Summary
Samenvatting vertaaltechnologie
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van de theorie van het vak Vertaaltechnologie (UA-Gert Vercauteren)
[Show more]
Seller
Follow
Uantwerpenstudent98
Reviews received
Content preview
2019-2020VERTAALTECHNOLOGIE
Hoofdstuk 1 – Wat is vertaaltechnologie?
Inleiding
- Vertalen even oud als de mens zelf
o Romeinen: vertalen = utilitaire bezigheid in het kader van
cultuuroverdracht, vertaalden met de hand en ze haalden hun kennis uit
boeken in bibliotheken
o heden: cultuur- en kennisoverdracht, vertalers gebruiken steeds meer
computers en machines e.a. technologische hulpmiddelen
ICT in de werkstroom van het vertaalproces
Contact met de klant
- Begin vertaalproces: ontvangen v/e vertaalopdracht
o Zelfstandige vertalers moeten dus zichtbaar zijn
Traditioneel: CV naar vertaalbureaus/bedrijven sturen, advertenties
in Gouden Gids zetten, …
Nu: professionele socialenetwerksites bv. LinkedIn, specifieke
websites voor vertalers bv. proz.com, translatorscafe.com, etc.
- Na contact met klant: vertaalopdracht ontvangen
o Gebeurt enkel via elektronische weg
o Tekstmateriaal kan verschillende vormen hebben:
Ingescand (en dus niet bewerkbaar)
Teksten in algemeen bewerkbaar elektronisch formaat (Office, word,
…)
Teksten in een formaat dat enkel met specifieke vertaalsoftware
geopend kan worden (bv. een .ttx-bestand voor SDL Trados)
Vertaalprojecten waarin te vertalen teksten, vertaalgeheugen en
terminologielijst in één bestand worden gecombineerd
Voorbereiding van de vertaalopdracht
We kunnen 3 fases onderscheiden (die niet altijd aanwezig zijn)
1. Voorbereiding terminologie
a. Soms wordt terminologie bij je tekst geleverd (meestal in Excel)
b. Excel moet geconverteerd & geïmporteerd worden in vertaalsoftware
c. Als er parallelteksten zijn in bron- en doeltaal: daaruit kan terminologie
worden onttrokken met extractiesoftware (zie hoofdstuk 2)
2. Voorbereiding vertaalgeheugen
a. Vertaalgeheugen = databank waarin elke bronzin die wordt vertaald samen
met de doelzin wordt opgeslagen. VG onthoudt al deze zinnenparen &
controleert bij elke volgende te vertalen zin of die reeds met een
(gedeeltelijke) vertaling in het VG is opgeslagen
i. Als de zin al eens is opgeslagen doet VG een vertaalvoorstel: ofwel
volledig vertaalde zin (die dus 100% overeenkomt), ofwel een
gedeeltelijk vertaalde zin (+/- 70% overeenkomst)
b. Als vertaler parallelteksten krijgt aligneren (via vertaalsoftware zinnen
aan elkaar koppelen, zo kunnen ze direct geïntegreerd worden & gebruikt
worden voor vertaling) (zie hoofdstuk 3)
3. Voorbereiding project
1
, 2019-2020
a. Vroeger: meeste vertaalsoftware werkte met afzonderlijke modules die aan
elkaar moesten worden ‘gekoppeld’ (dus aparte terminologiemodule,
vertaalgeheugen en tekstverwerker)
b. Nu: steeds meer programma’s werken met projecten waarin verschillende
elementen worden gecombineerd
Vertaling van de opdracht
Tijdens het vertalen worden er voor verschillende taken elektronische hulpmiddelen
gebruikt.
- Opzoekwerk:
o Eerste hulpbron is het vertaalgeheugen en de terminologiedatabank (TB)
In TB zit terminologie v/d klant (dus die is zeker correct)
o Andere hulpmiddelen: zoekrobots, online woordenboeken, …
Wel altijd bron checken!
o Op Proz.com vind je termen en glossaria in allerlei talencombinaties
- Vertaalwerk:
o Heel populair: vertaalgeheugens (+programma’s die daar deel van
uitmaken)
Grootste programma’s: SDL Trados, DéjàVu, Wordfast en MemoQ
Grote vertaalbedrijven gebruiken eigen vertaalsoftware (bv.
