,Attributiefout: Fundamentele attributiefout – neiging om de rol van persoonlijke
eigenschappen en interne factoren in het ontstaan van gedrag te
overschatten en de rol van externe, situationele factoren te onderschatten.
Attributie: Het geven van oorzaken voor gedrag en zo het gedrag verklaren.
Behaviorisme: Verklaart alle gedrag aan de hand van beloningen en straffen in de omgeving
van het organisme en betrekt er geen subjectieve zaken bij, zoals denken en
voelen (Skinner). Behavioristen vonden zulke concepten te vaag en te slecht
waarneembaar. Ze vergaten daarmee het belang van de manier waarop
mensen hun omgeving interpreteren.
Gestaltpsychologie: Stroming in de psychologie die het belang benadrukt van het bestuderen van
de persoonlijke (subjectieve) manier waarop een object wordt waargenomen
(het gestalt of geheel), in plaats van het bestuderen van de manier waarop de
objectieve, fysieke eigenschappen van het object zijn samengevoegd. Het
geheel is anders dan de som der delen. Volgens gestaltpsychologen kun je
onmogelijk bepalen hoe een stoel wordt waargenomen als je alleen rekening
houdt met de perceptie van de losse onderdelen (leuningen, poten enz.).
Fenomenologie: Filosofische methode die probeert door de geestelijk intuïtieve beschouwing
van dingen, niet door rationele kennis, de constitutie van de wereld in de
geest en het wezen der dingen te beschrijven. Eenvoudiger gezegd gaat het
om hoe een object overkomt op de waarnemer. Volgens de
gestaltpsychologie moet je je daarop richten in plaats van op de afzonderlijke
objectieve elementen van een object.
Kurt Lewin: Wordt algemeen beschouwd als de grondlegger van de moderne
experimentele sociale psychologie. Hij paste gestaltprincipes niet alleen toe
op de perceptie van objecten, maar ook op sociale perceptie. Hij stelde dat
het belangrijker is om te begrijpen hoe mensen de sociale wereld
waarnemen, doorgronden en interpreteren dan het is om de objectieve
eigenschappen ervan te begrijpen.
Fritz Heider: Een van de medeoprichters van de sociale psychologie die opmerkte: ‘Over
het algemeen reageert iemand op wat hij denkt dat de ander waarneemt,
voelt en denkt, als aanvulling op wat de ander zou kunnen doen.’
Naïef realisme: De overtuiging dat ieder van ons dingen waarneemt ‘zoals ze echt zijn’ (Ross).
Twee essentiële motieven die ten grondslag liggen aan gedachten en gedragingen (botsen vaak):
1. Het motief van eigenwaarde: de behoefte aan een positief zelfbeeld
o Vroeger gedrag rechtvaardigen
Een positief zelfbeeld is nuttig, maar als het ertoe leidt dat iemand zijn acties
rechtvaardigt en er niet van leert kan dat verandering/verbetering in de weg staan.
o Lijden en zelfrechtvaardiging
Om gevoelens van pijn en schaamte te vermijden (bijv. na ontgroening) worden
latere ervaringen positief vervormd om een eerste beslissing te rechtvaardigen.
2. Het motief van sociale cognitie: de behoefte om de wereld accuraat waar te nemen
o Verwachtingen over de sociale wereld
, Verwachtingen kunnen ons vermogen om accuraat waar te nemen beïnvloeden.
Positief zelfbeeld: De mate waarin mensen zichzelf beschouwen als goed, competent en
beschaafd.
Sociale cognitie: Hoe mensen denken over zichzelf en de sociale wereld en specifieker: hoe
mensen sociale informatie selecteren, interpreteren, herinneren en
gebruiken om oordelen te vormen en beslissingen te nemen. Zelfs als
mensen de feiten bijschaven om zichzelf in een zo positief mogelijk daglicht
te stellen, wordt de realiteit meestal niet volkomen verdraaid.
Belangrijke bevindingen uit experimenten naar het effect van ontgroeningen:
Hoe onaangenamer de ontgroening hoe leuker de groep werd gevonden, zelfs als de
groepsleden dezelfde mensen waren die zich op dezelfde manier gedroegen
Mensen zijn gemotiveerd een positief beeld van zichzelf in stand te houden, deels door hun
gedrag te rechtvaardigen
Dit brengt hen er onder bepaalde te specificeren omstandigheden toe dingen te doen die in
de eerste instantie verrassend of paradoxaal lijken
Selffulfilling prophecy: Je verwacht bepaald gedrag van jezelf of van een ander, dus handel je op zo’n
manier dat je verwachting waarheid wordt.
