Summary
Samenvatting AFPF leerjaar 1
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van alle leerdoelen van AFPF van leerjaar 1 HBO verpleegkunde Hogeschool Utrecht
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
sjmbaudoin
Content preview
Casus 1Hoofdstuk 1
● Een beschrijving geven van de complexiteitsniveaus van structuren in het lichaam
➔ Atomen vormen moleculen.
★ Cellen: zijn de kleinste onafhankelijke eenheden van de levende materie. Zijn
microscopisch klein, niet waarneembaar met het blote oog. Elk celtype is gespecialiseerd
om een specifieke functie te vervullen.
Een specifieke functie van zenuwcellen is het ontvangen en doorgeven van elektrische
signalen.
➔ De cellen samen die overeenkomen in functie en vorm vormen weefsels.
★ Organen: bestaan uit verschillende soorten weefsels en zijn geëvolueerd om een specifieke
functie uit te oefenen
★ Orgaanstelsels/systemen: bestaan uit een aantal organen en weefsels die samen bijdragen
aan 1 of meer vitale functies van het lichaam.
Lichaam bevat meerdere stelsels die in onderlinge afhankelijkheid specifieke functies
vervullen.
● Een definitie geven van de begrippen ‘milieu intérieur’ en ‘homeostase’
★ Selectieve permeabiliteit = vb celmembraan. Selectieve barrière voor stoffen die
binnenkomen of afgevoerd worden. Maakt het mogelijk dat de celmembraan controleert
welke stoffen in en uit de cel gaan en de samenstelling van de interne omgeving reguleert.
Grootte van deeltjes is belangrijk hierbij)
★ Homeostase: het in evenwicht houden van het lichaam. Zonder verandering. Een
dynamische, zich voortdurend veranderende situatie waar een veelvoud van fysiologische
mechanismen en metingen steeds binnen nauwe grenzen blijft.
Voorbeelden hiervan zijn: kerntemperatuur, water- en elektrolytenhuishouding, zuurgraad
(pH) van lichaamsvloeistoffen, bloedsuikergehalte, bloed- en weefselzuurstof en
koolstofdioxidegehaltes, bloeddruk.
Homeostase wordt gehandhaafd door systemen die veranderingen in het milieu interieur
opsporen en daarop reageren. Het heeft 3 basiscomponenten:
○ de detector
○ het controlecentrum: herbergt de waarden waarbinnen de variabele factor moet
worden gehandhaafd. Ontvangt berichten van de detector en verwerkt die
informatie. Is er een aanpassing nodig? > dan reageert het controlecentrum door
wijziging van de opdrachten die het zendt naar de effector.
○ de efector
★ Milieu intérieur: het vocht dat de lichaamscellen omspoelt. Absorbeert zuurstof en
voedingsstoffen uit de omgevende interstitiële vloeistof, die deze stoffen opnieuw uit de
bloedsomloop heeft geabsorbeerd. = inwendige omgeving = interstitiële- of
weefselvloeistof
,● Negatieve en positieve feedbackmechanismen met elkaar vergelijken
★ Negatieve feedback: elke verandering van het regulatiesysteem die zich verwijdert van de
normale waarde wordt tenietgedaan. Stijgt een variabel? > negatieve feedback zorgt ervoor
dat het weer daalt. En vice versa. Homeostase wordt zo gehandhaafd. Voorbeeld:
lichaamstemperatuur. (regelcentrum van de lichaamstemperatuur bevindt zich in de
hypothalamus)
★ Positieve feedback: ‘versterkende’ of ‘cascade’-mechanismen. Bestaan er maar een paar
van in het lichaam. De stimulus doet de respons progressief toenemen zodat de respons
progressief wordt versterkt (zolang de stimulus aanhoudt). Voorbeeld: bloedstolling en
baarmoedercontracties bij de bevalling. Bij bevalling worden de contracties van de
baarmoeder gestimuleerd door het hormoon oxytocine. Hoofdje van de baby wordt hierdoor
in de baarmoeder geperst waar receptoren worden gestimuleerd die reageren op
uitrekking. Antwoord op die uitrekking zorgt ervoor dat er meer oxytocine worden
afgescheiden, die de contracties versterken. Als de baby er is houden de contracties op en
stopt het afscheiden van oxytocine.
