Summary
Samenvatting Medische kennis voor hulpverleners
- Course
- Institution
Hoofdstuk 1-8, 10-11, 12.1, 14, 16, 17 18, 19, 20, 22, 26-28
[Show more]
3 reviews
By: llieve09 • 7 year ago
By: Andreax1998 • 6 year ago
By: johannesfens • 8 year ago
class
Seller
Follow
alshond
Reviews received
Content preview
Medische kennis voor hulpverlenersDEEL 1
Hoofdstuk 1 Het kind
Groei en ontwikkeling
Groei en ontwikkeling vormen een proces dat altijd in beweging is. Het stopt niet bij de
volwassenheid; er worden voortdurend lichaamsbestanddelen vervangen of aangemaakt.
Ontwikkeling is een complex proces langs 4 lijnen: lichamelijk, sociaal, cognitief en
emotioneel.
Het emotioneel verwaarlozingssyndroom (noftt-syndroom)
Het is een groeistoornis waarvoor geen andere oorzaak gevonden wordt dan emotionele
verwaarlozing. Door een goed affectief klimaat is inhaalgroei in principe mogelijk.
Lichamelijke ontwikkeling heeft 4 aspecten: differentiatie, specialisatie, integratie en rijping.
Differentiatie
Tijdens de embryonale ontwikkeling ontstaan cellen met verschillende bouw, waaruit zich
organen ontwikkelen. Dat een huidcel verschilt van een levercel komt dan ook niet doordat
het DNA (het erfelijke materiaal) van de cellen verschillend is, maar doordat bij de huidcel
andere genen actief zijn dan bij de levercel. Verschil in bouw wordt differentiatie genoemd.
Specialisatie
Bij de celdeling wordt het DNA gelijkmatig over twee dochtercellen verdeeld waarbij de
afscherming van bepaalde genen hetzelfde blijft. Een huidcel kan zich dus alleen delen in
twee nieuwe huidcellen. Daarnaast gaan cellen specifieke functies vervullen (specialisatie).
Integratie
Tijdens de ontwikkeling ontstaat steeds meer samenspel tussen verschillende functies
(integratie).
Rijping
Het individu past zich aan aan zijn ontwikkelingsstadium.
Men kan groei en ontwikkeling van een kind beter beoordelen tegen de achtergrond van zijn
eigen ontwikkeling dan door hem te vergelijken met andere kinderen. Daarvoor moet je hem
langdurig volgen.
Levensfasen
Prenatale periode van conceptie naar geboorte
Neonatale periode de eerste 4 weken
Zuigelingenperiode 10 dagen tot 1 jaar
Peuterperiode 1 tot 4 jaar
Kleuterleeftijd 4 tot 6 jaar
Schoolleeftijd 6 tot 12 jaar
Pubertijd/adolescentie
Volwassenheid
Ouderdom
Parallel aan groei en ontwikkeling loopt het proces van veroudering. Het is dus onjuist om
veroudering uitsluitend te projecteren op latere levensfasen.
1
,Stamcellen zijn hot
Een stamcel is een primitieve, ongedifferentieerde cel, die zich kan vermenigvuldigen en kan
uitgroeien tot allerlei celtypes. Eenmaal gedifferentieerd kan de stamcel niet meer terug.
Prenatale periode
Het kent 3 fasen: de eerste twee weken van de bevruchting, blastogenese, waarin de
bevruchte eicel zich ontwikkelt tot een klompje cellen dat zich via de eileider beweegt en zich
nestelt in het baarmoederslijmvlies. Daarna de embryogenese, eindigt na de 12 weken vanaf
de bevruchting, hierin worden organen aangelegd. Het organisme is nu zeer gevoelig voor
schadelijke factoren van buitenaf, zoals toxische stoffen (medicijnen, alcohol) en infecties.
De volgende periode is de foetale periode waarin alle organen toenemen in grootte en
functionaliteit. Vanaf de 10e week is de hartslag van de foetus waar te nemen. Rond de 19e
week voelt een vrouw voor het eerst kindsbewegingen.
Foliumzuur
De kans op een kind met neuraalbuisdefect is 1,4 per 1000 geboorten. Foliumzuur kan de
kans met de helft verminderen.
Het zenuwstelsel ontstaat vanaf de 19e dag na de conceptie. De neuraalbuis, het
toekomstige zenuwstelsel, sluit zich rond de 26ste dag. Schade in deze periode kan leiden tot
spina bifida (open rug).
Het hart is voltooid rond de 7e week. Na de 12e week zijn alle organen aangelegd en vormt
de navelstreng een verbinding tussen embryo en placenta.
Een zwangerschap duurt meestal 40 weken (280 dagen) gerekend vanaf de eerste dag van
de laatste menstruatie.
Zwangerschap wordt ingedeeld naar het tijdstip waarop deze eindigt. Men spreekt van
vroege abortus (miskraam) tot de 10e week en van late abortus tussen 11 en 16 weken. Een
partus preterme vindt plaats tussen 17 en 37 weken. Een geboorte tussen 38 en 42 weken is
normaal (partus à terme). Als het kind na 42 weken wordt geboren spreken we van een
partus post terme. Dit brengt het kind in gevaar doordat de placentafunctie snel afneemt.