Overige motieven die ten grondslag liggen aan gedachten en gedragingen:
Biologische drijfveren
o Honger
o Dorst
Psychologisch niveau
o Angst
o De belofte van liefde
o Goedkeuring
o Andere beloningen waarbij er sprake is van sociale uitwisseling
o Behoefte aan controle
Twee redenen waarom er wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan naar sociale invloed:
1. Nieuwsgierigheid
2. Het leveren van een bijdrage aan de oplossing van maatschappelijke problemen
Belangrijke punten uit het hoofdstuk:
1. Waarom de meeste mensen geneigd zijn tot de fundamentele attributiefout
Het is geruststellend en geeft een (onterecht) gevoel van veiligheid om bepaalde mensen,
zoals zelfmoordterroristen en mensen die zich aansluiten bij een sekte, af te doen als
gestoorde mensen. Dat geeft ons het gevoel dat zoiets ons nooit kan overkomen.
2. De negatieve gevolgen van de neiging om de macht van de sociale situatie te onderschatten
De fundamentele attributiefout vergroot onze persoonlijke kwetsbaarheid voor mogelijk
destructieve sociale invloeden, omdat ons bewustzijn van onze eigen ontvankelijkheid voor
sociaalpsychologische processen daalt. Het teveel buiten beschouwing laten van de macht
van de situatie kan leiden tot vereenvoudiging van het probleem. Dat laatste kan ertoe leiden
, dat we, in situaties waarin mensen overdonderd worden door sociale krachten waartegen de
meesten van ons niet opgewassen zijn, de slachtoffers de schuld te geven (denk aan sekte).
Hoofdstuk 2: Methodologie: hoe doen sociaal psychologen onderzoek?
Bystander effect: Des te meer omstanders er aanwezig zijn bij een noodgeval des te kleiner de
kans dat een van hen te hulp schiet (spreiding van verantwoordelijkheid).
Hindsight bias: De neiging van mensen om hun vermogen om een uitkomst te voorspellen te
overdrijven nadat ze te weten zijn gekomen hoe die uitkomst eruitziet.
Wetenschap is in het algemeen een cumulatief proces:
Er wordt een theorie ontwikkeld
Uit die theorie worden specifieke hypothesen afgeleid
De specifieke hypothesen worden getest
O.g.v. de verkregen resultaten wordt de theorie herzien
Er worden nieuwe hypothesen geformuleerd
Een overzicht van de onderzoeksmethoden in de sociale psychologie (tabel 2.1 blz. 30):
Methode: observationeel – sociaal gedrag beschrijven
o Focus: beschrijven
o Beantwoorde vraag: wat is de aard van het fenomeen?
Methode: correlationeel – sociaal gedrag voorspellen
o Focus: voorspellen
o Beantwoorde vraag: als we x kennen, kunnen we dan y voorspellen?
Methode: experimenteel – causale vragen beantwoorden
o Focus: causaliteit
o Beantwoorde vraag: is variabele x de oorzaak van variabele y?
Observationeel: Observationele methode – techniek waarbij de onderzoeker mensen
observeert en zijn metingen of indrukken over hun gedrag systematisch
vastlegt. Dit is handig om een beschrijving te geven van een bepaalde groep
mensen of een bepaald type gedrag.
Etnografie: Methode waarbij de onderzoeker probeert een groep of cultuur te begrijpen
door die van binnenuit te observeren, zonder de groep zijn eigen normen en
waarden op te leggen. Het doel is kennis verzamelen over de rijkdom en
complexiteit van de groep door die in zijn natuurlijke omgeving te
observeren. Etnografie is de belangrijkste methode van culturele
antropologie (de studie naar menselijke culturen en samenlevingen) en
wordt ook steeds vaker gebruikt in de sociale psychologie om sociaal gedrag
in andere culturen te beschrijven.
Operationaliseren: Het vastleggen of definiëren van variabelen.
Interbeoordelaar: Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid – de mate van overeenkomst tussen de
resultaten van twee of meer mensen die onafhankelijk van elkaar een dataset
observeren en coderen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dddanielle. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now