● De functies van de transportsystemen in het lichaam beschrijven
★ Transportsystemen = zorgen ervoor dat alle lichaamscellen in verbinding staan met zowel
mogelijke ondersteunende stoffen alsook de mogelijkheid bieden om afvalproducten af te
scheiden. Hierbij zijn het bloed, bloedsomloop en lymfoïde systeem betrokken.
❖ Bloed: transporteert stoffen door het hele lichaam. Bestaat uit 2 componenten: vloeistof
(plasma) en een vast deel (bloedcellen, deze zijn gesuspendeerd in het plasma).
○ Plasma: bestaat uit water, met daarin opgeloste stoffen, zoals: voedingsstoffen
opgenomen uit het maag-darmkanaal, zuurstof uit de longen, chemische
verbindingen die in lichaamscellen worden aangemaakt (VB: hormonen),
afvalproducten van alle lichaamscellen.
○ Bloedcellen: (3 soorten)
■ Erytrocyten (rode bloedcellen) vervoeren zuurstof en koolstofdioxide
tussen longen en lichaamsdelen.
■ Leukocyten (witte bloedcellen) beschermen het lichaam tegen infectie en
andere xenobiotica. Ze zijn groter en minder talrijk dan rode bloedcellen.
■ Trombocyten zijn kleine cellen die van essentieel belang zijn bij de
bloedstolling.
❖ Cardiovasculair systeem: netwerk van bloedvaten en het hart.
➢ 3 soorten bloedvaten:
■ Arteriën: (slagaders) vervoeren het bloed vanuit het hart.
■ Venen: (aders) vervoeren bloed terug naar het hart
■ Capillairen (haarvaatjes) verbinden arteriën en venen met elkaar.
➢ Hart: Spier met vier kamers die het bloed door het lichaam pompt en houdt de
bloeddruk op peil. Pols = de hartslagfrequentie, best waarneembaar daar waar een
oppervlakkig verlopende arterie lichtjes tegen het bot kan worden gedrukt.
❖ Het lymfoïde systeem: bestaat uit lymfevaten. Structuren lijken op venen en capillairen,
maar poriën in de wanden zijn groter. Lymfe is weefselvloeistof dat ook materiaal bevat dat
is afgevoerd van weefselruimten, zoals plasma-eiwitten en soms ook bacteriën en celafval.
, > Wordt via lymfevaten teruggevoerd naar de bloedsomloop.
Bevinden zich op allerlei plaatsen ophopingen van lymfeklieren. Hier wordt de lymfe
gefilterd en worden microben en andere stoffen verwijderd.
Lymfoïde systeem zorgt ook voor de rijping van de lymfocyten, witte bloedcellen die
betrokken zijn bij het immuunsysteem.
● De functies van het zenuwstelsel en het endocriene stelsel van interne communicatie
samenvatten
➔ Bij interne communicatie spelen het zenuwstelsel en het endocriene stelsel de hoofdrol:
ze handhaven de homeostase en reguleren vitale lichaamsfuncties.
★ Zenuwstelsel: Is een snelwerkend communicatiesysteem.
○ Centrale zenuwstelsel bestaat uit:
■ De hersenen
■ Het ruggenmerg.
○ Perifere zenuwstelsel:
■ Sensorische/ afferente zenuwen: sturen signalen van het lichaam naar de
hersenen. Binnenkomende informatie wordt geanalyseerd en verzameld.
■ Motorische/ efferente zenuwen: sturen signalen van de hersenen naar de
effectorganen.
➔ Zenuwimpulsen (actiepotentialen) verplaatsen zich uitzonderlijk snel.
➔ Communicatie tussen de zenuwcellen is noodzakelijk! Gebeurt met behulp van een
chemische stof (neurotransmitter), die afgescheiden wordt tussen twee zenuwcellen. De
neurotransmitter steekt de ruimte snel over naar de nabijgelegen cel en stimuleert of remt
deze. Boodschap wordt op deze manier doorgegeven.
