De geo 2 vwo; Aardrijkskunde voor de onderbouw Lesboek
Dit is een overzichtelijke samenvatting van alle paragrafen van hoofdstuk 4 "Duitsland: in het hart van Europa." Dit zijn de paragrafen die verwerkt zijn: "4.1 - Berlijn", "4.2 - Made in Germany", "4.3 - Bevolking en ruimte", "4.4 - Ruhrgebied" en "4.5 - Bronnen: Duitsland en Europa."
H4 Duitsland: in het hart van
Europa
Boek: De geo 2 vwo; Aardrijkskunde voor de onderbouw Lesboek (9e editie)
Tip: bekijk naast deze samenvatting ook de figuren in het lesboek, want deze komen vaak terug in de
toets.
4.1 Berlijn
Opbouw van Berlijn
Berlijn is ontstaan op een eiland in de rivier ‘de Spree.’
Hier ligt de historische binnenstad: het oudste gedeelte van een stad.
Na 1870 werd de industrie belangrijk. Om de historische binnenstad werden oude woonwijken gebouwd:
dit waren woonwijken voor arbeidsmigranten. Rondom de oude woonwijken lagen de ruime woonwijken.
De Muur
Na de Tweede Wereldoorlog viel Berlijn uiteen in 2 delen:
-Oost-Berlijn Hier had Rusland de macht.
-West-Berlijn Hier hadden Engeland, de Verenigde Staten & Frankrijk de macht.
Op 13 augustus 1961 werd de Berlijnse Muur gebouwd, omdat er te veel mensen van Oost- naar West-
Berlijn vluchtten. In Oost-Berlijn waren namelijk veel strenge regels.
Gevolgen: het stadscentrum lag nu in Oost-Berlijn, dus moest er in West-Berlijn een nieuw centrum
gebouwd worden. Ook ontstond er een ‘niemandsland’ in het gebied waar de Berlijnse Muur stond.
Hier stonden geen gebouwen & niemand mocht hier komen.
Weer 1 stad
Op 9 november 1989 viel de Berlijnse Muur.
Berlijn werd weer 1 stad, maar er moesten nog veel dingen gebeuren (zoals het inrichten van het
niemandsland & het vernieuwen van oude woonwijken).
-Ten westen van de historische binnenstad is een centrale zakenwijk gekomen (wordt ook wel central
business district of stadscentrum genoemd). Dit is het winkels-, kantoren- & uitgaansgebied van de stad. In
dit gebied heeft cityvorming plaatsgevonden: de verdringing van de woonfunctie door kantoren & winkels.
Wel zijn er ook appartementen in het stadscentrum van Berlijn gebouwd, dus kunnen mensen er toch nog
wonen.
-In Oost-Berlijn bleken de oude woonwijken van slechte kwaliteit te zijn, dus moesten ze vernieuwd
worden. Het vernieuwen van oude woonwijken wordt stedelijke vernieuwing genoemd.
Een gevolg van stedelijke vernieuwing is vaak gentrificatie: proces waarbij rijke mensen huizen in een
arme woonwijk kopen & opknappen.
Suburbanisatie & re-urbanisatie
Sinds de val van de Berlijnse Muur vindt er suburbanisatie plaats in Berlijn: mensen vertrekken uit de stad
& migreren naar omliggende dorpen op het platteland.
-Sinds een paar jaar heeft Berlijn wel weer een vestigingsoverschot: er vestigen zich nu meer mensen in het
gebied dan dat er weggaan.
-Er heeft re-urbanisatie plaatsgevonden: nadat er een periode was waarin de bevolking daalde, komen
mensen opnieuw in de stad wonen. Hierdoor groeit de bevolking in de stad weer.
Centraal in Europa
Berlijn heeft een goede ligging in Europa: de stad zorgt voor de verbinding tussen Oost- & West-Europa.
, 4.2 Made in Germany
Auto-industrie
De auto-industrie in Duitsland is heel groot & staat bekend om de goede kwaliteit & is een voorbeeld van
een hightechindustrie: industrie op basis van hoge technische kennis.
-3/4 deel van de auto’s die worden gemaakt in Duitsland, is voor de export: uitvoer van goederen aan een
andere landen. Ook is de Duitse auto-industrie een multinational: bedrijf dat gevestigd is in meerdere
landen.
Auto’s & andere bedrijven
Veel industrieën zijn afhankelijk van andere bedrijven die bijvoorbeeld spullen leveren. Daarom zitten die
bedrijven vaak dicht bij elkaar.
-Agglomeratievoordelen: voordelen dat bedrijven hebben, doordat ze vlak bij andere bedrijven gevestigd
zijn. Een voorbeeld van agglomeratievoordelen is dat spullen sneller geleverd worden. daardoor is het
goedkoper.
Sterke economie
Kenmerken van de Duitse industrie:
1. Agglomeratievoordelen
2. Samenwerking
3. Grote export
4. Goede kwaliteit
5. Hightech
6. Belangrijk voor de economie
Naast de industrie is Duitsland ook heel sterk in de dienstensector & dan vooral in de financiële sector. Zo
wordt Frankfurt het “geldcentrum” van Europa genoemd.
-Dienstensector: bedrijven die geld verdienen door diensten te verlenen.
Regionale verschillen
In welke gebieden in Duitsland is veel werkloosheid & waarom?
1. Oost-Duitsland.
-Duitsland was van 1945 tot 1990 verdeeld in 2 delen: het westen (de Bondsrepubliek) & het oosten (de
Duitse Democratische Republiek). Toen Duitsland in 1990 weer als 1 land bestuurd werd, konden de
Oost-Duitse bedrijven niet meer op tegen de West-Duitse economie.
Het gevolg hiervan was dat veel Oost-Duitse bedrijven failliet gingen.
-Er moest wat veranderen in Oost-Duitsland: zo kwam er een nieuwe infrastructuur & er kwamen
nieuwe bedrijven. Hierdoor is de werkloosheid al minder geworden.
(let op: deze scheiding van West- & Oost-Duitsland kwam door het “Ijzeren Gordijn.” Dit is iets anders
dan de Berlijnse Muur).
2. Het Ruhrgebied & het Saarland. Hier zijn veel bedrijven in de mijnbouw & de zware industrie failliet
gegaan. Deze bedrijven zijn inmiddels vervangen door bedrijven uit de dienstensector.
Werkloosheid in Duitsland
Oost-Duitsland Hoge werkloosheid
West-Duitsland In bepaalde gebieden hoge werkloosheid
Zuid-Duitsland Lage werkloosheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laradg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.44. You're not tied to anything after your purchase.