Lionbridge)
o Specifiek binnen vertaalsoftware: lokalisatietools
Wordt gebruikt voor het ‘lokaliseren’ van software en websites, in
essentie het aanpassen ervan aan lokale markten. (D.w.z. naast het
vertalen v/e tekst o.a. ook het aanpassen v/h materiaal aan de
cultuur en technische realiteit v/d doelmarkt)
Programma’s: SDL Passolo, Catalyst
o Kleine minderheid v. vertalers gebruikt soms software voor
machinevertaling
Trend: machinevertaling en daarna post editen
o Automatische dicteersystemen bv. Dragon Naturally Speaking
- Revisiewerk:
o Wordt uitgevoerd tijdens en na vertaling
o Tijdens vertaling: spellingscontrole + in de vertaalsoftware ingebouwde QU
(Quality Assurance) controles (bv. cijfers, interpunctie,
terminologiecontrole, controle v. zinslengte, etc.)
Voor QA bestaan er ook afzonderlijke tools, bv. QA Distiller
Administratieve verwerking van de opdracht/projectbeheer
Bij elke vertaling hoort ook een heel administratief beheersproces
- Als vertaler opdracht krijgt zijn er 2 mogelijkheden:
o Ofwel ontvangt hij v/d klant (m.n. wanneer klant vertaalbureau is) een
bestelbon (purchase order, PO) met daarop alle gegevens i.v.m. opdracht
o Ofwel moet vertaler offerte maken voor opdracht. Hij kan dan zelf prijs,
leveringstermijn en voorwaarden voor vertaling vastleggen
- Nadat vertaling geleverd is, moet vertaler factuur aanmaken
o Alle gegevens v. vertaler & klant moeten worden vermeld + omschrijving v.
opdracht, eenheidsprijs (bv. per woord of per regel) en een totaalprijs
(excl./incl. BTW)
Andere mogelijkheid: vertaler maakt 1 factuur voor meerdere
opdrachten die binnen bepaalde periode voor dezelfde klant worden
uitgevoerd
- Verschillende softwareprogramma’s voor administratieve beheer:
2
, 2019-2020
o Excel, Access, MS Project, …
o Specifieke software: Translation Office 3000, LTCOrganizer (voor mogelijkheden,
zie p. 6)
Vertalen met terminologiesoftware en vertaalgeheugens
Om deze vertaalprogramma’s goed te kunnen begrijpen, is het belangrijk om een inzicht
te hebben in a) waarvoor deze programma’s precies kunnen worden ingezet en b) in
welke stappen van het vertaalproces ze kunnen worden ingezet. (Zie ook schema p. 7)
Terminologiebeheertools
Terminologiebeheertools worden ingezet voor al het terminologische werk v/d vertaler.
Deze tools bevatten 3 modules:
1. Module voor het onttrekken v. termen uit eerder tekstmateriaal (terminologie-
extractie)
2. Module voor het converteren & importeren v. termen uit andere programma’s (bv.
Excel)
3. Module voor het beheren (i.e. toevoegen, aanpassen, verwijderen) van nieuwe
termen i/e databank
Module 1&2: uitsluitend gebruikt tijdens de voorbereiding v/d vertaling
Module 3: zowel voor, tijdens als na het vertalen
Vertaalgeheugens
≠ machinevertaling Grootste verschil: vertaalgeheugens vertalen niets uit zichzelf
tools voor machinevertaling doen dit wel
- Vertaalgeheugens zijn databanken die vertalingen onthouden.
o Onthouden geen termen, maar bronzinnen met hun vertaling
Verschillende modules die gebruikt kunnen worden in verschillende fases v/h
vertaalproces
1. Module voor het aligneren (uitlijnen) v. eerder tekstmateriaal
a. Wordt gebruikt wanneer de vertaler parallelteksten in bron- en doeltaal
ontvangt
b. Aligneermodule splitst BT en DT in verschillende segmenten en koppelt die
aan elkaar zodat ze daarna in het vertaalgeheugen kunnen worden
opgenomen
c. Vertaler moet enkel controleren of koppelingen correct zijn (en als dit niet
het geval is, moet vertaler ze aanpassen)
2. Module voor het importeren v. gealigneerde bestanden of eerdere
vertaalgeheugens
a. Als tekstmateriaal is gealigneerd, moet vertaler het in een
vertaalgeheugen importeren alvorens het te kunnen gebruiken
3. Module voor het vertalen
a. Controleert of een segment dat moet worden vertaald, reeds bestaat in het
geheugen of nieuw is
b. Als segment al bestaat: vertaalgeheugen signaleert dit en biedt voorstel
aan
i. Voorstel kan 100% match zijn vertaler hoeft niets meer te
veranderen
ii. Voorstel kan 70% of meer match zijn vertaler kan ‘nieuwe’
vertaling maken
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Uantwerpenstudent98. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.73. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now