Summary
Samenvatting: Fysiologie en endocrinologie van seksualiteit en voortplanting
- Course
- Institution
Samenvatting slides, met aantekeningen Examenresultaat: 20/20
[Show more]
Seller
Followwillemknevels
Reviews received
Content preview
sFysiologie en endocrinologie van seksualiteit en voortplantingSchriftelijk examen = 2 open vragen (20 punten per vraag), 5 meerkeuzevragen (GIS), 5
begrippen (2punten per begrip) → NIET LEESBAAR= NIET JUIST
3 delen = Man, Niet-zwangere vrouw & Zwangerschap, bevalling en borstvoeding
Introductie
➔ Fysiologie = bestuderen en beschrijven van NORMALE processen in ons
lichaam
➔ Endocrinologie = bestuderen en beschrijven van de AANMAAK en WERKING
van HORMONEN in ons lichaam
o Hormoon = signaalstof (boodschapper) die ergens in het lichaam
gemaakt word en via het bloed wordt vervoerd naar een doelorgaan (met
specifiek receptor) waar het een effect uitoefent
BASIS = FEEDBACKMECHANISME
vb : hypofyse
POSITIEVE FEEDBACK = onder invloed van een bepaald
hormoon wordt een ander hormoon MEER aangemaakt
vb : GnRH (van hypofyse) → teelbal = MEER androgenen
(+sperma)
NEGATIEVE FEEDBACK = onder invloed van een bepaald
hormoon wordt een ander hormoon MINDER aangemaakt
Vb : androgenen (afkomstig van testis) = MINDER GnRH
DEEL 1 : de man
1.1. PUBERTEIT
➔ Puberteit
o Lichamelijke veranderingen
▪ A : Ontwikkeling van secundaire geslachtskenmerken
▪ B : Groeispurt
o Psychische veranderingen en veranderingen in gedrag
o Ontwikkelen van seksualiteit en vruchtbaarheid
DOOR HORMONALE VERANDERINGEN
PRIMAIRE GESLACHTSKENMERKEN = vanaf de geboorte aanwezig
→ Man = teelballen (testis), balzak (scrotum), penis
A : SECUNDAIRE GESLACHTSKENMERKEN =
ontwikkelen zich tijdens de puberteit
→ Man 4 GROTE VERANDERINGEN=
1. Beharing ; gelaat, borstkas, genitale regio
2. Adamsappel en stemverandering
3. Brede schouders, spierontwikkeling
4. Groei van penis, toename teelbalvolume
Verschijnen van schaamhaar = PUBARCHE
,KLINISCH BEOORDELEN VAN DE PUBERTEIT : TANNER STADIA=
VIRILISATIE (2-4) = ontwikkeling van genitale kenmerken = teelbalvolume, groei
schaamhaar & penis
Adhv grote testis => ORCHIDOMETER (kralenketting ;
nummer = teelbalvolume)
→ 3ml volume = PREPUBERTAIR
→ vanaf 4ml volume = PUBERTAIR
→ 25ml = volwassen
➔ B : GROEISPURT IN DE PUBERTEIT = piek jongens = tussen 13-14j (V11-12j)
o Door grote toename van groeihormoon
o Voornamelijk aangemaakt tijdens de pubertijd
GROEI KLINISCH BEOORDELEN = via
grafieken (rechts)
« midparental height »
= maximale lengte man inschatten obv lengte ouders → lengte
moeder (cm) + lengte vader (cm)/2+7cm
ONTWIKKELEN VAN VRUCHTBAARHEID = SPERMARCHE
, Groeispurt = 10.5-16.& 13.5-
17.5
Penisgroei = 10.3-14.5 &
12.5-16.5
Testis =9.5-13.5 & 13.5-17
Gezichtsbeharing
schaamhaar
➔ Afwijkende patronen
o 1. Pubertas praecox = vroegtijdge puberteit
▪ Jongens = groei van schaamhaar voor de leeftijd van 9jaar
o 2. Pubertas tarda = laattijdige puberteit
▪ Jongens = testisvolume <4ml en/of uitblijven virilisatie op leeftijd
> 14jaar
1.2. VOORTPLANTINGSORGANEN
➔ TWEE Functies vd teelbal
o 1. Aanmaak van zaadcellen
(spermatozoa)= Spermatogenese
▪ In de zaadbuisjes (tubuli
seminiferi)
▪ Van buiten naar binnen
o 2. Aanmaak van hormonen =
Steroïdogenese
▪ In de leydigcellen
Prenatale ontwikkeling van de testis
1. de testits ontstaan in de buurt van de nieren
2. Ze migreren naar het lieskanaal
→ onder invloed van insulin-like peptide 3 (INSL3)
→ INSL3 wordt aangemaakt door de Leydigcellen`
3. Ze komen via het lieskanaal in het scrotum terecht
→ onder invloed van testosteron
→ testosteron wordt gemaakt door de Leydigcellen
, ➔ De testis bij geboorte
o Teelbal zit in de balzak bij 97% van de jongens
▪ Niet door tekort aan testosteron & INSL3
o Niet-ingedaalde teelbal (= cryptorchidie)
▪ Risico op verminderde vruchtbaarheid
▪ Risico op teelbalkanker
o Temperatuur in de balzak is de 2-4°C lager dan de lichaamstemperatuur
▪ Belangrijk voor spermatogenese
▪ Regeling van temperatuur (DRIE MANIEREN)
• 1. netwerk van bloedvaten (slagader = aanvoer van
bloed) & plexus pampiniformis (afvoer van bloed) :
warmteafvoer
• 2. Dunne huid balzak = weinig isolatie
o Tunica dartos = spierlaag die zorgt voor rimpeling
van scrotale huid (rugae)
▪ Ontspannen : meer warmteverlies
▪ Opgespannen : minder warmteverlies
▪ Ligt net onder de huid
• 3. Musculus cremaster
o Trekt bij koude dichter tegen het lichaam
o Spier die zorgt dat de teelbal verder of dicther bij het
lichaam komt
▪ Opgespannen = dichter
▪ Ontspannen = verder
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller willemknevels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now