Other
Samenvatting Circulatie 3
- Course
- Institution
Samenvatting Circulatie 3
[Show more]
Seller
FollowWasedig
Reviews received
Content preview
De nierNormale werking
De 2 nieren van de mens zijn 10-13 cm lang, 5 cm breed en ze liggen retroperitoneaal, de rechter iets
lager dan de linker (i.v.m. de lever). Ze hebben een aantal functies:
Het bloed zuiveren van afvalstoffen
Regulatie van:
o hoeveelheid water in het lichaam
o het zuur-base-evenwicht en zo de pH van het bloed en lichaam
o fosfaatbalans
o kalium- en natriumbalans
Productie van:
o EPO, waardoor in het beenmerg rode bloedcellen tot ontwikkeling komen
o Actief vitamine D
De glomerulus
Bloed wordt naar de nier aangevoerd via de a. renalis. Deze vertakt zich en dan gaat naar elk nefron
een afferente arterie. Hieruit vormen zich een heleboel capillairen die samen een bolletje vormen: de
glomerulus. Hier omheen zit het kapsel van bowman, waar het vocht wordt opgevangen en het
nierbuisje in wordt geleid. Deze twee samen (de glomerulus en het kapsel van bowman) worden het
lichaampje van Malpighi genoemd.
Om van de capillair naar het lumen van het nefron te komen moet het bloed door een aantal lagen
heen:
Endotheelcel van de capillair. Om mogelijk te maken dat het bloed
hier makkelijk doorheen kan hebben de endotheelcellen van
niercapillairen poriën: de fenestrae. Alles kleiner dan een rode
bloedcel kan hier doorheen (grote eiwitten dus niet!)
De basale lamina van de capillair: dit is een dikke, negatief geladen
laag. Hierdoor worden negatief geladen eiwitten tegen gehouden.
Podocyten: deze liggen om het geheel heen. Ze houden allerlei
stoffen tegen, zoals grote eiwitten. Ze zijn net als de basale lamina
negatief geladen en houden zo negatief geladen eiwitten (zoals
albumine) tegen.
Ongeveer 20% van het bloed wat door de capillairen gaat wordt in het kapsel van Bowman geperst.
Dit komt door de hoge hydrostatische druk in de capillairen (+- 50 mmHg). Er zijn ook 2 krachten
zorgen dat het bloed minder makkelijk uit de capillairen treedt, namelijk:
Colloïd-osmotische druk in de capillair. Deze is hoog in de capillair en laag in het kapsel van
Bowman omdat er geen eiwitten het kapsel van Bowman in kunnen.
Hydrostatische druk in het kapsel van Bowman (die is wel heel laag omdat het vocht meteen
doorloopt het nierbuisje in)
1
,Het afvoerende vat van de glomerulus is geen venule maar een efferente arterie. Dit heeft als
voordeel dat deze kan dilateren en constricteren waardoor de bloeddruk in de glomerulus goed
geregeld kan worden.
In de glomerulus wordt elke dag 150-180 liter voorurine gemaakt. De snelheid waarmee voorurine
wordt gemaakt heet de GFR: Glomerular Filtration Rate. Hiervoor moet je weten hoeveel voorurine
er wordt gemaakt, maar dat is nogal lastig te meten. Omdat de hoeveelheid creatinine die in de
voorurine zit bijna gelijk is aan de hoeveelheid creatinine die uiteindelijk in de urine terecht komt,
kan je dat gebruiken als maat voor de hoeveelheid voorurine. De GFR is daarom zo ongeveer gelijk
Creatinine in urine
aan de creatinineklaring, en die is .
Creatinine in bloed
Hoe meer bloed er per tijdseenheid gefilterd wordt, hoe meer creatinine er uitgescheiden wordt en
dus hoe minder creatinine er in het bloed over blijft. Hierdoor is het zo dat hoe hoger de GFR is, hoe
lager het serum creatinine is. Als de GFR halveert, verdubbelt dus het creatininegehalte van het
bloed.
Een normale GFR is ongeveer 125 ml/min/1,73 m².
De normale creatinineconcentratie in het bloed is per persoon constant en afhankelijk van de
spiermassa.
