H1
Uitleggen welke historische context heeft geleid tot het ontstaan van tolerantie in
Nederland.
Sinds de Nederlandse onafhankelijkheid in 1648 ontstond er een zekere mate van
verdraagzaamheid, ondanks de sociale klasse, godsdienst of levensstijl.
Ondanks dat vrijheidsdrang en ordening niet altijd samengaan ontstaat er in Nederland een
zekere mate van verdraagzaamheid met verschillende sociale klassen, godsdiensten en
levensstijlen. De geringe oppervlakte van Nederland gecombineerd met de hoge
bevolkingsdichtheid heeft eraan bijgedragen dat hier sinds 1648 een zekere mate van
verdraagzaamheid bestond.
Kenmerken van Nederland tot 1960:
Weinig sociale mobiliteit (moeilijk om te stijgen op de maatschappelijke ladder) door
grote afstand tussen verschillende klassen;
Gezinsgericht, man was kostwinnaar, vrouw deed het huishouden. Tot 1956 waren
vrouwen handelingsonbekwaam;
Hiërarchische verhoudingen (verschillen in rang);
Verzuiling. Iedereen behoorde tot zijn eigen zuil door het geloof
Aan het einde van de jaren ’50 werd Nederland een consumptiemaatschappij.
*Consumptiemaatschappij: een samenleving waarin het bedrijfsleven zich richt op het
produceren van luxegoederen voor consumenten.
Door de toenemende welvaart nam de sociale mobiliteit van kinderen toe. Het hogere
opleidingsniveau van mensen leidde tot een grotere mondigheid (demonstraties).
Vrijheid, blijheid, maar ook onverschilligheid.
Tolerantie: Mate waarin afwijkend gedrag of leden van bepaalde groepen niet worden
gediscrimineerd ondanks hun afwijkend en door de meerderheid verwerpelijk gedrag/mening.
Er leefden veel verschillende minderheden tijdens en na de 80-jarige oorlog waarin heel veel
protestanten naar Nederland vluchtten en waarin de religieuze strijd tussen de katholieken en
protestanten een grote rol speelde. Er was dus sprake van een religieuze minderheid waar
Nederland geef profijt mee had, aangezien ze onproblematisch handel wilden blijven drijven.
Hierdoor ontstond er tolerantie. De tolerantie is ook tot stand gekomen door de morele geografie
van Nederland.
De eenwording tot Nederland werd versterkt door:
Communicatiemiddelen (telegrafie).
Treinverbindingen.
Invoering van dezelfde tijdsrekening in alle gebieden
Twee ontwikkelingen die leiden tot tolerantie uitleggen: een morele of pragmatische.
Morele geografie: het dicht op elkaar leven van mensen op een klein grondgebied heeft invloed op
de manier waarop mensen met elkaar omgaan → gecombineerd met het pluriforme karakter van de
samenleving maakte dit een klimaat van tolerantie noodzakelijk.
Pragmatisch: de bestuurders realiseerden zich hoe kwetsbaar de maatschappelijke vrede was in
een land met religieuze minderheden. Het was ook duidelijk dat een land dat leefde van de handel
over de grenzen heen, zich niet te druk moest maken over culturele verschillen. Profijt + problemen
voorkomen.
Dogmatisch: Religie, ideologie
Omschrijven dat Nederland cultureel bekend staat om het poldermodel en hoe je
dat in de samenleving terug ziet.
Nederland kent coalitieregeringen waarin verschillende partijen moeten
samenwerken
Veel overleg tussen werkgevers en vakbonden om stakingen te voorkomen
Het poldermodel geeft aan dat Nederland vaak compromissen sluit en dat de politiek
een kwestie van schikken en plooien is. Verschillende coalitiepartijen moeten namelijk
, samenwerken. De traditie van conflictoplossing wordt in verband gebracht met de strijd
tegen het water, want die dwong de samenleving om samen te werken.
Uitleggen wat er wordt bedoeld met polarisatie in de samenleving en hoe wij deze
kunnen herkennen in de Nederlandse samenleving
Polarisatie is het versterken van tegenstellingen tussen partijen of bevolkingsgroepen. Meestal
wordt de term pejoratief gebruikt en verwijst het naar een problematische evolutie in het politiek
landschap.
Door de toegenomen onverdraagzaamheid is de samenleving sterker gepolariseerd (de
tegenstellingen tussen groepen worden groter).
Polarisatie kan de sociale cohesie in een land onder druk zetten.
Na de moord op Pim Fortuyn en Theo van Gogh is het politieke en sociale conflict scherper
geworden. Door de toenemende globalisering worden landen steeds afhankelijker van elkaar.
Sinds de eeuwwisseling neemt de gelijkgestemdheid en verdraagzaamheid snel af. De
tegenstellingen in de wereld zijn steeds meer onderdeel van de Nederlandse samenleving. Deze
polarisatie zorgt voor een ‘wij tegen zij’ waardoor de tegenstellingen van mensen en
standpunten steeds worden benadrukt, bijvoorbeeld over de opvang van vluchtelingen of
discriminatie. Ook zijn er politieke partijen en maatschappelijke groeperingen opgekomen die
zich bijvoorbeeld tegen immigratie richten en de grenzen willen sluiten, wat ook een voorbeeld is
van polarisatie in Nederland. Door de polarisatie is de sociale cohesie onder druk komen te
staan.
Voorbeelden geven van ontwikkelingen in de samenleving die druk zetten op
sociale cohesie
Enkele trends die de toegenomen conflicten verklaren:
Polarisatie kan de sociale cohesie in een land onder druk zetten.
Maatschappelijke (culturele) vraagstukken over bijvoorbeeld vluchtelingen, discriminatie en de
positie van homoseksuelen in moslimkringen vragen om politieke oplossingen.
De economische en culturele gevolgen van globalisering.
Het verval van middenpartijen als PvdA, CDA en de VVD en de groei van protestpartijen die
minder tot compromis bereid zijn en zich richten tegen immigratie.
H2
De begrippen pluriforme samenleving, cultuur, dominante cultuur, subcultuur,
tegencultuur uitleggen.
Pluriforme samenleving: Dat betekent dat er mensen met verschillende culturen, levensstijlen en
religies naast elkaar leven.
Cultuur: Alle waarden, normen en andere aangeleerde kenmerken die de leden van een groep of
samenleving met elkaar gemeen hebben en dus als vanzelfsprekend beschouwen.
Dominante cultuur: Het geheel van waarden, normen en kenmerken dat door de meeste mensen
wordt geaccepteerd.
Subcultuur: We spreken van een subcultuur wanneer binnen een groep bepaalde waarden en
normen en andere cultuurkenmerken afwijken van de dominante cultuur.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jhbos. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.84. You're not tied to anything after your purchase.