Summary
Samenvatting psychologisch perspectief 1
- Course
- Institution
Samenvatting van het vak psychologisch perspectief 1, hoofdstuk 1 tot en met 7.
[Show more]
Seller
Follow
Maite123
Content preview
Hoofdstuk 1: InleidingWat is Psychologie?
Psychologie is een gedragswetenschap
Naast psychologie zijn er nog andere wetenschappen die iets over gedrag zeggen:
Biologie: biologen zoeken naar bepaalde lichaamsprocessen die gedrag verklaren.
Sociologie: sociologen verwijzen naar maatschappelijke invloeden op gedrag.
Definitie psychologie
Psychologie is de wetenschappelijke studie van het gedrag en mentale activiteiten van het individu.
Soort gedrag:
- Het innerlijke van de mens
- Het uiterlijk waarneembaar gedrag
Hoe aan wetenschap doen:
- Volgens de geesteswetenschappelijke benadering: begrijpen hoe het denken, handelen en
voelen van het individu in elkaar zit.
- Volgens de natuurwetenschappelijke benadering: via experimenten en objectieve metingen het
gedrag verklaren.
Wetenschappelijke psychologie = intuïtieve mensenkennis?
Gelijkenis:
De algemene doelstelling: gebeurtenissen kunnen voorspellen en er vat op krijgen
Ze baseren zich beide op ervaringsgegevens
Verschil:
Het soort ervaringen waarop ze zich baseren
De manier waarop ze inzichten verwerven
Het soort ervaringen waarop ze zich baseren, bij intuïtieve mensenkennis:
- Intuïtieve mensenkennis is gebaseerd op toevallige, subjectieve indrukken uit het dagelijks
leven.
Het soort ervaringen waarop ze zich baseren, bij wetenschap:
- Wetenschap is gebaseerd op objectieve waarnemingen, op een systematische manier
verzamelt in gecontroleerde situaties.
Objectieve waarnemingen:
° Objectiviteitsbeginsel
° Gebruik van instrumenten en technieken
° Intersubjectiviteit als objectiviteitsbeginsel niet kan
Op een systematische manier verzamelt:
° Alle relevante observaties op een systematische manier bijgehouden
° Indien niet mogelijk: representatief aantal observaties met steekproef
In gecontroleerde situaties:
° Storende factoren uitschakelen of neutraliseren
De manier waarop ze inzichten verwerven, de intuïtieve bewering:
- Snel en oppervlakkig, zonder diepere achtergrond of verklaring.
De manier waarop ze inzichten verwerven, de wetenschappelijke bewering:
- Moet aan bepaalde voorwaarden voldoen: het moet resultaat zijn van methodisch onderzoek,
moet een diepere verklaring hebben en moet herhaaldelijk getoetst worden.
Methodisch onderzoek: (3 mogelijkheden)
Begrijpende methode:
- Kwalitatief van aard, geef cijfermateriaal maar verbale beschrijvingen. Maakt gebruik van
gevalstudies. Nadeel = subjectiviteit
, Correlationele methode:
- Zoekt samenhang tussen verschillende variabelen
- Variabele is een kenmerk dat verschillende verschijningsvormen kan aannemen
- Positieve correlatie, negatieve correlatie en nul correlatie
- Bij een groep individuen gegevens verzamelen over de variabelen die je wilt onderzoeken
Experimentele methode:
- Om oorzakelijk verband vast te stellen
- Afhankelijke variabele (AV) en onafhankelijke variabele (OV)
- Om iets te voorspellen of vat te krijgen op de gebeurtenis
- Storende variabelen moeten worden uitgeschakeld of geneutraliseerd
! Een correlatie is een samenhang tussen 2 variabelen
! Correlationele methode: op zoek gaan naar samenhang tussen variabelen
Geschiedenis van de psychologie
Het officiële geboortekaartje van psychologie is 1879, het jaar waarin Wilhelm Wundt het eerste
psychologisch laboratorium oprichtte. Psychologie komt voort uit de filosofie, moeder van alle
wetenschappen.
De verre voorgeschiedenis van psychologie
In onze cultuur kwam filosofie voor het eerst op rond de vierde eeuw voor Christus in het Oude
Griekenland. De bekendste filosofen waren toen Plato, Socrates en Aristoteles.
De meer directe voorgeschiedenis
In de 16e eeuw kwam er een ommekeer in het westerse denken. Grote ontdekkingsreizen openden
nieuwe horizonten. Deze ontdekkingen brachten met zich mee dat mensen zich vragen begonnen stellen bij
de traditionele opvattingen en meer belang gingen hechten aan hun eigen waarnemingen en
denkvermogens.