Proximale tubulus
Het eerste deel van het nierbuisje heet de proximale tubulus. Het
nierbuisje is hier nogal gekronkeld. De proximale-tubulus-cellen
hebben veel mitochondriën en lange villi met als doel om al 2/3 van
het natrium en water te resorberen en ook al kalium, aminozuren,
eiwitten (de kleine die wel door de glomerulus konden) en glucose.
Omdat de voorurine een lagere osmotische waarde heeft dan de
omliggende capillairen wordt er d.m.v. osmose veel water
teruggeresorbeerd in de capillairen.
Lis van Henle
In de Lis van Henle loopt de vasa recta: bloedvaten die langs het
nierbuisje de diepte van het niermerg in lopen. Hier worden volgens
het tegenstroomprincipe (bloed en nierbuisje lopen in tegengestelde
richting) allerlei stoffen afgegeven. Een deel van de loop van Henle
loopt dus door het niermerg (in tegenstelling tot de glomerulus en
tubuli, die zitten namelijk in de cortex). De Lis van Henle bestaat uit
een aantal delen:
1. Descenderende dikke deel: hoge permeabiliteit voor water, lage permeabiliteit voor ionen en
ureum
2. Descenderende dunne deel: zelfde als het descenderende dikke deel
3. Ascenderende dunne deel: niet permeabel voor water, wel permeabel voor ionen
4. Ascenderende dikke deel: hier zitten veel Na+/K+-pompen en pompen voor Cl-. Na+ en Cl-
worden uit het nierbuisje gepompt. Omdat de Na+ wordt gepompt via een Na+/K+-pomp,
2
, wordt er juist K+ in de voorurine gepompt. Hierdoor ontstaat een overschot aan positieve
zouten waardoor er nog meer Na+ uit wordt gepompt.
In het descenderende deel wordt dus vooral water teruggeresorbeerd, in het ascenderende deel
vooral zouten. Dit bovenstaande geldt wel alleen voor diepe nefronen (er zijn 2 typen nefronen:
diepe en oppervlakkige, alleen de diepe nefronen gaan helemaal diep het niermerg in).
Oppervlakkige nefronen concentreren de urine niet.
Aan het eind van de Lis van Henle is nog maar 6% van het water en 4% van de zouten over.
Distale tubulus
In de distale tubulus spelen 2 belangrijke processen:
De distale tubulus zijn cellen die niet permeabel zijn voor water, tenzij er ADH is. Ze worden
dan wel permeabel. Omdat in de lis van Henle actieve zoutresorptie heeft plaatsgevonden is
de osmotische waarde buiten het nierbuisje hoger, waardoor water terug het lichaam in zal
diffunderen.
Ook is dit de plek waar aldosteron werkt. Hiervoor zijn 2 typen
cellen van belang:
o Een type cel waarbij door aldosteron aan de niet-luminaire
zijde een Na+-K+-pomp aangezet wordt. Hierdoor wordt er
K+ in de cel gepompt en Na+ eruit. Hierdoor ontstaat er een
lage concentratie Na+. Om dit te compenseren zal de cel
Na+ uit het lumen gaan opnemen. Met dit Na+ wordt water
mee teruggeresorbeerd.
o Een type cel die CO2 en H20 omzet in H+ en HCO3-.
Vervolgens gaat de HCO3- terug het lichaam in en de H+
wordt uitgescheiden in het lumen van het nierbuisje. Hier
zal de H+ binden aan NH3 of fosfaat. Op deze manier is de
nier belangrijk in de pH-regulatie.
Verzamelbuis
Uiteindelijk komt de urine in de verzamelbuis terecht. Net als een deel van de distale tubulus is de
verzamelbuis normaal inpermeabel voor water, maar onder invloed van ADH verandert dat en zal er
water terug het lichaam in diffunderen.
Via de verzamelbuis loopt de urine van de cortex naar het niermerg. In het niermerg komen de
verzamelbuizen van de verschillende nefronen bij elkaar in de duct van Bellini.
Uiteindelijk blijft er zo van de 150-180 liter voorurine een kleine 2 liter over die dagelijks wordt
uitgescheiden.
Het RAAS
Het RAAS (Renine-Angiotensine-Aldosteron-Systeem) is een systeem waarmee de nier invloed
uitoefent op de bloeddruk. In de wand van de afferente arterie zitten zgn. juxtaglomerulaire cellen.
Als de druk op het vat laag is gaan deze cellen renine produceren. Renine zorgt ervoor dat het
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Wasedig. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50990 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now