Summary
Samenvatting pw6: activerende werkvormen
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van de cursus van het vak pedagogische wetenschappen 6 met optie 'activerend lesgeven'.
[Show more]
Seller
FollowhanneVers
Reviews received
Content preview
Samenvatting pw61 De nood aan activerende werk‐ en evaluatievormen
Waarom wordt het gebruiken van nieuwe en activerende werkvormen een must in het
onderwijs?
1.1 Kenmerken van onze maatschappij
Het onderwijs heeft niet langer het monopolie van kennisoverdracht. We moeten de
leerlingen leren omgaan met de informatiestroom waar ze continu mee geconfronteerd
worden in onze maatschappij door ze nieuwe vaardigheden aan te leren. Ook op de
arbeidsmarkt zijn arbeidskrachten nodig die over basiscompetenties beschikken.
Dit merken we in de eindtermen en ontwikkelingsdoelen in het onderwijs. Om deze te
bereiken moeten we alternatieve lesvormen gaan gebruiken, nl. Activerende werk‐ en
evaluatievormen.
1.2 Hedendaagse visie op leren
Kennis is dynamisch en oneindig. Leren is steeds meer gericht op het aanreiken en helpen
ontdekken van vaardigheden. Het is een altijd durend proces waarbij leerlingen informatie
ontvangen, interpreteren en in verband brengen met hun voorkennis.
pag. 17 leerpiramide van Glasser: 10% van wat we lezen onthouden we, 90% van wat we
zelf aan anderen uitleggen!
Dit sluit aan bij de sociaalconstructivistische visie op leren. (def. Pag. 17) In deze visie staat
de leerling centraal. Kennisconstructie gebeurt door de lerende en is belangrijk bij het leren.
Het taakgerichte taalvaardigheidonderwijs sluit aan bij deze visie voor het leren van talen.
Professor John Hattie gaat in zijn boek op zoek naar welke factoren nu werkelijk een invloed
hebben op het verbeteren van de leerprestaties. Hij deed zelf geen onderzoek maar legt
meer dan 50000 studies naast elkaar. Dit heet evidence‐based research. Hij maakt in zijn
boek een onderscheid tussen factoren bij de leerlingen zelf, de thuissituatie, de school, de
leerkracht, het curriculum en de didactische aanpakken. De rol van de leerkracht en de
gebruikte werkvormen blijkt zeer belangrijk.
1.3 Aandacht voor welbevinden en betrokkenheid
Het leerproces van de leerlingen is zeer belangrijk. Dit vatten we in 2 vragen: zijn de
leerlingen in de klas gemotiveerd/ uitgedaagd? Hoe voelen de leerlingen zich? Volgens F.
Laevers meet je de kwaliteit van het onderwijs aan het proces en niet aan de uitkomst. Dit
kan a.d.h.v. 2 procesvariabelen: welbevinden en betrokkenheid. Scoren ze hoog, dan is er
fundamenteel leren. Om deze 2 hoog te houden kan je best een krachtige leeromgeving
creëren met aandacht voor nieuwe werk‐ en evaluatievormen.
1
,Het CEGO gaat uit van een ervaringsgerichte visie op leren. Ook het freinetonderwijs
vertrekt vanuit deze visie. Enkele basisprincipes zijn o.a. leerlingenparticipatie, aansluiten bij
de leefwereld,…
1.4 Aandacht voor diversiteit en gelijke kansen
Traditionele werkvormen werken vooral voor kinderen die opgevoed zijn door ouders die
zelf een hoge opleiding volgden. Dit zorgt ervoor dat de sociale ongelijkheid extra
bestendigd en niet gecorrigeerd wordt. variatie en activiteit in werkvormen biedt meer
mogelijkheden tot meer gelijke onderwijskansen.
1.5 Aansluiting basis‐secundaire school
In het lager onderwijs zijn activerende werkvormen al goed ingeburgerd, in het secundair
echter totaal nog niet. Nochtans heeft doe onderwijs veel meer impact.
De overgang tussen de leerling‐gerichtheid van de basis school en de vakgerichtheid van de
secundaire school moet geleidelijk verlopen.
1.6 Aansluiten bij de leefwereld en de identiteit van jongeren
De nieuwe generatie noemen we ook wel generatie Einstein. Ze zijn hyperalert, bijdehands,
actief,… ze ontwikkelden een nieuwe vaardigheid door de multimediale leefwereld waarin ze
zich bevinden. De vraag blijft hoe we hier zinvol kunnen op inspelen in de klas?
Jongeren zitten ook in het midden van hun identiteitsontwikkeling dus moet je ze kansen
bieden eigen kwaliteiten en talenten te ontdekken en ontwikkelen. Het traditionele
onderwijs spreekt vaak te eenzijdig de leerstijlen en intelligenties van jongeren aan. Er is
nood aan verbetering!
1.7 Besluit
De nood aan een vernieuwde didactische aanpak is onherroepelijk, maar ook de traditionele
vormen moeten blijven bestaan. De leerkracht moet zorgen voor een gezonde mix.
2
, 2 Via activerende werk‐ en evaluatievormen leerlingen op weg
zetten naar zelfgestuurd en samenwerkend leren
2.1 Uitgangspunten activerende werkvormen
Hoogeveen en Winkels:
Activerende werkvormen = werkvormen die de leerlingen uitdagen tot actie, kritisch
leren denken en reflectie. Met andere woorden, werkvormen die het nadenken over
de leerstof en de zelfwerkzaamheid bevorderen.
Actief bezig zijn en reflectie staan centraal. Vaak wordt deze omschrijving nog aangevuld
met 2 of 3 andere kenmerken:
o Zelfstandig opzoek‐ en studiewerk
o Levensechte, realistische of authentieke taken
o Ondersteunende leerkracht
Activerend lesgeven sluit duidelijk aan bij de constructivistische visie op leren.
Elke werkvorm heeft een andere groeperingvorm. Samen of alleen, al gelijk, maar het gaat
vaak over coöperatieve werkvormen. Het leren van en door elkaar sluit ook aan bij de
constructivistische visie.
2.1.1 Van leerkrachtgestuurd naar zelfgestuurd leren
Activerende werkvormen zijn een middel om stapsgewijs zelfgestuurd te leren leren. De
leerkracht doet steeds minder, de leerlingen worden gestimuleerd steeds meer zelf na te
denken. = Gedeelde sturing
Begeleid zelfstandig leren:
Def. Van Petegem:
Een didactiek gericht op het creëren van leeromgevingen die het zelfstandig leren bij
de leerling centraal stelt, waarbij een rol is weggelegd voor de leraar.
Dit is een totaalconcept met een gedeelde sturing in een krachtige leeromgeving. De
leerkracht moet zelf zien welke leeractiviteiten/leerfuncties hij zelf moet uitvoeren en welke
hij kan overlaten aan de leerlingen.
De begeleiding wordt aangeboden in leer‐ of studiewijzers. Via deze kan de leerling de
doelen bereiken door een eigen leerstrategie op te zetten. De studie‐ of leerwijzer geeft de
leerling antwoord op verschillende vragen. (wat moet ik precies doen? Waarom? Deadline?)
Het is tevens ook een communicatiemiddel tussen de leerkracht en de leerlingen.
Er zijn heel wat verschillende soorten studie‐ of leerwijzers. Zie pag. 24.
Eentje bespreken we nader: kijkwijzer:
= een kijkwijzer geeft instructies over het aanleren, uitvoeren of toepassen van
bewegingsvaardigheden, spelen en taken aan de hand van tekst en afbeeldingen.
Figuren staan centraal en verduidelijken de instructie.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hanneVers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $0.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
61001 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now