Kunstwetenschappen en archeologie van
de Grieken en Romeinen
INHOUD:
1. NEOLITHICUM (7000-3000 V.CHR.)
2. MINOÏSCHE PERIODE (3000-1100 V.CHR.)
3. MYCEENSE PERIODE (1600-1100 V.CHR.)
4. DARK AGES/ GEOMETRISCHE PERIODE (1100-700 V.CHR.)
5. ARCHAÏSCHE PERIODE (700-480 V.CHR.)
6. KLASSIEKE PERIODE (480-336 V.CHR.)
7. HELLENISTISCHE PERIODE (336-31 V.CHR.)
8. ITALISCHE BRONSTIJD (2500-900 V.CHR.)
9. ETRUSKISCHE PERIODE (900-262 V.CHR.)
10. ROMEINSE REPUBLIEK (509-31 V.CHR.)
11. ROMEINSE KEIZERTIJD (31 V.CHR.-284 N.CHR.)
12. LATE OUDHEID (284-527 N.CHR.)
NEOLITHICUM: EGEÏSCHE WERELD
Neolithisatie: verspreiding van de neolithische levensstijl
→ Vanuit het kerngebied: ZO-Turkije, Levant en vruchtbare sikkel
→ Gaat niet in een stap
Snelle verspreiding: Hacilar (ZW-Anatolië) en Knossos (Egeïsch gebied) → > 7000 v.Chr.
Bottlenecks (=waar het stunt): Centraal Anatolië → 500 jaar later
Begin:
7000 v.Chr. sporen van voedselvoorzienend en sedentaire gemeenschappen
→ Hacilar (ZW-Turkije)
→ Knossos (Kreta)
→ Franchthi grot (Z-Gr.)
Echte neolithisatie gebeurt >7000-6700 v.Chr.
→ 2 bottlenecks: Peloponnesos (7000-660 v.Chr.); NW-Griekenland (6500-6000 v.Chr.)
→ Dankzij migrerende boeren (geen voorlopers van gedomesticeerde plantensoorten in Griekenland
MAAR hints dat er selectieve adaptatie uit het mesolithicum zijn overgenomen
→ vb. Youragrot (N Egeïsch) vindt men wilde geiten (8000-7500 v.Chr.) en gedomesticeerde
(7500-6500 v.Chr.) in de economie van het mesolithicum
→ LET OP.: niet op het Grieks vasteland, maar ideeën en praktijken gingen wel rond bij de
mesolithische interactie netwerken
Chronologie van het neolithicum:
Jaren Naam van de periode Key site
ca. 7de mil v.Chr. Aceramische fase /
6500-5800 v.Chr. Vroege neolithische fase Nea Nicodemeia (Macedonië)
Thessalië
5800- 5300 v.Chr. Midden neolithische fase Sesklo A & B
5300-4500 v.Chr. Late neolithische fase Sesklo A & B
Dispilio
Levensonderhoud:
Vee: varken, schaap, geit en koe
Bonen en linzen
Vis, olijven, hert en vijgen
Overgang van LN → FN: secundaire dierlijke producten en gebruik van de ploeg
Nederzettingsvoorkeur:
1. Geografische factoren
Vruchtbaar Gebied
Open vlaktes
Toegang tot water
2. Waar?
Laaglanden van Macedonië, Thessalië en Thracië
Vasteland van Griekenland en Cycladen: heel laat occupatie
Type sites:
1. Woonheuvels (=toumba)
Lange occupatie
1-3 ha groot (max. 300 man; face to face community)
Korte afstand van elkaar
2. Vlakke nederzettingen
Kortstondig (mobiel
6-20 ha
Intensieve veldkartering
3. Grotsites
Niet zeker als het een nederzetting was? Mss rituele functie; begraving?