De WHO adviseert alleen kinderen in leven te houden die redelijke kans hebben op een
normaal leven, dat betekent na 24 weken en een gewicht van 500 gram (44% in leven).
Onderzoek van het ongeboren kind
Vanaf 7 weken kan een echoscopie groeistoornissen en misvormingen van het ongeboren
kind aantonen. Bij 14 weken wordt de tripeltest gedaan, een bloedonderzoek dat een
risicoschatting voor neuraalbuisdefecten (open rug) en het syndroom van Down aangeeft.
Andere vormen van prenetale diagnostiek zijn de vlokkentest (>16 weken).
Groei en ontwikkeling na de geboorte
Groei en ontwikkeling verlopen globaal volgens een vast patroon, maar er zijn grote
verschillen in ontwikkelingstempo tussen kinderen, hetgeen VTO (vroegtijdige onderkennen
van gedrags- en ontwikkelingsstoornissen) bemoeilijkt. Fout-positieve uitslag: de onderzoekt
meent dat het kind afwijkt van het normale, maar bij nader onderzoek blijkt er geen afwijking
te zijn. Fout – negatieve uitslag: lijkt niets aan de hand, terwijl later het tegendeel blijkt. Het
kind verwennen, omdat ouders zich schuldig voelen noemen we het vulnerable child
syndrome.
Apgarscore
Virgina Apgar ontwikkelde een screeningsmethode voor de algemene toestand van
pasgeborenen aan de hand van 5 criteria. 0 = klinische dood en 10 = optimaal. Ook
zwangerschapsduur en geboortegewicht zijn belangrijke meters.
2
, Klinisch criterium: hartactie, ademhaling, spiertonus, reactie op prikkels en kleur.
De kalenderleeftijd is minder belangrijk dan de biologische leeftijd. Parameters die ons
hiervan een indruk geven: lengte, gewicht, hoofdomvang, skeletleeftijd, gebitsontwikkeling,
psychomotorische ontwikkeling, pubertijdsontwikkeling en veroudering.
Lengte
Consultatiebureaus en schoolgeneeskundige diensten houden van elk kind een groeicurve
bij. Het aantal centimeters dat een kind per jaar groeit is de groeisnelheid. Deze is prenataal
en in het eerste jaar het grootst. Vlak voor het begin van de puberteit is er opnieuw een
periode van snelle groei, maar deze is kleiner dan die in het eerste jaar.
Groeistoornissen
Als de groei kortdurend door omstandigheden onderbroken wordt, is inhaalgroei mogelijk.
Hormonen kunnen een rol spelen bij groeistoornissen. Een hormoon is een stof die door een
klier wordt gemaakt en aan het bloed wordt afgegeven en op die plaatsen werkt waar een
receptor (ontvanger) voor die hormoon is.
De hypofyse maakt het somatotroop hormoon (groeihormoon) dat de groei bevordert.
Geslachtshormonen bevorderen de groei bij het jonge kind, maar remmen de groei
zodra hij volgroeid is.
Tekort aan schildklierhormonen geeft dwerggroei en verstandelijke handicaps.
Groeihormoontekort geeft een geproportioneerde groeistoornis, dat wil zeggen dat alle delen
van het lichaam evenzeer achterblijven. Groeihormonen toedienen, waardoor ze een
redelijke lengte kunnen bereiken. Ook chronische ziektes en emotionele verwaarlozing
kunnen groeistoornissen tot gevolg hebben. Achondroplasie is een erfelijke
gedisproportioneerde groeistoornis van het skelet, waarbij romp en hoofd normaal uitgroeien
en armen en benen relatief kort zijn.
Proporties
Groei is niet alleen lengtetoename; ook de onderlinge verhoudingen veranderen.
Betekenis van groeidiagrammen
Tussen kinderen is een grote mate van spreiding, zodat er verschillende lijnen per grafiek
zijn opgenomen. Groeidiagrammen zijn dus geen normen, maar een afspiegeling van de
groei van Nederlandse kinderen.
Interpretatie van groeicurven
Een individuele groeicurve is slechts een hulpmiddel, je kunt er niet veel conclusies uit
trekken. De lengte van beide ouders moet altijd meegenomen worden in de beoordeling van
de groei van het kind. Verdacht voor afwijkingen is een curve die:
Onverwacht afbuigt
Afbuigt tijdens een pathologische situatie
Afbuigt terwijl medicijnen gebruikt worden
Na de geboorte in toenemende mate afbuigt
Ten opzichte van ouders en sibs (zusjes/broertjes) uitzonderlijk is te noemen
Gewicht
De pasgeborene heeft een gewicht van ongeveer 3500 gram. Met vijf maanden heeft hij zijn
geboortegewicht verdubbeld en op zijn eerste verjaardag verdrievoudigd. Voorlichting over
de voedselbehoefte van het jonge kind is een goede maatregel wanneer het kind ouder
wordt en een eigen willetje krijgt. Fysiologische anorexie houdt in dat meer eten niet nodig is.
Als een kind telkens meer moet eten dan hij wil, zal hij later moeilijk kunnen bepalen
wanneer hij verzadigd is. Een laag gewicht hoeft niet altijd te wijzen op anorexia nervosa.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alshond. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now