Ontwikkelingen in de filosofie
Twee stromingen: het rationalisme (René Descartes, het logisch denken wordt hier benadrukt), en het
empirisme (John Locke, de zintuigelijke waarneming wordt hier benadrukt).
Wat hieruit voortvloeide was het dualisme. Descartes maakte een onderscheid tussen res cogitans (het
denkend vermogen/de geest) en res extensa (alles wat ‘uitgebreidheid’ vertoont, wat ruimte inneemt: de
materie). Alleen de materie kon wetenschappelijk onderzocht worden.
Impulsen vanuit de natuurwetenschappen
Een eerste gevolg was dat filosofen begonnen zich vragen te stellen over hoe kennis tot stand komt en of
die betrouwbaar is. Nieuw onderzoeksgebied: psychofysica.
De psychologie als wetenschap van het bewustzijn
Het structuralisme - Wundt
- Vader van de wetenschappelijke psychologie. Wundt was de eerste psycholoog.
- Laboratorium voor experimentele psychologie.
- Nieuw De experimentele methode: experimentele bewustzijnspsychologie.
Het functionalisme
- In plaats van de structuur van het bewustzijn te onderzoeken, richtte men de blik op de
werking/functie ervan: de manier waarop individuen te werk gaan om zich aan te passen aan
nieuwe situaties.
- Ontstaan van functionalistische bewustzijnspsychologie.
- Studie ging via experimenten en introspectie.
De behavioristische revolutie (John Watson - stichter behaviorisme)
- Weg van het rechtstreeks bewustzijnsonderzoek en meer in de richting van het uitwendig
waarneembaar gedrag.
, - S-R-verbindingen
De gestaltpsychologie
- = Stroming in de psychologie die weigert om menselijke gedragingen in afzonderlijke
elementen te splitsen.
- Een gestalt (letterlijk: een firguur, vorm) verwijst naar een geheel dat niet te herleiden is tot
een eenvoudige optelling van de delen waaruit het is opgebouwd.
De dieptepsychologie – Sigmund Freud
- Observatie van het menselijk gedrag in het dagelijkse leven.
- Psychoanalyse.
Het neobehaviorisme
- Erkende dat niet alleen prikkels reactie, maar ook factoren in het organisme de reactie
beïnvloeden.
- S-O-R-opvatting van gedrag.
De humanistische psychologie
- Reactie op het behaviorisme en de psychoanalyse. De beweging is opgericht door Carl Rogers
en Abraham Maslow verwerpt het streven naar wetmatigheden en gaat daarentegen uit van
theorieën gebaseerd op het bewustzijn en de vrije wil van de mens.
Hedendaagse stromingen in de psychologie
Nieuwe benaderingswijzen: 2 daarvan hebben ontstaan te danken aan belangrijke ontwikkelingen die
zich de laatste decennia hebben voorgedaan in ander wetenschappen. De derde kun je eerder zien als het
product van de veranderende tijdsgeest.
De cognitieve psychologie
- Volgens de cognitieve psychologie is het gedrag niet te herleiden tot een simpele reactie op de
binnenkomende prikkels. Mensen zijn informatieverwerkers die zelf vorm en inhoud geven
aan wat op hen afkomt.
- De hedendaagse cognitieve psychologie probeert er achter te komen wat er precies omgaat in
het handelende subject.
- “De black box”
De biologische psychologie
- Wetenschappelijke bestudering van de biologische basis van het gedrag en de psychische
processen van mensen.
De positieve psychologie
- Heeft haar wortels in de humanistische psychologie van Marslow en Rogers.
- Bedoeling = meer oog hebben voor de positieve groeikrachten.
- Gericht op welbevinden en optimaal functioneren.
Studiedomeinen binnen de psychologie
Onderscheid tussen theoristische psychologie en toegepaste psychologie.
Theoristische psychologie is geïnteresseerd in pure kennis: hoe mensen psychologisch in elkaar zitten en
wat er allemaal invloed heeft op de wijze waarop ze zich gedragen.
Toegepaste psychologie vertrekt vanuit een meer praktische interesse: het vinden van concrete strategieën
om het gedrag in uiteenlopende situaties te kunnen voorspellen en bij te sturen.
Theoretische psychologie
De algemene psychologie of functieleer bestudeert de meest algemene psychologische processen.
De differentiële psychologie (of persoonlijkheidspsychologie) is vooral geïnteresseerd in de verschillen
tussen mensen. Het geheel van gedragskenmerken waarin individuen van elkaar verschillen, noemt men de
persoonlijkheid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Maite123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.58. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now