★ Endocriene stelsel = scheidt chemische stoffen af in het bloed. Bestaat uit een stelsel van
afzonderlijke klieren die verspreid door het lichaam liggen. Klieren scheiden chemische
stoffen af (hormonen) in bloed. Hormonen stimuleren specifieke doelorganen die betrokken
zijn bij metabolische processen en andere cellulaire activiteiten, groei en rijping van het
lichaam.
Endocriene klieren reageren op het gehalte van bepaalde stoffen in het bloed.
Regulatie van lichaamsfuncties door het endocriene stelsel verloopt langzamer dan die door
het zenuwstelsel.
● In hoofdlijnen beschrijven hoe het lichaam stoffen absorbeert
➔ Ademhalings-, spijsverterings- en urinesystemen zijn hierbij betrokken. Opgenomen worden
zuurstof, water en voedingsstoffen.
➔ Opname van zuurstof: zuurstof wordt gebruikt voor de chemische reacties waarbij energie
vrijkomt uit voedingsstoffen.
Lucht komt bij het ademen via de bovenste luchtwegen in de longen terecht. Als het lucht
, in de alveoli is aangekomen vindt uitwisseling plaats van de vitale gassen tussen de longen
en het bloed.
➔ Inname van voedingsmiddelen (eten): Voedingsstoffen krijg je binnen door te eten, deze
worden meestal na vertering geabsorbeerd. Ondersteunen de lichaamsfuncties, celopbouw,
-groei en -herstel.
Voedingsstoffen: water, koolhydraten, eiwitten, vetten, vitaminen, mineralen
➔ Spijsvertering: voedsel afbreken en verteren om het geschikt te maken voor absorptie in
het bloed en gebruik door de lichaamscellen. Bestaat uit het:
◆ maag-darmkanaal: buis die in de mond begint en eindigt bij de anus
◆ Bijbehorende organen: speekselklieren, alvleesklier (synthetiseren en scheiden
spijsverteringsenzymen af, die belangrijk zijn voor de afbraak van voedsel) en lever
(scheidt gal af, deze komen in het maag-darmkanaal binnen via de kanalen).
➔ Metabolisme: het geheel van chemische processen in het lichaam. 2 soorten processen:
◆ Anabolisme: opbouw of synthese van grote en complexe stoffen
◆ Katabolisme: afbraak van stoffen om energie vrij te maken en om grondstoffen te
vormen voor anabole processen naast afvalstoffen die kunnen worden
uitgescheiden.
● De afvalstoffen noemen die door het lichaam worden verwijderd
❖ Koolstofdioxide: een afvalproduct van het celmetabolisme. Lost op in lichaamsvloeistoffen
die daardoor zuur worden. Koolstofdioxide moet dus in voldoende mate verwijderd worden.
Gebeurt via de longen tijdens het uitademen.
❖ Urine: wordt gevormd in de nieren. Bestaat uit water en afvalproducten (eiwitten zoals
ureum). Nieren handhaven vochtbalans onder invloed van hormonen van het endocriene
systeem. Spelen ook een rol bij regulatie van de pH van het bloed.
Blaas dient als opslagplaats van urine, totdat urine wordt geloosd bij de mictie.
❖ Feces: Afvalproducten van spijsverteringsstelsel worden bij de defecatie/stoelgang als
feces geloosd. Bestaan uit onverteerbare voedselresten die achterblijven in het
maag-darmkanaal, gal uit de lever die de afvalproducten bevat van de afgebroken rode
bloedcellen en een groot aantal microben.
● Activiteiten benoemen die een individu onderneemt ter overleving en ter bescherming
➢ Bescherming tegen externe invloeden:
○ De huid vormt een barrière tegen invasie door microben, chemicaliën en uitdroging.
Bestaat uit 3 lagen:
■ De epidermis: de opperhuid. Samengesteld uit verschillende lagen cellen
die vanuit de diepste laag naar de oppervlakte groeien. Vormt de barrière
tussen het vochtige milieu interieur en de droge atmosfeer van de
buitenwereld.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sjmbaudoin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.30. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now