Nederzettingspatroon:
Case study Thessalië (VN)
→ 120 sites op max. 2,5 km van elkaar
→ Waterrijke locatie
→ Dorpen: 450 ha veld (200 man voeden)
,Nederzettingen:
VN MN LN
vb. Nea Nicodemeia vb. Sesklo vb. Sesklo
(Macedonië) → sesklo A: acropolis → Sesklo B bouwt uit
→ Huis= rechthoekige een a. Huizen op afstand +
kamer woning scheidingsmuren → Megaron en ringwallen
→ Georganiseerd rond ruimtes b. Zelfde locatie vb. Dimini
→ Binnen de huizen haard, c. Substantieler dan B Ringwallen worden ook
afvalput en opslagplaats d. Ringwallen teruggevonden bij gehuchten
→ Eén groter huis (12x12 m) Megaron en Tsangli-type in Z-Gr., Cycladen en Athene
met uitheemse voorwerpen aanwezig
(=uitheemse bijlen, ongebruikte → sesklo B: lager gelegen
lithische messen, figurines) nederzetting
→ Functie niet zeker: dorps a. Huizen in dichte
ouderen, hoofdman, ritueel clusters
b. Veranderende locatie
vb. Dispilio → Verdere verspreiding van
→ Huizen op volledige houten Neolithische sites (Binnenland
constructie en Cycladen)
→ Organische resten op → Ploeg en secundaire
DISPILIO TABLET dierlijke producten
→ Levensonderhoud op → Megaron dominant huistype;
visvangst FN absidiale woningen
Megaron:
→ Rechthoekig gebouw met grote centrale ruimte en langs een kant van het portaal een afscheiding
(anten) met een ingang. In die kleine ruimte twee stutten.
→ Variatie mogelijk; voorraadkamer
→ Gebruik van het MN tot in de Bronstijd
→ Verschillende interpretaties
Huis van de heer
Tempel
Elite bijeenkomst
Ringwallen:
→ Verschillende interpretaties
Symbolische functie
Markering van woonruimte
Dierenomheining
Ruimtelijke organisatie van de nederzetting
Tsangli-Type:
→ Rechthoekig gebouw met naast de hoeken pijlers of buttresses
Functie?
Dragende functie van teruglopend verdiep (bereikbaar door een andere ingang)
Afbaken van verschillende zones in een huis
→ Rechthoekige/ trapeziumvormige kamer
, Ruimtelijke organisatie:
VN-MN LN FN-EBA
Open Nederzettingen met Open koeren waarin men kon Kookplaats in interne keuken of
interne/ externe kookplaatsen koken afgescheiden door afgesloten koer
muren
Funeraire praktijken:
→ Weinig data door lage archeologie visibiliteit (geen duidelijke begraafplaats of monumenten; weinig
tot geen grafgiften)
→ Inhumatie onder de huis vloer of grotten, maar niet weten waarom?
→ Extramurale begraafplaatsen bekend; Souphli
→ In greppels van nederzetting; Makriyalos
Materiële cultuur:
1. Keramiek
→ Kant en klaar techniek aanwezig
→ Beperkte rol (aanvankelijk)
Eenvoudige vorm
Opdien- en comptiewaar (kleine kommen)
Bijna geen voorraadpotten?
→ Handgemaakt en lokaal
Goede selectie van kleisoorten
Vanaf MN grotere circulatie
→ Sliblaag, burnished, painted
→ 700 °C (=vuur)
Goede kwaliteit
VN MN LN
2. Figurines
→ Antropomorfe figuren uit klei
Naturalistisch/ schematisch
Voornamelijk vrouwen met benadrukte heupen, borsten en buik
Gevonden gebroken in afvalputten → einde levenscyclus?
Interpretaties:
→ Godin
→ Voorouders
→ Symbolisch; vruchtbaarheid
→ Speelgoed/ educatief object
→ Dierlijke figurines: vooral gedomesticeerde
→ Huismodellen
MN
Schematische voorstelling van beschilderd huis ≢ bestaande architectuur
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emilierijckaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.